W ereldgraanoogst
valt zwaar tegen
In Latijns-Amerika
Marshallplan nodig
Amerikaans hulp-hart
Rijncommissie komt
met 12 oplossingen
■i
■I
■r
IC J
Bestrijding zoutproblemen Rijn
DAF-trucks wil
Jamaicaanse premier:
VS: kernafval
kan in bodem
onderdelen
Bestuur economie
VN-voedselorganisatie:
banen bedreigd
Bij Wolspinnerij
in Leiden 46
vervolgorders
F-16-vliegtuigen
Japanse auto’s
met Westduitse
Waterbestendige
Russische lucifer
Hongarije wordt
doelmatiger
Hogere winst bij
Amfas-groep
I
il
TRANSPACK BV023-319284
Jall
PHILIPS
Internationale verhuizingen m
en expeditie 1»
11
(Van onze redactie economie)
KOBLENZ. De internati
onale Rijncommissie heeft een
lijstje opgesteld van twaalf
mogelijke oplossingen van het
zoutprobleem van de Rijn.
De heldere kaarslamp geeft zijn mooiste effect
in een wandarmatuur of een kroonluchter.
En zo heeft Philips de juiste gloeilamp voor elke lamp.
3$
,.:z:
lie
4^
(ADVERTENTIES)
r
(Van onze redactie economie)
en
3
an.
PHILIPS
40,00
40,00
87,00
18.no
24,50
De bovengrondse opslag van het afval
zout, waarover tijdens de eerste minister
conferentie 1972 in Den Haag werd ge
sproken, is vrijwel uitgesloten wegens het
verzet van de bevolking van de Elzas. De
mensen vrezen niet alleen een verzilting
De FAO verwacht dat de voorraden
zover zullen afnemen dat er bij het begin
van het volgende seizoen nagenoeg geen
reserves meer zullen zijn Om eventuele
misoogsten op te vangen. Voor de voedsel
situatie in de arme landen is de omvang
van de produktie volgend jaar dan ook
van het grootste belang.
ROME. De wereldproduktie van
graan in het seizoen 1980-81 valt sterk
tegen. Dat zal in de komende jaren
leiden tot ernstige voedseltekorten in
de Derde Wereld, zo heeft de Voedsel-
en Landbouworganisatie (FAO) van
de Verenigde Naties meegedeeld.
Aangezien er ook sprake is van een
toeneming van de vraag naar graan zal er
voor het tweede achtereenvolgende jaar
op de voorraden moeten worden inge
teerd.
bereid zullen zijn nog meer geld op tafel te
leggen.
Frankrijk, dat door de lozingen van de
kalimijnen voor ruim een derde verant
woordelijk is voor de totale zoutlast van
de Rijn, probeert de lasten op de schou
ders van West-Duitsland af te schuiven.
De Westduitse sodafabrieken en zoutmij
nen in het stroomgebied van de Rijn zor
gen bij elkaar eveneens voor bijna eender
de van de zoutlast van de rivier. Frankrijk
zou het liefst het afvalzout van de kalimij
nen naar de sodafabriek bij Keulen willen
afvoeren. Deze kan dit dan als grondstof
gebruiken, maar de Westduitse delegatie
heeft al laten weten hier weinig voor te
voelen.
Andere mogelijkheden zijn dat West-
Duitsland het zoute afvalwater uit de mij
nen in het Ruhrgebied via een pijpleiding
naar de Noordzee afvoert of dat het afval
zout in de ondergrond van Rijnland-West-
falen injecteert. Van Westduitse zijde be
staat tot nu toe weinig animo voor de
uitvoering van dergelijke voorstellen.
Een elfde mogelijkheid is het afvalzout
uit de Elzas in de Doubs, een riviertje op
de Frans-Zwitserse grens te lozen. Afge
zien van het feit of Zwitserland dit op
prijs zal stellen, brengt dit uit oogpunt van
het milieu bezwaar met zich mee.
De laatste mogelijkheid is een produk-
tievermindering van de kalimijnen. Ook
daar bestaan van de zijde van de plaatse
lijke bevolking en van de overheid vanwe
ge de werkgelegenheid en het economisch
belang van de kalimijnen voor het land
grote bezwaren tegen.
MOSKOU (AFP). Een Russische fa
briek heeft lucifers gemaakt waarvan de
vlam bestand is tegen harde wind en wa
ter, zo heeft het persbureau Novosti giste
ren gemeld. Als zo'n brandende lucifer in
een vol glas water wordt gedoopt, wordt
de vlam kleiner zonder te doven. Haalt
men de lucifer uit het glas, dan laait de
vlam weer op
(Van onze redactie economie)
BOEDAPEST. De regering van Hon
garije heeft besloten drie ministeries op
het gebied van de industrie samen te voe
gen teneinde het economisch bestuur
doelmatiger te maken. Dit blijkt uit een
bekendmaking van het officiële Hongaar
se persbureau MTI.
Het nieuwe ministerie van Industrie zal
met ingang van 1 januari alle taken om
vatten die nog zijn verdeeld over het mi
nisterie van Metallurgie en Machinebouw,
het ministerie van Lichte Industrie en het
ministerie van Zware Industrie. Er gingen
al geruchten over de maatregel sinds pre
mier Gyoergy Lazar in maart kritiek uitte
op het gebrek aan soepelheid van de rege
ring bij het maken van het economisch
beleid.
Hongarije loopt in het Oostblok in het
algemeen voorop waar het economische
hervormingen betreft. De andere Oosteu-
ropese landen houden zich aan het model
van de Sovjet-Unie, waar voor elke be
langrijke sector van de economie een af
zonderlijk ministerie bestaat. Hongaarse
economen zijn van mening dat dit model
slechte coördinatie tussen de verschillen
de sectoren met zich mee brengt. Naar
hun mening zou de samenvoeging van de
ministeries de eerste stap kunnen zijn
naar een belangrijke decentralisatie van
de Hongaarse economie.
ed.
3rd:
n.
it
uvel
n.
18,00
13,20
10,00
>1,30
:9,30
17,80
8,50
8,00
8,00
0,00
1.00
2,00
'3,50
5,70
2,80
3,50
8,20
8,40
5,50
0,00
5,00
5,00
5,00
44.30
29,00
26,70
75,00
30,50
16,90
80,25
37,80
33,90
24,80
41,70d
51,70
24,75
28,70
23,70
13,30
15,00e
53,60
56.80
99,75
86,50
45,00
28,60
48,00
76,25
22,50
18,70
28,90
23,30
60,60
62,00
40.00
70,30
64,50
34,00
64,50
32,50
30,50
36.00
39,50
13,00
33,30
15,90
32,00
15,50
>9.70
(Van onze redactie economie)
NEW YORK. Premier Edward Seaga van Jamaica heeft westerse landen
en internationale financiële organisaties voorgesteld hun steun aan landen in
het Caribisch gebied en in Latijns-Amerika in een vorm te gieten zoals de
Amerikaanse economische hulp aan Europa na de Tweede wereldoorlog, DE
Marshallhulp.
Het gaat daarbij om een bedrag van 900
miljoen dollar (1,9 miljard gulden), dat bh
de 800 miljoen dollar (1,7 miljard gulden)
aan kredieten die olie-exportlanden uit
het gebied voor bekostiging van olie-aan-
kopen hebben toegezegd, moet komen. De
totale steun die door andere instellingen
dan het Internationale Monetaire Fonds
en handelsbanken wordt verstrekt, zou
dan op drie miljard dollar (6,3 miljard
gulden) komen.
WASHINGTON (UPI). Het Ameri
kaanse ministerie voor Energie heeft als
zijn mening te kennen gegeven, dat ker
nafval het best kan worden opgeslagen in
hechte rotsformaties op 600 tot 900 meter
diepte. Daar zou het afval permanent kun
nen blijven, waarbij de gevolgen en risi
co's voor het leefmilieu gering zouden
zijn.
Het ministerie stelt voor het grootste
deel van het geld waarover het beschikt
voor het vraagstuk van de kernafvalops-
lag te besteden voor het uitzoeken van
plaatsen waar het afval tegen het eind van
de jaren negentig kan worden opge
borgen.
In een wetsvoorstel dat het Huis van
Afgevaardigen afgelopen week aanvaard
de en doorstuurde naar de Senaar, wordt
ervoor gepleit voor 1987 een geschikte
opslagplaats uit te zoeken. Volgens een
plan inzake de opslag van kernafval dat
de regering-Carter in januari van dit jaar
publiceerde, zullen waarschijnlijk niet
voor het jaar 2000 vergunningen voor per
manente opslag worden verstrekt.
s
450,00
366,00
85,00
De verantwoordelijke ministers van de
Rijnoeverstaten zullen op de komende
Rijnconferentie op 22 januari aanstaande
m Den Haag hieruit een politieke keuze
moeten maken. In het ambtelijk overleg
zijn de deelnemende landen (Frankrijk.
Westduitsland, Nederland en Zwitser
land) het niet eens kunnen worden over de
beste methode. Het zal, aldus een van de
aeelnemers aan het internationaal Rijn-
overleg, voor de ministers geen gemak ke-
lijk opgave zijn, omdat tegen alle voorge
stelde oplossingen grote bezwaren naar
voren worden gebracht. „Het ziet er”, al
dus de zegsman, „niet hoopvol uit”.
ROTTERDAM (ANP). De Amfas
Groep (verzekeringen) heeft in de eerste
negen maanden van dit jaar de winst met
15,3 procent zien stijgen van 29,3 miljoen
tot ƒ33,8 miljoen bij een 12,1 procent
hogere omzet van 1.161 miljoen (vorig
jaar 1.035 miljoen).
Voor geheel 1980 mag volgens de raad
van bestuur onvoorziene omstandighe
den voorbehouden een omzetstijging
van ongeveer 12 procent en een winststij
ging van ongeveer 15 procent worden ver
wacht. Over geheel 1979 bedroeg de winst
39,5 miljoen op een omzet van 1.406
miljoen.
De totale bruto winst, na aftrek van
rentestandkortingen en winstdeling le
vensverzekering, nam in de eerste drie
kwartalen met 12,1 procent toe tot ƒ60,1
miljoen.
leur van de divisie speciale produkten in
het artikel in de DAF-bode.
Aanvullende orders moeten nu ge
plaatst worden, omdat de besteltijd voor
de speciale materialen die gebruikt wor
den achttien maanden is. Van der Padt
wijst erop dat DAF-trucks in het kader
van de compensatieverplichting van de
vliegtuigfabrikant General Dynamics
ook best landingsgestellen zou kunnen
maken voor F-16-vliegtuigen, die gele
verd worden aan andere landen dan
Nederland.
Bij de divisie speciale produkten van
DAF-trucks werken 180 mensen. Dat
zijn allemaal hooggekwalificeerde va
klui, zowel in de directe als de indirecte
sector. De divisie is, aldus het artikel, in
staat concurrerend te werken. De ma
chines zijn hypermodern en de fabrica
ge verloopt met de hoogst mogelijke
efficiëntie. Het blijft echter wel een han
dicap dat het aantal werkelijk beschik
bare werkuren per man op jaarbasis in
de Verenigde Staten 30 procent hoger
ligt dan in Nederland, zo besluit het
artikel in DAF-bode.
Volgens de nieuwe raming van de VN-
organisatie zal de wereldproduktie var.
graan in dit seizoen 1,4 miljard ton bedra
gen. Dat is twee miljoen ton minder dan
de raming van een maand eerder en negen
miljoen ton minder dan de produktie van
het vorige seizoen, die kleiner was dan de
gemiddelde oogst van een aantal voor
gaande jaren. De verlaging van de raming
is vrijwel helemaal het gevolg van een
herziening van de Chinese produktiecij-
fers van dit jaar.
Wat de wereldgraanoogst betreft is er
dit seizoen sprake van een forse achteruit
gang van de produktie van voedergraan
terwijl de tarweproduktie onder het ge
middelde blijft. De rijstoogst is goed uit
gevallen maar de voedselbehoefte in veel
arme landen is toegenomen. Zeer ernstig
is de toestand in de Sahellanden, op de
Kaapverdische Eilanden, in Gambia,
Mauretanië en Senegal, waar de oogsten
ernstig van droogte te lijden hebben ge
had, aldus de FAG.
Seaga lanceerde het idee in een toe
spraak tot de raad van de Amerikaanse
landen, een club van bankiers en zakenlie
den die de handel in dat werelddeel bevor
deren. De premier had het idee al aange
roerd tijdens gesprekken met functiona
rissen van het IMF, de Wereldbank, de
Internationale Financieringsmaatschap
pij (IFC) en de Interamerikaanse Ontwik
kelingsbank (IDB). Hij heeft ook contact
gehad met de nieuwe vice-president onder
Reagen, George Bush.
Volgens de Jamaicaanse regeringslei
der is in het Caribisch gebied een ver
schuiving van links naar een gematigde
politiek merkbaar, maar de regio kan dat
in economisch opzicht niet zonder hulp
van de westerse industrielanden. Mexico,
Venezuela. Trinidad en Tobago hebben al
voor 800 miljoen dollar krediet toegezegd.
Seaga vroeg verder de Verenigde Staten
en Canada om 400 miljoen dollar, Europa
en Japan om 300 miljoen dollar en de
internationale organisaties zoals de we
reldbank en de IDB om 200 miljoen dollar.
De steun zou via de Wereldbank die perio
diek bijeenkomsten van donorlanden or
ganiseert. moeten worden versterkt.
Jamaica zelf zal de komende twee tot
drie jaar een gat van 300 miljoen dollar op
zijn handelsbalans moeten dichten en
heeft doorvoor aanvullende kredieten no
dig. Met handelsbanken heeft Seaga over
extra-steun gepraat en over een andere
aflossingsregeiing voor de bestaande
schuld. De onderhandelingen verkeren
echter nog in een voorbereidend stadium,
aldus Seaga. De schuld van Jamaica bij
handelsbanken beloopt ongeveer 450 mil
joen dollar (945 miljoen gulden), maar
volgens afspraak met de banken hoeft het
land op het ogenblik alleen rente te beta
len en niet de hoofdsom af te lossen.
De meest reële oplossing van het zout
probleem is volgens de Nederlandse en
West-Duitse delegaties in de internationa
le Rijncommissie de injectie van het afval
zout van de Elzasser kalimijnen op een
diepte van 1800 meter onder de grond. Dit
was ook overeengekomen in het eind 1976
in Bonn ondertekende zoutverdrag, dat de
Franse regering in december vorig jaar
weigerde ter ratificatie aan de volksverte
genwoordiging voor te leggen. De bevol
king van de Elzas verzet zich heftig tegen
de zoutinjecties. Men vreest vertroebeling
van het grondwater. Deskundigen hebben
echter aangetoond dat. wanneer afvalzout
(Van onze redactie economie)
LEIDEN. Bij de Leidse vestiging van
Wolspinnerij Ede NV zullen volgend jaar
waarschijnlijk 46 arbeidsplaatsen ver
dwijnen, zo heeft de directie meegedeeld.
In verband met de gewijzigde marktsi
tuatie wordt de structuur van het bedrijf
veranderd, wat betekent dat de produktie
van de spinnerij zal worden samengetrok
ken in Ede en Vlijmen. De produktie van
het bedrijf in Leiden zal geleidelijk wor
den beëindigd. Het tempo waarin dat gaat
gebeuren is nog niet vastgesteld. Daar
over moet volgens de directie nog met de
vakbonden worden overlegd.
Emigraties van huis tot huis
Gecontaineriseerde meubelopslag ERKENDE
Konkurrerende tarieven op aanvraag VBIHUIZERS
Uit protest tegen de voorgenomen slui-
‘®g is het bedrijf in Leiden sedert vanoch
tend door de werknemers bezet.
van het grondwater, maar wensen geen
bergen die het landschap er bepaald niet
fraaier op maken.
Een andere mogelijkheid is het afval
zout terugstorten in de oude mijnen. Van
Franse zijde wordt opgemerkt dat dit
technisch moeilijk uitvoerbaar is, omdat
vele oude mijngangen zijn ingestort. Bo
vendien blijft ook hier het gevaar van
aantasting van het grondwater aanwezig.
Op het lijstje van mogelijke oplossingen
staat voorts het voorstel het afvalzout van
de kalimijnen via een pijplijn af te voeren
naar de sodafabrieken in Lotharingen.
Frankrijk gaat daar verder niet op in.
Andere methoden om van het afvalzout
af te komen zijn het vervoer per schip
over de Rijn naar de Noordzee of via een
pijplijn van de Elzas naar het Kanaal
tussen Frankrijk en Engeland. Afgezien
van de enorme omvang van dergelijke
projecten vergen zij veel geld. Het is de
grote vraag of de Rijnoeverstaten, die
voor de injectie van het afvalzout in 1976
al 132 miljoen Franse frank neertelden.
HAMBURG (Reuter). Volkswagen en
Nissan zijn van plan samen 200.000 perso
nenauto’s per jaar te gaan maken in Ja
pan. De president-directeur van de West
duitse automobielfabriek. Toni Schmuc
ker. zegt dit in een interview in Der
Spiegel.
Het is niet de bedoeling dat er auto’s
naar West-Europa worden uitgevoerd. De
wagens worden in een fabriek van Nissan
geassembleerd uit delen die Volkswagen
levert. Schmücker zei te hopen dat er van
VW geen financiële bijdrage aan het as
semblageproject zal worden verwacht.
„We willen geen auto’s gaan produceren
in Japan, we willen er alleen maar meer
auto's verkopen”. Volgens Schmücker be
staan er bij VW geen concrete plannen om
autodelen te gaan invoeren uit het Verre
Oosten. Er wordt wél bekeken of dat tot
eenkostenbesparing zou kunnen leiden.
Op de vraag of Nissan belangstelling voor
de assemblage van Volkswagens heeft
omdat het Japanse concern op die manier
kan leren hoe het beste een auto met
voorwielaandrijving kan worden ge
maakt antwoordde Schmücker: „Dat zou
best eens kunnen”, maar hij voegde eraan
toe dat het voornaamste doel van Nissan
was de ergernis weg te nemen over de
omvangrijke Japanse auto-invoer naar
West-Europa.
Uit de jongste cijfers blijkt dat het Ja
panse aandeel in de Westduitse markt
sinds het begin van dit jaar is verdubbeld
tot ruim tien procent. Volkswagen voert al
ongeveer 200.000 auto’s per jaar naar Ja
pan uit. De totale Japanse invoer van
personenauto's ligt tussen 50.000 en 60.000
per jaar.
op een diepte van bijna 2.000 meter onder
de grond wordt opgeslagen, het grondwa
ter niet aangetast kan worden vanwege de
afsluitende lagen van de aardkost daar
tussen.
Vanwege het verzet van de bevolking
van de Elzas weigert Frankrijk verder
mee te werken aan de injectie in de onder
grond. De Fransen stellen nu voor de
bouw van een fabriek, die de drie miljoen
ton afvalzout van de kalimijnen gaat ver
werken. Alle Rijnoeverstaten zouden hier
aan financieel moeten deelnemen. Neder
land. West-Duitsland en Zwitserland voe
len daar niet voor, omdat er in de Europe
se zoutindustrie al een overcapaciteit is.
Een dergelijke fabriek zou grote concur
rentie betekenen voor de nationale indu
strieën op dit gebied.
Met zorg demonteert de Amerikaanse hartchirurg J. Donald Hill een mechanische hulppomp die hij in de nabije toekomst wil
gaan inplanten bij mensen. De pomp is ontwikkeld In het hartcentrum Pacific Medical Centre in San Francisco en zal naar
verwacht bij de eerste inplantingen alleen worden gebruikt voor mensen die moeten bijkomen van een zware hartoperatie. HUI
meent echter dat in een later stadium ook patiënten wier eigen hart niet meer functioneert baat bij de vinding kunnen hebben.
Daarmee zou de uitvinding van het kunsthart werkelijkheid zijn geworden.
EINDHOVEN (ANP). Vervolgor
ders voor de F-16-landingsgestellen zijn
nu nodig om de werkgelegenheid bij de
divisie speciale produkten van DAF-
trucks in Eindhoven ook na 1982 in
stand te houden. Dat staat in de DAF-
bode, het personeelsblad van DAF-
trucks.
Enige jaren geleden kreeg het bedrijf
opdracht om 499 complete landingsges
tellen te maken voor het F-16-gevechts-
vliegtuig. Daarvan zijn er inmiddels 209
afgeleverd. De resterende 299 garande
ren produktie tot medio 1982. Daarna is
minstens een aanvullende order nodig
van 130 landingsgestellen per jaar, zo
betoogt A. van der Padt, algemeen direc-
De F-16 waarvan DAF-trucks de landingsgestellen produceert
-
F
.Ir