Noord Holland wil
gemeenten helpen
bij stadsvernieuwing
F
I'
9
Collegepartners schuiven
problemen voor zich uit
Zorg in Staten over
geweld in Amsterdam
TAM BEGIN PROVINCIAAL BEGROTINGSDEBAT
GS praten in
Den Haag over
Zuiderzeemuseum
te solliciteren
„Vrouwen vragen
bij provincie”
CPN EN PVDA HEKELEN
INSTELLING STIMULERINGSFONDS
KNUKKEL (CPN)
TERUG IN STATEN
„POLITIEHULP AAN SPECULANT”
MMBI
Statenfractie D’66 in motie:
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. In de perso
neelsadvertenties voor middelba
re en hogere functies bij de pro
vincie Noord-Holland moet dui
delijk worden vermeld, dat vrou
wen uitdrukkelijk wordt verzocht
te solliciteren. Als reden daar
voor zou bovendien moeten wor
den vermeld het streven van het
-.'1
'-f
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. De algemene
beschouwingen bij de provincie
begroting 1981 van Noord-Hol
land zijn maandag in een uiterst
bedaarde sfeer begonnen. Van
enige spanning tussen de colle
ge-partners PvdA en CDA, zoals
in de loop van het jaar bij enkele
kardinale punten van het pro
vinciaal beleid naar buiten zijn
getreden, was eigenlijk nauwe
lijks iets te merken. In enkele
toespraken werd wel op het con
flict gezinspeeld, maar daar
bleef het bij. Het CDA-Statenlid
Reus, dat ook in ander verband
een lans brak voor huwelijk en
gezin, vergeleek het college van
Gedeputeerde Staten met een
huwelijk, dat al vechtend en
over grond rollend verder gaat,
maar intussen wel in stand
blijft.
tal vrouwen in middelbare en ho
gere functies te vergroten. Dit is
de strekking van een motie, die
het D’66-Statenlid Ina Klaasen
maandag heeft ingediend bij de
behandeling van het hoofdstuk
personeelszaken van de provinci
ale begroting voor 1981.
H. Machielsen (WD)
G. de Boer(PVDA)
kV. Reus(CDA)
Klaasen(D'66)
R. Haks(CPN)
Mevr. Klaasen kwam met de motie, na
de constatering dat over een half jaar de
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland hebben op 18 decem
ber in Den Haag een gesprek met de
ministers van CRM en Verkeer en Water
staat over het Zuiderzeemuseum in Enk-
huizen. Gedeputeerde Van Gelder heeft
dat maandag bij de behandeling van de
provinciebegroting 1981 in de Staten
meegedeeld. De gedeputeerde was hoop
vol gestemd over de afloop van het ge
sprek gezien de ambtelijke reacties.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. De heer J. Knukkel
is weer terug in de Noordhollandse
Statenfractie van de CPN. Hij werd
maandag als Statenlid geïnstalleerd
in de vacature-Hartog, die onlangs
met het oog op zijn leeftijd ontslag
nam. Knukkel was eerder lid van de
Staten in de perioden 1970-1974 en
1974-1978. Het CPN-Statenlid woont
in Enkhuizen, waar hij eveneens voor
de CPN in de gemeenteraad zit.
In de algemene beschouwingen besteed
den verschillende fracties aandacht aan
deze situatie. WD-leider Machielsen kon
digde een motie aan. PvdA-leider De Boer
sprak van een onzinnige situatie. En Haks
(CPN) drong aan op onderhandelen, maar
zo, dat in elk geval de volledige verwezen
lijking van het project tot stand zou kun
nen komen.
Zoals gemeld is in de provincie grote
verontwaardiging ontstaan over het idee
van de regering om de werkzaamheden
aan het buitenmuseum van het Zuiderzee
museum te Enkhuizen stop te zetten. De
bouw van dit openluchtmuseum, dat
straks een beeld moet geven van de oude
vissersdorpen rondom de voormalige
Zuiderzee, levert een aantal hooggekwali
ficeerde vakmensen werk. Bij stopzetting
van het werk omdat de laatste negen
miljoen gulden, die nog nodig zijn om het
project te voltooien, niet beschikbaar kun
nen worden gesteld, zouden deze 60 men
sen op straat komen. Bovendien zou een
boel werk voor niets zijn geweest en zou
het nog niet afgebouwde openluchtmu
seum extra sterk te lijden krijgen van
weersinvloeden.
In de motie wordt overwogen, dat vrou
wen sterk zijn ondervertegenwoordigd in
de middelbare en hogere functies bij pro
vinciale griffie, provinciale diensten en
provinciale bedrijven. Een van de vele
factoren, die daarbij een rol spelen, zou
kunnen zijn een zekere terughoudendheid
van op zichzelf voldoende gekwalificeer
de vrouwen om naar dergelijke functies te
solliciteren, zo wordt in de motie gesteld.
De motie maakt een goede kans te worden
aangenomen.
functie van griffier van de staten vacant
komt. De huidige griffier, de heer Ha-
rinck, gaat dan met vervroegd pensioen.
Het D’66-Statenlid was van mening dat
niet alleen voor de functie van griffier
vrouwen uitdrukkelijk moten worden uit
genodigd te solliciteren, maar dat de pro
vincie deze gedragslijn in het algemeen
zouden moeten aanhouden.
vergif dioxine uit roestige vaten naar de
bodem van het nationale landschap
spark Waterland). Gedeputeerde Uff
wees er op, dat de Staten al deze zomer,
maanden voordat de gifstort bij Broek
in Waterland landelijk nieuws werd, van
de ernstige situatie op de hoogte waren.
Het besef van de onhoudbaarheid van
de .situatie van de open belt in Volger-
meer was een van de voornaamste nood
zaken voor het provinciaal afvalstoffen
plan (dat zoals bekend, door de Staten
werd verworpen, toen de CPN in tweede
instantie de financiële consequentie niet
wilde delen van een mede door de CPN
gesteunde wijziging ten gunste van de
scheiding van afval). Dat Amsterdam bij
een opheffing van de vuilstort in de
Volgermeer voor de oplossing van het
afvalprobleem wel eens in België zou
moeten aankloppen, was toen ook al
bekend. Gedeputeerde IJff stelde, dat de
milieuramp niet zou zijn gebeurd, als
men in 1963 de bepalingen van de hin
derwetvergunning had nageleefd. Elke
definitieve oplossing in de Volgermeer
was volgens IJff verbonden aan de slui
ting van de stortplaats. De gedeputeerde
bleef van mening, dat de vaten op korte
termijn konden worden verwijderd, zon
de wet op de ruimtelijke ordening een
bouwvergunning had moeten afgeven”.
Er gold ter plaatse geen bestemmings
plan, aldus Van der Knoop. Had men een
bouwvergunning geweigerd, dan had men
Bakker tevreden moeten stellen met pan
den in de Jordaan als compensatie. Die
panden had men dan aan de woonbestem
ming moeten onttrekken, zo verklaarde
de gedeputeerde.
Commissaris van de koningin De Wit
wilde geen verantwoording afleggen van
zijn beleid met betrekking tot het inzetten
van de ME. Op de uitdrukkelijke vraag
van het PSP-statenlid Zwart zette De Wit
uiteen dat hij in zijn hoedanigheid van
rijksfimctionaris formeel geen verant
woording schuldig was aan Provinciale
Staten, maar aan de Tweede Kamer.
Overigens onderschreef De Wit de stelling
dat veel van de moeilijkheden in Amster
dam mede te wijten waren aan de trage en
onvoldoende wijze waarop de Haagse
wetgever reageert op maatschappelijke
ontwikkelingen. Hij noemde daarbij de
leegstandswet als voorbeeld.
theekrente” stak daar dan schril tegen af.
De Boer wees in zijn betoog op het
belang van de stadsvernieuwing. Hij
noemde de stadsvernieuwing een daad
van sociale rechtvaardigheid. Hij prees
het initiatief van Gedeputeerde Staten om
een fonds voor de stadsvernieuwing in het
leven te roepen. Niet omdat men de illusie
had, dat daarmee ook daadwerkelijk wo
ningen konden worden vernieuwd, maar
omdat de provincie daarmee „een hape
rende machine” zou kunnen smeren. De
PvdA-fractieleider sprak de hoop uit, dat
het rijk de financiering van de stadsver
nieuwing veilig zou willen stellen, „niet
alleen als operatie, maar ook met betrek
king tot de huren, die er het gevolg van
zijn”. „Wij verwachten dat het rijk de
stadsvernieuwing beschouwt als een con-
tinu-proces, dat niet ongestraft op een
laag pitje kan worden gezet”.
Op de concrete vraag van Haks over de
Uitspraken van GS over de Grote Wete
ring gaf gedeputeerde Van der Knoop
antwoord. „Wij hebben helaas moeten
vaststellen, dat Amsterdam op grond van
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Het Noordhollandse
CPN-statenlid Haks heeft maandag een
hartstochtelijk pleidooi gehouden voor
het terugdraaien van de geweldsspiraal
in Amsterdam. Zo mogelijk zou daartoe
ook vanuit de provincie het initiatief
kunnen worden genomen. Met afschuw
stelde Haks vast, dat het tot een „terug
kerende folklore” schijnt te gaan beho
ren, „dat de stad van de februaristaking
op de meest ongelukkige momenten
wordt geconfronteerd met halve en hele
militair aandoende operaties. Dat was
bijvoorbeeld het geval geweest bij de
ontruiming van de Grote Wetering en
wat daaraan vooraf ging. Volgens Haks
was de kwestie van de Grote Wetering
„door ministers en andere steek- en pet
tendragers aangegrepen om eens fors op
de geweldstrompet te blazen” om de kri
tiek op eigen beleid te verstommen.
Voorlopig is er echter nog geen sprake
van echtscheiding. De onoverbrugbare
verschillen, die er inderdaad wel zijn
tussen CDA en PvdA zullen waarschijn
lijk bij deze begrotingsbehandeling niet
opnieuw aan het licht komen. Men lost
de moeilijkheden op met een onderhand
bekend middel in de Noordhollandse
Staten: men schuift de problemen voor
zich uit. Een voorbeeld van deze metho
de van conflict-beheersing is het uitstel
van de discussie over de kerncentrale in
Dodewaard. Eigenlijk was dat een on
derwerp, dat bij de begrotingsbehande
ling aan de orde had moeten komen. Aan
een eventuele uittreding uit het samen
werkingsverband kunnen immers finan
ciële consequenties vastzitten, die men
in het kader van de begroting dan al
thans had kunnen aanstippen. Welis
waar is de notitie over de financiële en
juridische consequenties van eventuele
eenzijdige Noordhollandse stappen met
betrekking tot Dodewaard nog net op
tijd op de discussietafels beland. Maar
de tijd, die tussen dat tijdstip van lan
ding en de begrotingsbehandeling zat,
bleek te kort om het stuk nog te kunnen
bestuderen. Daarom besloot het senio
renconvent (de gezamenlijke fractie-
voorzitters), dat de discussie over de
notitie maar in de Statenvergadering
van februari moest plaatsvinden. Men
kan zich dan afvragen wat de betekenis
was van de bepaling in de bij de vorige
begrotingsbehandeling aangenomen
motie, dat de notitie over Dodewaard
nog voor de begroting voor 1981 aan de
Staten moest worden voorgelegd.
In tegenstelling tot de verwachting die
zaterdag werd uitgesproken zal de kwes
tie Dodewaard dus deze begrotingsver-
gadering waarschijnlijk geen omvang
rijk discussiepunt zijn. Maar wellicht
dat deze of gene de kwestie toch nog
even ter sprake brengt bij de hoofd-
stuksgewijze behandeling, als de provin
ciale bedrijven aan de orde zijn. De PPR
kondigde dat althans wel aan. De toe
passing van kernenergie, en de Noord
hollandse betrokkenheid daarbij, kan
bij dat onderwerp in zijn algemeenheid
overigens wel ter sprake komen.
der dat dat erg gevaarlijk was, omdat
het gif zich niet in water oplost.
IJff herinnerde aan de schatting van
minister Ginjaar, dat het opruimen van
alle ontdekte gifbelten in het land wel
eens een miljard gulden kon gaan kos
ten. De gedeputeerde vond het een on
juiste zaak, dat de gemeenten daarvoor
zouden moeten opdraaien. Het bedrijfs
leven heeft misbruik gemaakt van de
onwetendheid bij burgerij en overheid.
Men kende drommels goed de gevaren
van het gif. Het bedrijfsleven zou een
ereschuld inlossen, wanneer het nu een
fonds zou vormen, waarmee de rommel
kan worden opgeruimd, aldus IJff.
Minder eenstemmig waren de Staten
in hun algemene beschouwingen over
het punt Ruimtelijke Ordening en Volks
huisvesting. Weliswaar zien alle fracties
de noodzaak in van een herwaardering
van de stad als woongebied, dus van
stadsvernieuwing. Maar de meningen lo
pen uiteen, waar het gaat over de conse
quenties die dat standpunt zou moeten
hebben door de waardering van de
overloop. D’66, PPR en PSP verschillen
daarover het is bepaald geen nieuwe
ontwikkeling nog steeds diepgaand
van mening met GS. De kritiek op de
overloop naar het noorden van de pro
vincie, die blijkens de discussie over het
toekomstige streekplan voor Noord-
Kennemerland en woningbouwnota
toch ook wel in PvdA-kring aanwezig is,
klonk niet door in de woorden van
PvdA-fractieleider De Boer. Wat dat be
treft lijkt het scheurtje tussen PvdA en
CDA dus weer aardig dichtgesmeerd.
Het is altijd mogelijk, dat men bij de
behandeling van het hoofdstuk ruimte
lijke ordening nog slaags raakt. Maar
waarschijnlijker is dat men ook hier het
beproefde recept toepast: de vermijding
van het conflict door het uit te stellen.
In eensgezinde afschuw stonden de
verschillende fracties in de algemene
beschouwingen al stil bij de levensge
vaarlijke gifvaten op de Amsterdamse
vuilnisbelt in de Volgermeerpolder. (Zo
als gemeld sijpelt daar het uiterst zware
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben in een korte
beleidsnota aangegeven hoe de provincie gemeenten kan ondersteunen in hun
stadsvernieuwingsbeleid. In de nota wordt voorgesteld een Provinciaal Stimulerings
fonds Stadsvernieuwing op te zetten, als experiment. GS hebben daarvoor op
voorhand al geld gereserveerd. De beleidsnota kan worden betrokken bij de begro
tingsbehandeling, die maandag in Provinciale Staten is begonnen en die donderdag en
komende maandag wordt voortgezet.
De beleidsnota is overigens een ambtelijk stuk, waarover GS als zodanig nog geen
officieel standpunt hebben bepaald. Het stuk is bedoeld als bouwsteen voor de
provinciale Nota Stadsvernieuwing.
Momenteel is de provincie betrokken bij de stadsvernieuwing door haar bevoegdhe
den op basis van de wet op de Ruimtelijke Ordening. De provincie moet streekplannen
vaststellen, waarin stadsvernieuwingsgebieden kunnen liggen (In het streekplan voor
het Amsterdam-Noordzeekanaalgebied liggen er verschillende). De provincie moet
eveneens gemeentelijke structuurplannen beoordelen en bestemmingsplannen goed
keuren. Ook adviseert de provincie de minister bij de uitvoering van de zogenoemde
interimsaldoregeling en de zogenoemde 80-percentsregeling, waarmee de stadsvernieu
wingsprojecten mede worden gefinancieerd.
Volgens het laatste wetsontwerp stadsvernieuwing zal de provincie een rol krijgen bij
de verdeling van een deel van de gelden voor stadsvernieuwing voor een beperkt deel
van de gemeenten. De grotere gemeenten krijgen hun geld rechtstreeks van het rijk. Bij
de verdeling van het stadsvemieuwingsgeld zal een prioriteitenplan moeten worden
gebruikt. En er moet worden gedacht aan een meerjarenplan.
Met het geld uit het provinciale fonds stadsvernieuwing (dus niet te verwarren met het
geld, dat de provincie van het rijk te verdelen krijgt voor de stadsvernieuwing) zouden
onder meer projecten, die financieel net niet te verwezenlijken zijn, over de drempel
kunnen worden geholpen. Ook stelt men zich voor, dat uit het fonds voorschotten
zouden kunnen worden uitgekeerd. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling op het
subsidieterrein van het rijk te komen.
De heer Machielsen greep als leider
van de grootste oppositiepartij in de
Staten uiteraard de kans om met het
PvdA-CDA-huwelijk de spot te drijven.
Hij vroeg zich af of het CDA niet wist,
dat het eigenlijk twee huwelijkspartners
had: een PvdA van de jongeren en een
PvdA van de ouderen. De ouderen in de
PvdA-fractie moesten in de WD-opvat-
ting telkens maar weer onder „het juk”
van de jongeren door. Eigenlijk kon het
CDA maar beter echtscheiding aanvra
gen. Tenzij het CDA duidelijk kon zeg
gen met welke PvdA het nu eigenlijk
samenging.
maal verbonden zijn aan de vele los-vast-
relaties, die in de plaats zijn gekomen van
het traditionele gezin. In dat verband stip
te hij ook het probleem aan van de wegge
lopen kinderen. Een groot aantal kinde
ren trekt naar Amsterdam. Gemiddeld
blijken er 1300 verzoeken voor opsporing
te zijn. „Kinderen willen weten hoe ver zij
kunnen gaan; doch op alle gebied verva
gen de grenzen. Oude zekerheden en soci
ale controle van familie, kerk en buurt
vallen weg en kinderen hebben een onze
kere toekomst. Duizenden jonge kinderen
vallen tussen wal en schip en komen te
recht in die trieste poep zwervers, die
nergens aansluiting vinden, behalve in de
criminaliteit”.
PvdA-fractieleider De Boer kon zich
bij de stadsvernieuwing^jde.wo ...piet zo vijlden in de CDA-analyse van de
---•" gigantische werkelijkheid en de teneur van het betoog
foor het de- van Reus, vooral waar het ging over de
problematiek van het kraken. Wel deelde
hij de mening van de CDA-spreker, dat
het kraken van voor de distributie be
stemde huizen een verwerpelijke zaak
was. Maar in het algemeen gaf hij toch de
voorkeur aan de toonzetting van het be
toog van Haks.
Inderdaad had het kraken schandelijke
maatschappelijke toestanden blootge
legd: Het uitblijven van regeringsmaatre
gelen tegen speculatie, horizontale ver
koop en het gegeven dat ook op het gebied
van de huisvesting nog steeds de wet van
de sterkste heerst: wie genoeg geld heeft
kan wonen; wie niet, moet het maar af
wachten. Het „gestuntel over de hypo-
niet door meer geweld en nog grotere
mobiele eenheden.
De inzet van politie-eenheden in maat
schappelijke vraagstukken, die de be
stuurders niet kunnen oplossen, of die ze
niet willen oplossen, of waarvoor ze onbe
kwaam zijn, kon nooit een taak van de
politie zijn. Haks noemde het een goede
zaak dat daarover in het politieapparaat
zelf een discussie over op gang gekomen
is.
De CPN-woordvoerder gaf toe, dat het
provinciaal bestuur maar beperkte be
voegdheden en taken heeft in deze kwes
tie. Toch konden GS en de Staten en de
commissaris van de koningin tegenover
de rijksoverheid zich wel sterk maken
voor Amsterdam. Want de hoofdstad
moest 1
ningbouw en dergelijke uit,r
problemen worden geholpen Voor hef
fintief te laat was.
Haks beschuldigde sommige door
hem niet met name genoemde personen
er van welbewust koers te zetten naar
„escalatie en verrechtsing”. In dat ver
band noemde hij twee uiterst bedenkelij
ke voorvallen: „Wat te denken van het feit,
dat twee straaljagers enkele weken gele
den op een paar honderd meter over de
stad raasden”. De redactie van het dag
blad „De Waarheid” was volgens Haks op
een belachelijke manier te woord gestaan,
toen deze daarover opheldering probeer
de te krijgen. Niemand, die verantwoorde
lijkheid droeg, zei er iets van af te weten.
„Hoe kwam men op het idee, dat het iets
met de Grote Keyzer te maken zou heb
ben!”. Maar toen een PvdA-Kamerlid
daarover vragen had gesteld, kwam wel
degelijk aan het licht, dat dé laag overvlie
gende straaljagers inderdaad alles met de
Grote Keyzer te maken hadden, hetgeen
zich buiten elke normale controle had
voltrokken. „Die weg schuift het op en het
is volstrek onterecht, daarvoor krakers
verantwoordelijk te stellen”, aldus Haks.
Als tweede bedenkelijk feit noemde hij
de weigering van CRM om Radio Stad toe
te staan eigen opgespaarde zendtijd te
gebruiken om voorlichting te geven over
de ontruiming van de Grote Wetering.
Men kreeg slechts drie minuten zendtijd
extra om verkeresinformatie door te ge
ven. „Wie staande wil houden, dat dat
goed is voor de democratie of daar ook
maar iets mee uitstaande heeft, mag het
zeggen”, aldus Haks.
Ook het CDA-statenlid Reus had zo zijn
angsten over ontwikkelingen die Neder
land zouden kunnen doen afglijden naar
een politiestaat. Zijn associatie werd ech
ter niet gewekt door laag overgierende
straaljagers en radiocensuur maar door
de macht van de straatterreur. Sprekend
over de situatie in Amsterdam en in het
bijzonder tijdens de rellen op 30 april provinciaal bestuur om het aan
waarschuwde hij ervoor dat de straat zou -
gaan regeren. De straatbenden herinner
den hem op onaangename wijze aan de
dertiger jaren en de opkomst van Hitler-
Duitsland. De rellen op 30 april hadden
met woningnood of woningbehoefte niets
te maken. Het ging om maatschappij
verandering in anarchistische zin, aldus
Reus.
De leider van de CDA-fractie gaf uiting
aan zijn bezorgdheid over het kraken. In
Amsterdam zijn nu tussen de 6000 en
10.000 gekraakte woningen. De fractie wil
de haar bezorgdheid uitdrukken „voor die
tallozen, die na jaren lang wachten, nog
geen woning kunnen krijgen, of als zij er
eindelijk een krijgen toegewezen, moeten
ontdekken, dat die woning alweer ge
kraakt is. Zelfs talloze distributiewonin
gen worden gekraakt door lieden, die
voordringen”, aldus Reus. Een van de
belangrijkste oorzaken van de woning
nood noemde hij het uiteenvallen van het
gezin als hoeksteen van de samenleving.
Zonder er een waardeoordeel over te wil
len vellen, meende hij toch te moeten
wijzen op de consequenties die nu een-
Haks wilde van GS duidelijk ophelde
ring over de betekenis van de verklaring
van burgemeester Polak, dat Gedeputeer
de Staten en de Raad van State duidelijke
uitspraken hadden gedaan in de zaak van
de Grote Wetering. Ook informeerde hij
of GS er van op de hoogte waren, dat B. en
W. nauwelijks een half jaar geleden een
bouwvergunning hadden afgegeven aan
de speculant Bakker voor kantoorruimte
en peperdure koopflats. Amsterdam had
daaraan geen enkele behoefte, zo stelde
het CPN-statenlid. Waarom is of was deze
bouwvergunning niet geweigerd of te wei
geren, zo vroeg hij.
Het is voor de Amsterdammers een
„volstrekt onmogelijke toestand, dat een
speculant tegenover 23 mensen wordt ge
holpen door 2000 politieambtenaren, ge
stoken in een soort Star-track-uitmonste-
ring, compleet met hoogwerkers, pantser
wagens en zelfs een Rode Kruis-tank (wat
een combinatie), voorafgegaan door foto’s
nemende straaljagers en wat er meer aan
te pas kwam in het scenario”, aldus Haks.
„Speculanten helpen, terwijl renovatie
respectievelijk nieuwbouw van betaalba
re woningen voor de Amsterdamse bevol
king nauwelijks van de grond komt,
druist tegen elk normaal ontwikkeld
i rechtsgevoel in”, zo stelde hij.
Hoewel de CPN zich met sommige vor-
t men van aktie en strijd niet kon vereni-
L gen, moest duidelijk de vraag op tafel
f blijven „waar de werkelijke oorzaken lig-
I gen en welke groepen in onze maatschap
pij de rechtsorde voor zich wensen te
j monopoliseren. Zijn dat de mensen, die
t zich tegen woningnood verzetten of zijn
dat de speculanten en geldschieters, die
t van de nood profiteren”, zo was de retho-
rische vraag van Haks. De rechtsorde
moest volgens het CPN-statenlid worden
t verstevigd door meer democratie, meer
zeggenschap en betaalbare woningen en