Tholen in Haarlem gaat
accent leggen op jonge
beeldend kunstenaars
nieuwe boeten
exposities J
Reggaegroep EB40: afgewogen perfectie
NPO-uitvoering
gitaarconcert
Tedesco op
de plaat
beeldspieqd
Wondere
Dingen
Kleine expositie over
licht in schilderijen
BON
3
Prijs: 9,90
BERGENSE VESTIGING WORDT OPGEHEVEN
Kabinet eregalerij Rijksmuseum
Catalogus
Kees Okx
Solistische bijdragen ondergeschikt gemaakt aan sluitend geheel
(door Jos Lodewijks)
IS
8
ZATERDAG 6
DECEMBER
19 8 0
KUNST
Naam:
Adres.
Woonplaats:
De bundel „Wondere Dingen’’ is tevens verkrijgbaar in de boek
handel of door inzending van onderstaande bestelbon. (Thuisbe
zorging onder bijbetaling van de porto/bestelkosten).
BUNDEL VAN DECEMBERVERHALI
Gezellige, ontspannende lectuur in de sfeer van de
komende decemberfeesten. Een weldadige afwisse
ling in een wereld vol ongezellige dingen
Zendt mij exemplaren van „Wondere Dingen”
11,80 (inclusief porto/bestelkosten).
99^
1
B.S.
(ADVERTENTIE)
(afgehaald bij een van onze kantoren)
Haarlems Dagblad:
JOOST NIEMÖLLER
„Rituelen”, roman door Cees Noote-
boom, uitgave De Arbeiderspers 24,50)
Le village rouge uit de serie Les Gorges
du Tarn van Kees Okx.
„De pensionhoudster en de onderdui
ker”, herinneringen van een Duitse hospi
ta en haar joodse onderduiker aan bezet
Nederland, door Frank Visser met een
voorwoord van prof. M. H. Gans, uitgave
Bosch en Keuning.
„Elias of het gevecht met de nachtega
len” door Maurice Gilliams, uitgave Meu-
lenhoff 24,50; zesde druk)
„Een gewezen wingewest”, Suriname
voor en na de staatsgreep, door Rudie
Kagie, uitgave Het Wereldvenster 19,50)
„Brieven aan Wimie” (1959-1963), door
Gerard Reve, uitgave L. J. Veen.
„Niet meer bang zijn”, roman door
Adriaan van der Veen, uitgave Elsevier
Manteau 19,50)
Kees Okx: grafiek en tekeningen. Pro
vinciehuis, Dreef 3, Haarlem. Nog te
Net echt: de anatomische wereld van
Dr. Auzoux is een expositie van anato
mische modellen van Louis Thomas Je-
róme Auzoux, dat tot en met 31 mei is
Als het licht van buiten binnenkomt via
ramen en deuren dan zoeken de mensen
in het schilderij het licht op, om hun
bezigheden te kunnen uitoefenen zoals
bijvoorbeeld op het hierbij afgebeelde
schilderij. Maar het licht kan ook vanuit
het interieur zelf komen van één of meer
kaarsen of van een vuur. Als er meerdere
lichtbronnen zijn wordt het erg gecompli
ceerd om exact weer te geven waar en hoe
aan Stevie Wonder refererende - prachti
ge stemgeluid. Hun bijdragen worden
echter uiterst bescheiden door het totaal
heengewoven, iets wat vooral live extra
opvalt. Het is eigenlijk alleen de clownes
ke zanger/discjockey Astro, die er dank zij
theatrale inzet uitspringt.
De nieuwe single Dream and Lie (met
integere psychedelica van toetsenman
HAARLEM. De uitvoering van het
gitaarconcert in C van Mario Castelnuovo
Tedesco, waarin de solist Jorge Oraison
de solopartij op vrijdag 12 december voor
zijn rekening zal nemen, wordt op de plaat
opgenomen.
(Van onze kunstredactie)
HAARLEM/BERGEN (N.H.). Galerie Tho
len in Bergen (N.H.) zal begin volgend jaar
sluiten. De Haarlemse vestiging blijft voortbe
staan met een gewijzigd beleid. Het accent zal in
Haarlem komen te liggen op werk van jonge
kunstenaars die moeilijk aan bod komen.
Tedesco’s gitaarconcert in C, veel min
der bekend dan zijn concert in D, dat
meestal wordt gespeeld, zal voor het CBS-
label worden opgenomen door Klaas Pos-
thuma. Het is de bedoeling dat het concert
op een langspeelplaat komt, met op de
keerzijde een uitvoering van een ander
concert van Tedesco, dat te zijner tijd zal
worden uitgevoerd door het Melodia-
kwartet, dat uit musici van het NPO
bestaat.
3MW
met
met
2500.
talla-
1600.
een
Pull-
2800
riore
eurs,
2000.
zerse
189
auto
le zo
ig en
1:18
auto
staat
km
150,-;
250,-
>j. '73
tel
„Zitten op de grond” door Jos Brink
(ƒ15)
intro,
tereo
1600
srdak
1975
leuk
terke
maat
goed
entje
Peu-:
Ford
1972
.0 cs
Verder vraag ik me af, waarom de 15e-
eeuwse madonna uit Siena er ook bij
hangt. Maar er kan natuurlijk verschil
van mening bestaan over de vraag of de
madonna buiten is geschilderd, omgeven
is door hemels licht dat goud is, of dat de
madonna binnenskamers is afgebeeld en
de hemel behangen is met goud. Voor een
voorstelling van hoe het licht in de Veneti-
aanse hemel is, verwijs ik u naar een
tijdelijke tentoonstelling van de vader en
zoons Tiepolo uit de 18e eeuw in het
prentenkabinet van hetzelfde gebouw.
Er is een folder bij deze tentoonstelling
te krijgen waarin het thema wordt be
schreven. Aan de hand van deze folder
kunt u ook een speurtocht door het hele
museum maken waarbij u dan alleen kijkt
naar het licht binnenshuis. Ik weet niet of
u dat vol kunt houden. Zelf ontspoorde ik
al bij het hiernaast afgebeelde schilderij
van Q. Brekelenkam, wat is dat mooi!
Gelukkig hangen de schilderijen van
Rembrandt en van Vermeer nog op hun
eigen plaats. Tegen de tijd dat u daar bent,
bent u de educatieve raad wel weer een
beetje vergeten en kunt u rustig van het
geheel genieten. Waarbij het u misschien
toch ineens zal opvallen hoe prachtig het
licht is op dat schilderij!
ROMÉ DUFOUR
„Mary, geliefde vrouw van de Creeks”,
roman door Dee Brown, uitgave Hollan-
dia 39,90)
Belangrijk voor het zo karakteristieke
geluid van deze Engelse reggaeformatie
zijn met name Brian Travers en Ali
Campbell. De eerste door zijn ska-achtige
saxofoonspel, de tweede dank zij zijn -
In de serie „Poëtisch erfdeel der Neder
landen” verschenen bij uitgeverij Heide
land te Hasselt twee nieuwe deeltjes. De
titels zijn „Klopsignalen” van Victor E.
van Vriesland en „Van de vuurrode
bloem” van Mark Braet
In het voorprogramma stond Martin
Dairy, zo’n groep die de indruk maakt
vanuit het niets door diezelfde platen
maatschappijen naar beneden gefloept te
worden. Het klonk overigens niet eens zo
slecht: de twee zangeressen konden wel
degelijk zingen en de pianist (die nogal
wat verstilde momenten toebedeeld
kreeg) wist ook wel waar de toetsen zaten.
Het miste alleen volstrekt de creatieve
kracht van een UB40 en je vraagt je dan
toch af wie deze zo uiteenlopende bands
op één avond heeft gepland.
Uiteraard was het leeuwedeel van het
repertoire afkomstig van de eerste en tot
nu toe enige elpee Signing Off. Zo was er
veel improvisatieruimte binnen het lange
Madam Medusa (misschien wel het meest
spannende nummer van de groep), werd
Food For Thought zelfs tweemaal gedaan
en kregen Strange Fruit, Little by Little,
Burden of Shame en de reggaeversie van
Randy Newman's I think it’s going to rain
today (waarbij iemand uit het publiek
toepasselijk een paraplu opstak) een zo
wel uiterst emotioneel geladen als zeer
dansbare uitvoering mee.
IJmulder Courant:
BeverwIJkae Courant:
Galeriehouders Yvonne en Henk Tholen besloten de
Bergense galerie te sluiten „omdat twee galeries te veel
waren”. Het geld van de verkoop van het pand in
Bergen zal gedeeltelijk worden gebruikt om het gewij
zigde beleid in Haarlem ook financieel mogelijk te
maken.
„Het hindert dan niet als er weinig verkocht wordt
tijdens een expositie. Het belangrijke is dat jonge
kunstenaars, die menen dat hun werk daarvoor rijp is,
de kans krijgen te exposeren,” aldus Henk Tholen.
„Onze plannen hebben nog geen al te vaste vorm, het is
zien t.e.m. 31 december 1980. Dagelijks
geopend van 9 tot 17 uur.
De Haarlemse kunstenaar Kees Okx
behoort tot een categorie van beeldende
kunstenaars, die kan terugkijken op
een scala van belangwekkende presta
ties. Zijn werk is geëxposeerd op tal
van plaatsen en diverse musea kochten
van hem aan. Deze zomer maakte Okx
Virtue) biedt verder genoeg hoop voor de
toekomst van UB40, die aanvankelijk niet
modieus genoeg bevonden werd om bij de
grote platenmaatschappijen aan de bak te
komen. UB40 zocht zijn heil toen maar bij
een klein label. Gezien het grote succes
van de groep (Paradiso zat stampvol) zul
len heel wat gearriveerde platenbonzen in
Engeland nu dus wel nieuwe oren gaan
aanschaffen.
een beetje ingewikkeld, maar we denken onder andere
aan een soort collectief van jonge kunstenaars. In het
algemeen zou je kunnen zeggen dat wij ons meer op
jonge kunstenaars willen richten met af en toe exposi
ties van grotere werken van bekende kunstenaars.”
Henk Tholen denkt voor de toekomst in Haarlem
ook aan contacten met de Stichting Beeldende Kunst,
die zoals bekend een eigen gericht expositiebeleid
voert op de bovenverdieping van het pand Gedempte
Oude Gracht 121 in Haarlem.
Daarnaast hebben de galeriehouders plannen om
regelmatig „open huis” te houden in hun woonhuis in
Laren, N.H.
Het achtjarig bestaan van de Bergense galerie wordt
afgesloten met een expositie van schilderijen van
Christ ten Bruggen Kate en keramiek van Maija
Hooft. Deze tentoonstelling duurt van 14 december tot
en met 4 januari. Daarna wordt het pand opgeleverd
aan de nieuwe eigenaar, een handelaar in antieke
meubels.
Bij UB40 valt het misschien juist wel
des te meer op, daar het instrumentarium
een perfect op elkaar aansluitend geheel
vormt, zonder dat één of meerdere instru
mentalisten erg duidelijk op de voorgrond
dringen. Het donkere basgeluid van Earl
Falconer liet zowel voetzolen als maag
streek trillen, terwijl daarentegen gitarist
Robin Campbell zo nu en dan enige uiterst
verfijnde solonoten tussen de basnoten
Ged. Oude Gracht 82 - Haarlem (Centrum)
Soendapleln - Haarlem (Noord)
CalIfomHplein - Haarlem (Schalkwijk)
Raadhuisstraat 60 - Heemstede
Lange Nleuwstraat 427 - IJmulden
Zeestraat 18 - Beverwijk
t. '78
rnaat
uinlg
250,-;
Ford
250,-;
1600
ist. m
250,-;
vanaf
zeer
77 kl
ranje
gaaf
iimca
t 504
Jbbel
amen
antir
Rondom de kat, een expositie met
werk van vijftien kunstenaars, is van 12
december tot en met 4 januari te zien in
het Cultureel Centrum Zandvoort (Gas
thuisplein 9b, Zandvoort). Woensdag tot
en met zondag van 14-16 uur (behalve op
25 en 26 december en 1 januari).
In Kunstzalen Heerkens Thijssen
(Wagenweg 6, Haarlem) is van 16 tot en
met 20 december een kerstexpositie in
gericht met werk van Guusje Hame-
lynck (edelsmeedkunst, sieraden), Wille-
mien Joosten (bronzen beeldjes), Chris
tine van der Velden (sofa poppen) en
Antoinette Andriessen (droogboeket-
ten). Dinsdag tot en met zaterdag van 10-
17 uur, woensdag, donderdag en vrijdag
ook van 19-22 uur.
In het Paleis voor Schone Kunsten
(Ravensteinstraat, Brussel) wordt van 19
december tot 15 februari een grote ten
toonstelling gehouden onder de titel Art
Nouveau Beige. Deze expositie, met
meer dan 700 werken, is de eerste
overzichtstentoonstelling van art nou
veau in België. Dagelijks geopend van
10-18 uur (behalve maandag), woensdag
van 10-22 uur.
Brian Travers
Michael Virtue
AMSTERDAM. In het Rijksmuseum
in Amsterdam is een kleine tentoonstel
ling ingericht in één van de kabinetten
van de eregalerij. Het is de zesde tentoon
stelling in de reeks: „Alleen kijken
naarDe onderwerpen van de vorige
tentoonstellingen waren; alleen kijken
naar schilderijen in schilderijen, spiege
lingen in het water, meisjes of jongetjes,
de omtrekvorm van schilderijen en tek
sten op schilderijen.
De bedoeling van deze kleine tentoon
stellingen is, de museumbezoeker te wij
zen op één aspect van het kunstwerk. In
dit geval gaat het om de lichtval binnens
huis. Juist bij het schilderen van inte
rieurs komt het erop aan, hoe de schilder
het probleem oplost van de lichtval.
Alleen kijken naar.licht bin
nenshuis. Expositie over de lichtval in
schilderijen in het Rijksmuseum, Am
sterdam. Te zien t.m. 15 maart 1980.
verscheidene series nieuw werk. Samen
met Jan Campfens een seizoenenalbum
en verder de serie Les Gorges du Tam.
Dit nieuwe werk is nu bijeen voor een
tentoonstelling in de kantine van het
Provinciehuis van Haarlem.
Wie het werk van Kees Okx kent, weet
dat hij in zin abstract expressionisme
vooral uitblinkt in zijn etsen, fraai van
kleur, in homogene tonen. Haarlem kan
de eigen kunstenaar helaas nauwelijks
adequate tentoonstellingsruimte bie
den; het is woekeren met de weinige
echte expositiewanden, die in de Spaar-
nestad aanwezig zijn. Vandaar dat
kunstenaars bijna gedwongen zijn con
cessies te doen die de presentatie van
hun werk nauwelijks ten goede komen.
Zo is de kantine van het op zichzelf
prachtige Provinciehuis ook geen ge
lukkige plaats. Het is er haast onmoge
lijk het werk rustig in ogenschouw te
nemen. Daarom is het te hopen dat Okx
binnen afzienbare tijd alsnog de moge
lijkheid kan krijgen zijn nieuwe werk te
tonen in een werkelijk geschikte exposi
tieruimte. Optimistisch klinken de
nieuwe geluiden van galerie Tholen, die
met een ander beleid meer aandacht
aan de Haarlemse kunstenaars wil
schenken, dan tot voorheen het geval
was. Zie elders op deze pagina.
„Zonder schutkleur”, roman door He
len Knopper, uitgave Loeb 29,50).
„Een moeilijke eter en andere verha
len” door Tom Pauka, uitgave Em. Queri-
do 25).
„Spaanse vlieg”, roman door Peter An-
driesse, uitgave Peter van der Velden
(ƒ26).
„Het leven en de dood - de dood en het
leven”, gedichten bijeengebracht door In
ge Lievaart, uitgave Zomer en Keuning
12,50)
„Londen en de zaak Van ’t Sant”, door
A. den Doolaard, uitgave Em. Querido
17,50)
„De kus van de ijzeren maagd”, merk
waardige historische en scandaleuze ge
beurtenissen uit vroeger eeuwen, door Jef
Leunissen, uitgave Corrie Zelen 29,90)
„Bazen, knuppels, knechten”, sociale
roman door Fons Erens, uitgave Corrie
Zelen 27,90)
„Eiland, verder dan de sterren”, roman
door Thijs Mik, uitgave J. H. Gottmer
23,50)
„Sam, een jongen met een hart”, roman
door Victoria Poole, uitgave J. H. Gottmer
„Arts als partizaan”, roman uit de
Tweede Wereldoorlog door Barbara
Wood en Gareth Wootton, uitgave Hollan-
dia 34,90)
In het Rijksmuseum Vincent van
Gogh wordt van 13 december tot 22
maart de tentoonstelling Vincent van
Gogh in zijn Hollandse jaren; kijk op
stad en land door Van Gogh en zijn
tijdgenoten (1870-1890), gehouden.
de schaduwen vallen. Een schilder als
Gerard Dou was daar een meester in. Op
het schilderij „De avondschool” worden
tien mensen verlicht door vier kaarsen.
Op het schilderij van Pieter de Hoogh
getiteld „Het aanreiken van een brief in
een voorhuis” geeft de schilder heel nauw
keurig weer hoe het licht van buiten op de
voorwerpen binnen valt.
In de interieurs van De Hoogh bereikt
de schilder zo’n dieptewerking door de
wijze waarop hij de lichtval weergeeft.
Hoe beter het licht en dus ook schaduw
partijen zijn weergegeven, des te meer
diepte lijkt er in een schilderij te zijn. En
als dat nu precies is wat de schilder wil
bereiken, dan wordt dat onderwerp ge
weldig uitgediept. Er zijn ook schilders
die de lichtval juist zó schilderen, als het
hen het beste uitkomt en geen rekening
houden met de werkelijkheid. Maar er
zijn ook schilders die graag met tegenlicht
werken waardoor het silhouet benadrukt
wordt. Over de achtergronden hiervan
worden op deze tentoonstelling geen in
lichtingen gegeven. Het is ook maar een
kleine tentoonstelling. Er zijn 17 schilde
rijen te zien. Van de 15e tot de 19e eeuw.
De 18e eeuw, ook wel het tijdperk van „de
verlichting” genoemd is mager vertegen
woordigd.
11111 w—imh mnimhhbmiiii w—»r\
Inzenden In open enveloppe zonder postzegel naar:
Damiate Pers b.v. - Antwoordnummer 416
2000 VC Haarlem
liet springen, adequaat aangevuld door
het eveneens kristalheldere, dunne orgel-
geluid van Michael Virtue. Een evenwich
tige samenhang van tegendelen, die door
zijn afgewogen perfectie geen moment
verveelde.
ingericht in Museum Boerhaave (Steen
straat Leiden).
Onder de titel Kerstverhaal-Beeldver-
haal toont het Museum Boymans-van
Beuningen in Rotterdam tot 12 januari
prenten en tekeningen uit eigen collec
tie. Ook in Museum Boymans-van Beu
ningen is van 14 december tot 25 januari
de expositie Struycken, structuurele
menten 1969-1980 met werk van Peter
Struycken te zien.
Gedurende de maand december ex
poseert Jurjen Fontein zeefdrukken in
het gebouw van de SBK (Ged. Oude
Gracht, Haarlem). Tijdens dezelfde peri
ode is keramiek te zien van Christ Hoek.
Geopend dinsdag tot en met vrijdag 13-
17 uur, zaterdag 11-17 uur, donderdag
avond 20-22 uur.
Twaalf aquarellisten uit de Zaan
streek en Waterland exposeren hun
werk tot en met 3 januari in Zienagoog
(Ged. Gracht, Zaandam). Geopend: dins
dag tot en met vrijdag 12.30-16.30 uur,
donderdagavond 19-21 uur, zaterdag 10-
17 uur.
Van 13 december tot en met 15 febru
ari is de tentoonstelling Porselein uit
Ansbach en Den Haag ingericht in het
Haags Gemeentemuseum.
In het Amsterdams Historisch Mu
seum is van 19 december tot en met 8
februari een overzichtstentoonstelling
AMSTERDAM. Op haast elke HiFi-
versterker van redelijke kwaliteit zit een
zogenaamde „loudness”-knop. Wanneer
je die indrukt gaan je platen heel anders
klinken: de bastor.en worden dreunender,
terwijl de hoge tonen een geconcentreer
de helderheid meekrijgen. Het toaalge-
luid van de plaat wordt daardoor als het
ware uit elkaar getrokken en de klanken
komen min of meer los van de speaker te
liggen. Re ggaegroepen gebruiken bij
plaatopnamen kennelijk heel vaak een
vergelijkbare geluidsinstelling. UB40 be
wees gisteravond in Paradiso dat het dit
geluid ook live uitstekend kon waar
maken.
De documentatiecatalogus met de ge
gevens over en afbeeldingen van het
werk van 172 beeldende kunstenaars in
het gebied van IJmond en Zuid-Kenne-
merland is gereed. De catalogus is de
derde in de serie die eventueel alle
Noordhollandse kunstenaars zal docu
menteren. De eerste twee betroffen de
gebieden Zaanstreek en Noord-Holland-
Noord. Werk aan de catalogus voor
Haarlemse kunstenaars is al ver gevor
derd.
De uitgaven zijn samenwerkingspro
jecten van de Culturele Raad Noord -
Holland met de regionale organisaties
voor beeldende kunst. Voor de uitgave
IJmond/Zuid-Kennemerland was dat de
Stichting Beeldende Kunst Kennemer-
land in Haarlem.
De catalogus wordt op maandag 15
december officieel gepresenteerd in de
SBK in Haarlem.
van werk van Antoon Derkinderen inge
richt. Het zijn ongeveer een honderd
schilderijen en tekeningen van deze
door de Middeleeuwen geïnspireerde
kunstenaar.
De vijftiende-eeuwse beeldhouwer
Adriaen van Wesel is het onderwerp van
een expositie van 20 december tot en met
15 maart in het Rijksmuseum in Amster
dam. Van de Utrechtse kunstenaar zijn
ruim 20 beelden te zien, evenals werk
van een aantal tijdgenoten.
Jan Ballet exposeert schilderijen tot
25 januari in Galerie Hamer (Lelie
gracht, Amsterdam). Geopend: dinsdag
tot en met zaterdag 12.30-17.30 uur. (Ge
sloten 25 t/m 31 december).
Wouter Stips exposeert nieuwe teke
ningen en gouaches in Theater-Studio
Rob van Reijn (Haarlemmerdijk, Am
sterdam). Vanaf 7 december.
Van 15 tot en met 31 december expo
seert Floris Brinkman in het Gebouw
Noord-Holland (J. J. Hamelinkstraat,
Haarlem). Geopend op werkdagen tij
dens kantooruren.
A. L. van Gendt Co. houdt op 15, 16
en 17 december veilingen antieke en
moderne boeken, kaarten, handtekenin
gen enzovoorts aan de Keizersgracht in
Amsterdam. Kijkdagen van 12 tot en
met 14 december van 10-16 uur.
Op 15 en 16 december veilt Marcel
Diederiks (Koninginnegracht, Den
Haag) schilderijen, porselein, juwelen,
klokken meubelen en meer. Kijkdagen
van 11 tot en met 14 december van 10-
16.30 uur.
Concert: UB40. voorprogramma
Martin Dairy. Bezettinv UB40: Astro
(zang), Jim Brown (drums), Ali Camp
bell (zang, gitaar), Robin Campbell
(gitaar, zang), Earl Falconer (basgi
taar), Norman „lamount” Hasser (per
cussie), Brian Travers (tenorsaxo
foon), Michael Virtue (toetsinstru
menten).
Paradiso, Amsterdam, 4 december
1980.
De kleermaker in zijn atelier van Q.G. van Brekelenkamp
(Foto Rijksmuseum).
„Over den dichter Leopold”, door A.
Roland Holst, uitgave BZZTÓH 14,50)
„Telephoonbriefjes en andere curio
sa”, door Lodewijk van Deyssel, met een
inleiding en verantwoording bezorgd door
Harry G. M. Prick, uitgave BZZTÓH
14,90)
„Al pratende met.door G. H.
’s-Gravesande, uitgave BZZTÓH 29,50)
„Tegen kweek en onrecht”, opstandige
verslagen door Guus Dijkhuizen, uitgave
Tiebosch 16,50)
„Revolutie in het gekkenhuis”, leerza
me verhalen door Wim Duzijn, uitgave
Tiebosch 17,50)
„De wenende aap van Kleef’, een histo
rische satire door Paul Biegel, uitgave
Unieboek 16,50)
„De zwarte tulp” door Alexandre Du
mas, een „bed-boek”-editie uitgegeven
door Tiebosch 12,50).