Han Lammers
Union Oil over terminals in IJmuiden en Amsterdam
Provincie overlegt met Amsterdam over gif Volgermeerpolder
bepleit ruim baan
voor Schiphol
nieuwe
richtlijnen voor
geloofsbeleving
I
Mgr Zwartkruis
komt met
Hoofdvestiging
horlogeconcern
op luchthaven
n?
□QKa
Van der Knoop
DONDERDAG 1 1
DECEMBER 1980
2
PROVINCIE
13
v
Financiering
1
Katechese
Volgermeerpolder. Niettemin
kjen GS het initiatief genomen
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Bisschop Th. H. J. Zwartkruis van Haarlem wil
binnen de plaatselijke geloofsgemeenschap kleinere vormen van
kerk-zijn bevorderen. Dit kerkmodel van de kleinschaligheid, dat
(Van onze IJmond-redactie)
IJMUIDEN. Het plan van de
Amerikaanse oliemaatschappij
Union Oil voor de bouw van een
terminal in IJmuiden is ter beoor
deling aan de Rijks Planologische
Commissie, de RPC, voorgelegd.
in Waterland. Nog voor het inval
len van de vorstperiode zullen
enkele honderden vaten, die aan
de oppervlakte van het stortter-
rein liggen op kosten van Amster
dam worden verwijderd. Een en
ander staat in het antwoord van
GS op schriftelijke vragen van
vertegenwoordigers van alle Sta
tenfracties.
door de kerkelijk leider van het Haarlems bisdom als een beleidsaan
beveling naar buiten is gebracht, is volgens de bisschop een instru
ment ten dienste van het geloven van mensen.
Deze zal de minister van volks
huisvesting en ruimtelijke orde
ning over het; project moeten ad
viseren. Inmiddels heeft Union
Oil op vragen van de gemeente
Velsen laten weten de aanleg van
een pijpleiding tussen IJmuiden
en het westelijk havengebied in
Amsterdam niet uitgesloten te
achten. Als op de Noordzee de
komende jaren nog meer olie ge
vonden wordt, is de capaciteit
van de terminal in IJmuiden te
klein om voor een optimale op- en
overslag te kunnen zorgen. Union
Oil overweegt in dat geval ge-’
bruik te maken van bestaande
terminals in Amsterdam.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Het is Gedepu
teerde Staten nog niet gebleken,
dat Amsterdam de kosten niet
Zou kunnen opbrengen van de
opruiming van de gifVaten in de
Volgt
hebbiD
tot bestuurlijk overleg, om zeker
te stellen, dat er inderdaad wat
gedaan wordt aan de milieuhy
giënische noodtoestand bij Broek
----
Nieuwe wegen
L
~rrern
Bisschop Zwartkruis.
Ordening.
v
Het terrein achter het Ceco-complex waar de olietanks gebouwd zullen worden.
besluiten tot het benutten van reeds in het
Met Amsterdam is volgens GS verder
BisdoiiiïltdBW
naar de basis!
afgesproken, dat moet worden voorko
men dat de vaten bij de opruimingsopera-
tie (verder) kapot gaan. Het Hoogheem
raadschap bij de Uitwaterende Sluizen in
Kennemerland en West-Friesland zal een
proef nemen met het omkeren van de
stroomrichting van het polderwater door
middel van een noodgemaal. Daarmee
wordt beoogd dat verontreinigd water in
de richting van Broek in Waterland
stroomt. Maatregelen voor de langere ter
mijn zullen half december worden be
sproken. Daarover zou een definitieve
vergadering moeten worden gehouden,
waarbij ook de inspecteur van de Volks-
sie in de nota. Ook van aanvulling van het
priesterbestand verwacht de bisschop
weinig heil. De besluiten van de Bijzonde
re Bisschopensynode in Rome laten geen
verruiming toe van toelating tot het Ambt.
Daarnaast zal de aanwas - zelfs bij een
gunstige ontwikkeling - in geen verhou
ding staan tot de groep, die wegvalt uit het
actieve pastoraal.
groep van ongeveer 90 priesters niet lan
ger actief in het Ambt werkzaam zijn.
„Het valt niet moeilijk in te zien, hoe over
een periode van vijf jaar en over een
periode van tien jaar de -situatie verslech-
Het bedrijf Bavo, dat de stortplaats in de
Volgermeer in particuliere exploitatie
heeft, is namelijk grotendeels in handen
van de gemeente Amsterdam). GS wijzen
gezondheid aanwezig zou moeten zijn.
Gedeputeerde Staten zeggen aan de
Hinderwet niet de bevoegdheid te kunnen
ontlenen om naleving van de bepalingen
van de destijds door Amsterdam verleen
de hinderwetvergunning te kunnen af
dwingen. (Zoals gemeld moet Amsterdam
wat de naleving van de hinderwetbepalin-
gen betreft eigenlijk zichzelf controleren.
westelijk havengebied aanwezige opslag
faciliteiten. De pijpleiding naar IJmuiden
kan in ieder geval tweemaal de voorlopig
Er
is zoals gebruikelijk bij dergelijke projec-
die vervreemd zjjn van het kerkelijk
leven.
In het algemeen pleiten de samenstel
lers van de nota voor een bijzondere aan
dacht voor jongeren. Gedacht wordt aan
het opzetten van jongerenpastoraatsgroe-
pen en aan de inzet van kerkelijk jeugd
werkers. De bisschop vertrouwt erop dat
in het bisdom Haarlem „meer geëxperi
menteerd kan en zal worden in verband
met het jongerenpastoraat.” Ook het be
vorderen van goede contacten met scho
len is een van de beleidslijnen, die de
bisschop de katholieke gelovigen voor
houdt.
Desondanks wordt er rekening mee ge
houden dat het niveau van de uitgaven
niet meer zal stijgen en dat bij uitbreiding
met nieuwe taken andere prioriteiten ge
steld moeten worden. „Het opvoeren van
nieuwe urgente zaken zal dan gepaard
moeten gaan met het afvoeren van minder
belangrijke, voorwaar een beginsel dat
nog maar nauwelijks wordt gehanteerd”,
stelt de bisschop in de nota vast.
In de Volgermeer bij Broek-in-Water-
land zijn, zoals gemeld, destijds vijfdui-
in ambtelijk en bestuurlijk overleg de
gemeente Amsterdam wel op de noodzaak
tot stipte nakoming van haar verplich
tingen.
ten rekening gehouden met een eventuele
uitbreiding.
Union Gil houdt zich behalve met olie
winning ook bezig met het zoeken naar
aardgas op zee. Zo heeft de maatschappij
De nota „Kerk, wij samen, anno 1980” is
aangeboden als een werkdocument. Het
geeft blijkens de inleiding geen pasklaar
model voor de kerk van morgen. Wel geeft
het een aantal concrete beleidslijnen aan,
die vorm en inhoud hebben gekregen na
uitvoerig beraad en samenspraak met al
lerlei groeperingen en beleidscommissies
in het bisdom.
De opbouw van onderop kan blijkens de
nota onder meer gestalte krijgen door het
instellen van zogeheten kadergroepen, die
zich bezig houden met geloofs
en levensvragen. Daarnaast wordt veel
belang gehecht aan het instellen van
plaatselijks groepen, die de speciale ver
antwoordelijkheid dragen voor de kate
chese. Gezien het belang van de katechese
acht bisschop Zwartkruis regionale sa
menwerking voor wat betreft planning,
inhoud en uitvoering noodzakelijk. De ka
techese zal Zich, zo staat in de nota te
lezen, vooral moeten richten op jonge
mensen, op zogenoemde sleutelfiguren in
het maatschappelijk leven en op degenen,
Als er strafbare delicten in de Volger
meer hebben plaatsgevonden, dan moeten
die tusse 1963 en 1965 zijn geweest. Er is
dan waarschijnlijk sprake van veijaring,
menen GS. Volgens het college is er inder
daad een strafklacht bij de officier van
justitie ingediend.
samen met de Nederlandse Aardolie
Maatschappij (NAM) en Petroland gas
aangeboord op de Noordzee. Onderzocht
wordt of dit gas nabij de Eemshaven in
Groningen aan land gebracht kan wor
den. Dit zou moeten gebeuren met behulp
van een zogenaamde tweefasenleiding die
zowel olie als gas kan verwerken. De
oliemaatschappij Penzoil Nederland heeft
inmiddels ook gas in de Noordzee aange
troffen. Deze maatschappij werkt samen
met tal van andere ondernemingen die
verenigd zijn in de zogenaamde Noord-
winningsgroep die in Den Haag zetelt. In
deze groep heeft Hoogovens Delfstoffen
BV een aandeel van 5,5 percent.
Gedeputeerde Van der Knoop heeft
maandag in zijn antwoord op de algemene
beschouwingen bij de provinciebegroting
gezegd, dat GS zullen beginnen met de
nadere uitwerking van het streekplar
voor het gebied in kwestie, zodra de rege
ring het groene licht geeft voor het Pilot
plan. Deze uitwerkingsbevoegdheid is in
1979 bij de vaststelling van het streekplan
voor het Amsterdam-Noordzeekanaalge
bied in het streekplan neergelegd. (De
uitwerkingsbevoegdheid wordt geregeld
in artikel 4 lid 8a van de wet op de
ruimtelijke ordening) Van der Knoop zei
te verwachten, dat de regering in de loop
van het volgend jaar een beslissing zal
nemen over het havenplan. Zoals bij een
normale streekplanprocedure zullen de
plangegevens van het Pilotplan worden
getoetst aan milieuhygiënische en andere
criteria, zodat GS na een afweging van
alle voor- en nadelen tot een eindoordeel
kunnen komen. De artikel-4-lid-a-proce-
dure was volgens Van der Knoop nodig,
omdat Hoogovens aan de medewerking
aan het Pilotplan de voorwaarde heeft
verbonden, aat net staalbedrijf mag wor
den uitgebreid. De omvang van het totale
plan overschrijdt daarmee de schaal van
het bestemmingsplan, zodat een en ander
moet worden bezien in streekplankader.
kleden, die bepaalde taken vervullen zoals
katechetische en diakonale, ook betrok
ken dienen te worden bij de voorbereiding
en de uitvoering van de liturgie. Veel
belang hecht de bisschop aan woord- en
gebedsdiensten, die ook onder leiding van terd zal zijn”, zo iuidt de sombere conclu-
een leek kunnen worden gehouden.
I
aanhoudende olievondsten op de Noord
zee kunnen besluiten tot de bouw van een
tweede terminal in Amsterdam. Aanne
melijker echter is dat de maatschappij zal geplande hoeveelheid olie verwerken.
Ondanks het dreigende priestertekort
kiest de bisschop niet voor het samenvoe
gen van parochies. De opbouw en de ver
sterking van de plaatselijke geloofsge
meenschap biedt volgens hem de beste
mogelijkheden vooc de groei van de Kerk.
Wel vindt bisschop Zwartkruis openheid
van de parochie naar grotere verbanden
van regio en dekenaat én de bereidheid tot
samenwerken met andere parochies een
„absolute voorwaarde” om de kleinschali
ge opzet te doen slagen.
Vereniging van Nederlandse Onderne
mingen. Deze had het grote belang van de
bedrijfstak benadrukt, een opinie die hij
in het ontwerp-advies niet nadrukkelijk
genoeg zag geformuleerd. Zijn opvatting
stond haaks op de uitlatingen van de heer
P. Nijhoff, directeur van de Stichting Na
tuur en Milieu. Hij meende dat het advies
niet scherp genoeg wees op de bedreiging
van de „nieuwe schaarsten”: ruimte,
lucht, stilte en energie. Lammers sloot
zich weliswaar aan bij De Jong, maar zei
daarna het fundamenteel eens te zijn met
Nijhoff. „Schaarsten moeten we behou
den maar dan moet men maar uitvoering
willen geven aan een wet van 1918 en
nieuw land maken”, aldus zijn toespeling
op de Zuiderzeewet en de (door hem ge
wenste) inpoldering van de Markerwaard.
De raad moest vele uren besteden aan
een ongekend aantal minderheidsstand
punten die voornamelijk door Natuur en
Milieu waren ingebracht. Diverse leden
zagen op het laatst door de bomen het bos
niet meer. Raadvoorzitter Samkalden en
commissievoorzitter De Rooy, opsteller
van het advies, moeten de komende we
ken samen de uiteindelijke tekst opstellen
en versturen naar het kabinet.
De kleinschaligheidsgedachte is een van
de belangrijkste richtlenen uit de nota
„Kerk, wij samen, anno 1980”, die van
daag is gepresenteerd. De nota bevat een
uitwerking van beleidslijnen, die reeds in
1974 op papier zijn gezet in de notitie „De
Kerk, Wij Samen”. Het uitwerken van de
beleidsbeginselen heeft blijkens de inlei
ding bij de vandaag verschenen nota zo
lang geduurd „door onze aarzelingen om
trent het maken van een keuze, die op
verantwoorde wijze bij de werkelijkheid
zou aansluiten en de juiste accenten zou
leggen.”
De keuze voor opbouw en versterking
van de plaatselijke geloofsgemeenschap
is gebaseerd op een viertal feitelijke con
stateringen. De samenstellers van de nota
stellen vast dat er sprake is van vervreem
ding van hun Kerk bij een toenemend
aantal kerkleden, wat zich uit in vermin
derend kerkbezoek. Voorts blijkt het pas-
toresbestand sinds 1974 verminderd en
vergrijsd te zjjn, terwijl de voorspellingen
voor de komende jaren een nog ongunsti
ger beeld te zien geven. Enige verruiming
van de toelatingsmogelijkheden tot het
Ambt is gezien de uitspraken van de Bis
schoppensynode in Rome uit den boze, zo
meldt de nota. Tenslotte hebben ook ge
voelens van ontoereikendheid en overbe
lasting bij meerdere pastores een rol ge
speeld bij de keuze om het beleid voorna
melijk te enten op kleinere vormen van
kerk-zyn.
Deze overwegingen hebben ook geleid
tot een nadere gedachtenbepaling over de
liturgie. Gelet op de huidige maatschappe
lijke ontwikkelingen meent de bisschop
dat een zorgvuldig beleid, zowel ten aan
zien van de kwaliteit als de kwantiteit van
de liturgische vieringen, geboden is. De
bisschoppelijke nota noemt als stelregel
dat een priester op zjjn hoogst in drie
diensten per weekend voorgaat. Verder
wordt de opvatting uitgedragen dat ker-
De RARO vergaderde woensdag over
het ontwerp-standpunt dat is opgesteld
over het Structuurschema Burgerlucht-
vaartterreinen.
Dit schema is een jaar geleden uitge
bracht door staatssecretaris Smit-Kroes
van Verkeer en Waterstaat en heeft inmid
dels de inspraakprocedure doorlopen. Het
kabinet hoopt in de eerste helft volgend
jaar de definitieve tekst aan de Tweede
Kamer aan te bieden.
Han Lammers, landdrost van de Zuide
lijke IJsselmeerpolders, herinnerde in de
uitgebreide vergadering van gisteren aan
een eerder standpunt van de RARO.
„Toen ging het om het advies over de
havens. Geen regering kan deze hoek
steen van de economie geringschatten,
zeiden we toen. Daarvoor moesten plano
logische reserveringen gemaakt worden,
datzelfde vind ik gelden voor de nationale
luchthaven. Deze bedrijfstak heeft stimu
lering en groei broodnodig.” De voormali
ge Amsterdamse wethouder riep de slag
zin in herinnering dat Schiphol de toe
gangspoort tot Europa is. Hij toonde zich
er tegenstander van te berusten in de
afnemende economische groei.
Lammers' betoog sloot aan bij dat van
de heer De Jong, raadslid namens de
„Het ontwerp van de pijpleidingen zal
dusdanig worden gemaakt dat deze gedu
rende de gehele levensduur intact blijft,
zelfs tjjdens de allerzwaarste storm die
verwacht kan worden” zo schrijft Union
Oil in haar antwoorden aan de gemeente
Velsen. De olie zal na eerst in de terminal
opgeslagen te zijn, overgeladen worden in
binnenvaarttankere die vervolgens voor
het vervoer naar Rotterdam zorgen. Om
dat er bij het laden mogelijk iets fout kan
gaan, is in samenwerking met de politie en
brandweer in Velsen een rampenplan op
gesteld aan de hand waarvan tijdig inge
grepen kan worden.
Union Oil heeft als de terminal in IJmui
den er eenmaal staat weinig uitbreidings
mogelijkheden meer. De grond waarop de
tanks gebouwd moeten worden, is eigen
dom van het Staatsvisserehavenbedrijf
dat streng toeziet op het aanbrengen van
voldoende veiligheidsvoorzieningen. Dit
omdat de Haringhaven en de daaraan
gekoppelde visserijactiviteiten op geen
enkele wijze gevaar mogen lopen. Mocht
Union Oil in de toekomst meer op
slagruimte nodig hebben, dan zal deze in
Velsen moeilijk te vinden zijn.
Vandaar
dat de maatschappij het oog voorzichtig
op het westelijk havengebied van Amster
dam heeft laten vallen. Daar ligt een groot
gebied, dat een industriebestemming
heeft, nog steeds braak. Union Oil zou bij
Niet allen het teruglopende priesterbe
stand baart bisschop Zwartkruis zorgen,
maar ook de financiering van het „kerk-
bedrijf”. „Evenals in talrijke maatschap
pelijke sectoren zal ook de Kerk de gevol
gen van een economische teruggang niet
kunnen ontlopen”, zo staat in de nota
vermeld. Verwacht wordt dat de totale
kerkbijdragen in de toekomst niet of nau
welijks zullen toenemen. Volgens de bis
schop is het daarom van het grootste
gewicht om het rendement van vermo
gensbestanddelen op te voeren en subsi
diemogelijkheden ten volle te benutten.
SCHIPHOL. Het Japanse horloge- en
klokkenconcern Hattori heeft Schiphol-
Oost uitgekozen voor de vestiging van het
Europese hoofdkantoor voor nieuwe acti
viteiten voor de Europese markt. Deze
vestiging is dinsdagmiddag door de presi
dent van Pulsar Time Europe LTD, Hide-
aki Moriya, officieel geopend.
Hattori is met tien procent van de totale
wereldproduktie van horloges de grootste
producent. Hattori is ook de producent
van de Seiko horloges. Pulsar Time is
sinds 1979 met volgens Moriya zeer goede
resultaten actief op de Amerikaanse
markt. Voorlopig zullen de activiteiten
van Pulsar Time Europe gericht zijn op
zeven Europese landen. Deze activiteiten
vinden plaats vanuit de hoofdvestiging op
zend vaten polychloorbenzeen en ander
chemisch afval gestort. De vaten waren
afkomstig van de ontplofte fabriek var,
Philips Duphar in het westelijk havenge
bied. Verschillende vaten zijn intussen
min of meer doorgeroest. In de bodem in
de buurt ervan is het zwaarste gif aange
troffen, dat de mens ooit heeft kunnen
produceren: dioxine. Deze stof is destijds
ook vrijgekomen bij de beruchte giframp
in het Noorditaliaanse Seveso. Volgens
sommige deskundigen gaat het hier om
een erger gifschandaal, dan het op het
eerste gezicht meer spectaculaire geval
Lekkerkerk.
De plannen van de oliemaatschappij
hebben de afgelopen maanden diverse
Wijzigingen ondergaan. Zo werd de op
slagcapaciteit vergroot van 14.000 tot
18.000 kubieke meter met daarbij de mo
gelijkheid nog eens een extra tank van
9.000 kubieke meter te bouwen. Ook het
tracé van de pijpleiding waardoor de olie
Vanaf het continentaal plat naar IJmui
den gepompt wordt, is veranderd. De lei
ding zal waarschijnlijk de zuidpier door
snijden. Union Oil stelt in antwoord op
Vragen van de gemeente Velsen dat de
hoeveelheid olie die aangeboord werd niet
voldoende is om een leiding naar bijvoor
beeld Rotterdam kostendekkend te ma
ken. Over de diepte waarop het gevaarte
afgezonken moet worden bestaat bij
Union Oil nog geen zekerheid.
Schipnol-Oost. Bij deze vestiging zijn mo
menteel 35 personeelsleden in dienst.
Volgens Moiya worden momenteel over
de gehele wereld 285 miljoen horloges per
jaar gemaakt. Hiervan worden er vijftig
miljoen in de Sovjet-Unie en vijftien mil
joen in China geproduceerd. Hattori was
de eerste producent die met de nu in
opmars zijnde digitaalhorloges op de
markt is gekomen.
Pijpleiding naar Westelijk
havengebied niet ondenkbaar
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG. „Ik pareer later liever het verwijt dat Schiphol een
overcapaciteit heeft gekregen dan dat er een tekort zou zijn dat de economi
sche groei fundamenteel frustreert”. Een uitspraak van Han Lammers,
woensdag gedaan als lid van de Raad van Advies voor de Ruimtelijke
Omdat in de nabije toekomst een tekort
aan priesters dreigt te ontstaan moeten
„nieuwe wegen” worden gevonden om én
de kwaliteit van het pastoraat te waarbor
gen én een werkbare situatie te scheppen
voor de pastores. Een van die nieuwe
wegen is een vorm van pastoraal leider
schap, waarin de verantwoordelijkheid
voor het pastoraat niet door de priester
alleen wordt gedragen. Pastorale teams,
waarin alle vormen van deskundigheid
zijn vertegenwoordigd, zouden die verant
woordelijkheid mede moeten dragen. Een
beroep op gehuwde priesters voor mede
werking in de pastorale teams is mogelijk.
De Haarlemse bisschop wil een dergelij
ke ontwikkeling naar een samen gedragen
verantwoordelijkheid ondersteunen en
bevestigen. In de vandaag verschenen no
ta „Kerk, wij samen, anno 1980” zegh de
bisschop dat de ontwikkeling naar pasto
rale teams perspectief en verlichting kan
bieden voor het werken van de huidige
priesters. Priesters blijken momenteel
door het vele werk en ook doordat ze zich
vaak niet bekwaam achten voor het uit
voeren van nieuwe taken, overbelast te
zijn.
De nota geeft exacte cijfers over „de
zeer verslechterde situatie van het pries
terbestand” in het bisdom Haarlem. In
totaal zijn er 276 priesters in het bisdom,
waarvan 163 die ouder zijn dan 50 jaar. De
gemiddelde leeftijd van de priesters be
draagt 53 jaar. Binnen tien jaar zal een
8« 888
Jio
