Junta El Salvador Bijzonder gerechtshof verder naar rechts Suriname ontbonden L Zuiveringen in politieke top LOSON wacht op Ongeregeldheden in West-Berlijn Balsemao wellicht Weer moord op gevangene in Uruguay gemeld T sj echoslowaakse nieuwe premier van Portugal Spanning Ulster neemt verder toe Praag verlaten echte" revolutie Iran: Amerikaanse antwoord positief iHHi COMMISSIE: VERKIEZINGEN BEVREDIGEND VERLOPEN dissident moet Kustvissersvloot Nederland zal niet veel meer groeien maandag ien nes ing 2 DECEMBER 3 1 5 19 80 BINNEN- EN BUITENLAND kJ (Van onze redactie buitenland) KAMPALA. Het Oegam dees Volkscongres (UPC), de partij van de voormalige pre sident Milton Obote heeft de algemene verkiezingen in Oe ganda gewonnen. Dit is zater dag officieel bekendgemaakt. Milton Obote nieuwe president van Oeganda Oegandese soldaten vieren in de hoofdstad Kampala de verkiezingsoverwinning van Milton Obote h Milton Obote. Gisteren werd voor het eerst officieeL toegegeven dat een van de IRA-gevange- nen, die al 49 dagen voedsel weigert, de dood nabij is. De 26-jarige Sean McKenna heeft zijn gezichtsvermogen al verloren. Deskundigen zien hierin een aanwijzing dat hij in de komende dagen zou kunnen overlijden. In totaal weigeren nu 18 gevangenen in Ulster ieder voedsel. Vrijdag zijn 8 protes tante gevangenen in hongerstaking ge gaan. Het zijn leden van de paramilitaire protestante organisatie Ulster Defence Association die evenals de IRA-leden, er kenning eisen als politieke gevangenen en scheiding van gevangenen die lid zijn van de katholiek-republikeinse organisaties. In de gevangenis van Armagh sloten al twee weken geleden drie vrouwelijke IRA-gevangenen zich uit solidariteit aan bij de hongerstaking. WENEN (Reuter). De Tsjechoslo- waakse dissident Jaroslav Sabata heeft zaterdagavond opdracht gekregen Praag te verlaten toen de politie hem enkele uren nadat hij uit de gevangenis was vrijgela ten, weer oppakte. Dit is in emigranten kringen in Wenen vernomen. De 54-jarige Sabata, woordvoerder van de beweging voor burgerrechten Charta ’77, is door de politie naar het station gebracht en op een trein naar Brno gezet, de plaats waar hij vandaan komt, aldus de Obote’s UPC de meeste jciezers in het noorden heeft. In het westen hebben beide partijen stemmen getrokken. De Baganda hebben Obote nooit vergeven dat hij een eind maakte aan de gepriviligeerde posi tie van Boeganda en de koning van Boe- ganda, Edward Mutesa, in ballingschap heeft gestuurd. Ook Obote’s socialistische politiek viel slecht bij de Baganda. Als Obote het vertrouwen van de bevol king wil winnen, zal het tot de orde roepen van het leger een van zijn eerste (aken moeten zijn. Het ongedisciplineerde Oe gandese leger heeft door intimidatie en plunderihg een groot deel van de bevol king tegen zich in het harnas gejaagd. bronnen. Sabata werd zaterdagavond op gepakt in het appartement van zijn doch ter in Praag waar hij vrienden zou ont moeten. Eerder had zijn dóchter hem op gehaald van een gevangenis in Litomerice bij de grens met Oost-Duitsland. Volgens de bronnen waren zij aan de rand van Praag tegengehouden door de politie die Sabara waarschuwde niet in contact te treden met oude vrienden in de hoofdstad. (Van onze redactie buitenland) SAN SALVADOR. Binnen het militaire Regime van de Middenameri- kaanse staat El Salvador is het afgelopen weekeinde een aantal wijzigingen aangebracht, welke volgens politieke waarnemers een duidelijke verschui ving naar rechts betékent. PARAMARIBO-UTRECHT (ANP/SNA) Het bijzonder gerechtshof, dat na de augustuscoup door de huidige Surinaamse machthebbers werd inge steld om de van corruptie beschuldigde prominente figuren van de afgezette regering Arron te berechten, is uiteengevallen. LISSABON (Reuter/AFP). De Portu gese Sociaal-Democratische Partij (PSD) heeft zaterdag met grote meerderheid de 44-jarige jurist en journalist Francisco Pinto Balsemao kandidaat gesteld voor het premierschap. Hij is tevens tot partij leider gekozen. In beide functies moet Pinto Balsemao de opvolger worden van Francisco Sa Carneiro, die vorige week bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam. De keuze van de PSD wordt nu voorge legd aan president Antonio Ramalho Ea- nes, die de premier moet benoemen. Daar voor is nodig dat ook de coalitiepartners, de christen-democraten en de kleine mo narchistische partij, met de voordracht akkoord gaan. Pinto Balsemao is een naaste medewer ker geweest van Sa Carneiro, met wie hij na de Anjer-revolutie in 1974 de Sociaal- Democratische Partij (toen nog PPD ge heten) oprichtte. De partijraad van de PSD droeg hem voor het premierschap voor met 61 stem men voor, een onthouding, en een ongeldi ge stem. Pinto Balsemao is eigenaar en hoofdredacteur van het weekblad Expres- so. Hij werd in 1969, nog onder het bewind van de dictator Salazar, in het parlement gekozen, waar hij met Sa Carneiro gold als vertegenwoordiger van de liberale vleugel. Sinds de vorming van de huidige coali tieregering, een jaar geleden, was hij als minister van Staat belast met de uitvoe ring van speciale taken, in opdracht van de premier. LONDEN-BELFAST (DPA/AFP). De j situatie in Noord-Ierland heeft zich dit weekeinde verder toegespitst. In de stad Londonderry raakte gisternacht een hon derdtal demonstranten slaags met de poli tie. Zaterdag werden in Ulster alle verlo ven ingetrokken van de 8000 man sterke politie en van de 4000 man sterke reserve- eenheden, toen bekend werd dat de ge zondheidstoestand van een van de zeven hongerstakers in de Maze-gevangenis van Belfast kritiek is. i een half ater. I een I el in p op •icht. 'oko, r, zit me ;raaf, dus me- fbko ereld ken? stens kan neer na- olste elop- rij! t kon ;t van keren i Am in. Ik iracht m die stond nt, ik k een ng af ware hun i (in j, die :ht te meen et de n po- lamse wat i zijn, loreel in de toch I eatle- zien t was irt of werd: rp.de eatles t was zocht :ones. Haag, n het >laten erten blijkt ander Mijnals en Joeman, werden gearresteerd op verdenking van een links complot. Na deze arrestaties zijn volgens de LOSON steeds meer mensen, die in het Suriname van voor de staatsgreep belangrijke posi ties innamen, teruggekeerd binnen het machtsapparaat. „De oude orde wordt weer teruggehaald”, aldus Lalji die zei te vrezen dat hiermee de deur voor de oude „imperialistische” machten Amerika én Nederland weer wagenwijd open zal gaan. stond bekend als een van de meer liberale mannen binnen het militaire bewind. In de afgelopen dagen is al een groot aantal medestanders van hem weggezuiverd. De nieuwbenoemde leiders in El Salvador staan allen bekend als uiterst rechts. In de junta van El Salvador ontstond twee weken geleden een machtsstrijd als gevolg van het intrekken van de Ameri kaanse steun na de moord op drie Ameri kaanse missiezusters en een maatschap pelijk werkster, waarvoor volgens kerke lijke functionarissen regeringstroepen verantwoordelijk waren. Hervatting van de Amerikaanse economische en militaire hulp werd door Washington afhankelijk gesteld van invoering van daadwerkelijke hervormingen en beëindiging van het ge weld in het land, dat alleen al dit jaar bijna tienduizend slachtoffers heeft geëist. Of de VS nu het bewind van El Salvador zullen aanvaarden, wordt door waarnemers sterk betwijfeld, omdat Washington tot dusver zijn hoop had ge steld op gematigde politici als Majano. De aartsbisschop van San Salvador Ri vera y Damas heeft de junta zaterdag opgeroepen een eind te maken aan de onderdrukking. Hij liet in een preek zater dagmiddag duidelijk blijken de rechtse benoemingen in het militaire bewind af te wijzen. Volgens het Amerikaanse blad Time is het Amerikaanse onderzoek naar de moord op de drie missiezusters en de maatschappelijk werkster, belemmerd door de regering van El Salvador. Zo zou het niet mogelijk zijn geweest de kogels waarinee zij zijn doodgeschoten te onder zoeken of sectie op de lichamen te ver richten. TEHERAN (AFP). „Het Amerikaanse antwoord en standpunt op de voorwaar den” van het Iraanse parlement voor de vrijlating van de gijzelaars is „fundamen teel positief’. Dit heeft de Iraanse rege ringswoordvoerder, Ahmad Azizi, zater dag aan het officiële Iraanse persbureau PARS meegedeeld. Het overleg tussen de Iraanse autoritei ten en de Algerijnse delegatie die in de gijzelaarskwestie tussen de VS en Iran bemiddelt, duurt voort. Iran zal zich over het Amerikaanse antwoord na het vertrek van de Algerijnse delegatie uitspreken. Deze delegatie bestaat uit de ambassa deurs van Algerije in Teheran en Was hington, Abdel Karem Gheraieb en Redha Malek, en de gouverneur van de Centrale Bank, Mohammad Seghir Moustefai. ROTTERDAM (ANP). De 43-jarige politieke gevangene Jorge Alberto Dabo Rebillo is aan de gevolgen van martelin gen in de strafgevangenis Libertad in Uruguay overleden. Volgens familieleden kreeg Rebillo een „speciale behandeling” nadat hij het nieuws over de uitslag van het referendum in de gevangenis bekend had gemaakt. De Uruguaanse bevolking liet onlangs een masaal nee horen bij dit referendum over een nieuwe grondwet, die de militaire machthebbers in dit Zuid- amerikaanse land bijna onbéperkte bewe- gings-vrjjheid moest geven. De regering geeft als officiële doodsoorzaak dat Rebil lo aan een hartaanval is overleden. Een andere gevangene, Hiber Conteris, is zwaar gewond door martelingen in dezelf de gevangenis, overgebracht naar het mi litaire hospitaal in de hoofdstad Monte video. Volgens Miguel Aborja, woordvoerder van het Steunfonds Uruguaanse Politieke gevangenen in Nederland, die dit zaterdag bekendmaakte, is de onderdrukking ver hevigd na de afwijzing van de Uruguanen. Zo worden bijvoorbeeld vrijgelaten ge vangenen onmiddellijk weer opgepakt als zij zich melden. Gevangenen die een straf hebben uitgezeten moeten zich wekelijks melden bij de politiepost in hun stad. Volgens Aborja overweegt het Interna- i tionale Rode Kruis een permanente com missie af te vaardigen naar Uruguay. In het voorjaar is een afvaardiging van deze organisatie al op bezoek geweest om de situatie in de gevangenissen te bekijken. Zij kwam toen tot de conclusie dat van alle Zuidamerikaanse landen de toestand daar het ernstigst was. Het Rode Kruis betitelde drie gevangenissen die politieke gevangnen herbergen als concentratie kampen. De militaire leden van het tribunaal kolonel b.d. Haakmat en kapitein Bansia stelden van de week hun zetels beschik baar, nadat zij kritiek hadden geuit op de handelwijze van de president mr. Oscar Abendanon. Deze zou zonder hun voor kennis hebben besloten de zaak tegen mr. Achmed Karamat Ali te verdagen. Dit gebeurde op verzoek van verdediger mr. Hoost, die te weinig tijd zou hebben gehad om het dossier te bestuderen. De militai ren waren het hier niet mee eens en zetten de zaak tegen oud-minister van Openbare Werken en Verkeer door. In deze zaak, waar het volgens de aanklacht gaat om verduistering van 2.5 miljoen Surinaamse guldens werden donderdag en vrijdag de getuigen gehoord. In aansluiting daarop boden de militairen hun ontslag aan. Vice- premier André Haakmat, tevens ministei van Buitenlandse Zaken, Justitie,, Leger en Politie, constateerde, dat er tussen de leden van het hof geen vertrouwensbasis meer bestond en ontsloeg de militaire leden, de president, de overige leden en de griffier. De regering Chin A Sen besloot de mi nister te machtigen tot een nieuwe samen stelling van het bijzonder gerechtshof. De echte, door het volk gesteunde revo lutie zal nog moeten komen in Suriname. Na de militaire staatsgreep van 25 februa ri en de verdere machtswisseling van 13 augustus, is Suriname weer aan het afglij den naar de situatie van voor het ingrij pen van de militairen. De Surinaamse bevolking wordt weer als een klein jonge tje behandeld, dat vroeg naar bed moet. Dit betoogde voorzitter H. Lalji van de landelijke Organisatie vari Surinamers in Nederland (LOSON) gisteren op een pro- testbijeenkomst in Utrecht. De bijeen komst, die door een kleine 100 mensen werd bijgewoond, was georganiseerd naar aanleiding van de processen die be gin deze maand in Suriname zijn gehou den tegen een aantal als progressief be kend staande militairen en politieke kop stukken. Volgens Lalji zijn deze „schijnproces sen” een duidelijk voorbeeld van de weg die Suriname is opgegaan na 13 augustus, toen drie militaire leiders, te weten Sital, WEST-BERLIJN (DPA). Gister nacht is het in het centrum van West- Berlijn opnieuw tot ongeregeldheden gekomen. In de nacht en de ochtend daarvoor waren politie en demon stranten slaags geraakt na de ontrui ming van een kraakpand. Een groot aantal betogers en agenten raakte hierbij gewond. Tegen middernacht verzamelden zich zaterdag ongeveer 1000 demon stranten op de Kurfürstendamm. In spreekkoren eisten zij de vrijlating van sympathisanten die tijdens de onlusten van vrijdag op zaterdag ge arresteerd waren. In eerste instantie slaagde de politie erin escalatie te voorkomen, maar later begonnen de monstranten opnieuw ruiten in te slaan en winkels te plunderen. Een aantal agenten werd geraakt door stenen. De ongeregeldheden duurden tot gistermorgen vroeg. Volgens de poli tie is het ook in andere wijken van West-Berlijn tot botsingen gekomen. Tot president is benoemd de christe- democratische leider José Napoleon Du arte. Hij zal in zijn nieuwe functie echter weinig meer kunnen doen dan zijn goed keuring hechten aan het beleid dat de nieüwe opperbevelhebber van de strijd krachten, kolonel Gutierrez, zal voeren. Deze zal tevens vice-president zijn. Twee andere juntaleden, Morales Ehrlich en Navarrete, zullen belangrijke ministers posten krijgen. Kolonel Adolfo Majano is uit de junta gezet en heeft een ambassadeurspost in Madrid aangeboden gekregen. Majano (Van onze redactie buitenland) De Raad van Ministers van Land bouw en Visserij van de EEG gaat vandaag opnieuw een poging wa gen een Europees visserijbeleid van de grond te tillen. Dat dit een zware opgave is blijkt wel uit het feit dat sinds halverwege de jaren zeventig alleen maar overgangsmaat regelen genomen konden worden in afwachting van een beleid dat een eind moet maken aan de onzekerheid over de toekomst van de Europese vissers. Hoopgevend is dat de staats hoofden van alle EG-landen inmiddels een intentieverklaring hebben afge legd, waarin' zij zeggen dat in ieder geval voor het eind van het jaar een begin moet worden gemaakt met zo’n beleid. De eerste bijeenkomst van de Raad op 17 november heeft echter nog geen tastbaar resultaat opgeleverd. De overgangsregelingen die op het ogen blik worden gebruikt zijn tot stand gekomen op basis van onderlinge af spraken tussen acht van de negen (En geland uitgezonderd) EG-partners. Ze zijn dus niet bindend. Maar Engeland is nu wat bijgedraaid en heeft evenals de andere lidstaten getoond tot een bindende reglementering van de Euro pese visserij te willen komen. Een van de grootste obstakels bij de onderhandelingen is het vaststellen en verdelen van de te vangen hoeveelhe den vis per soort en gebied, de quote ring, de quota die moeten worden vastgesteld gelden voor het jaar 1980. De praktische betekenis is daarom vrij gering. Maar het kan Wel de basis scheppen voor een beleid voor de lan gere termijn. Uitgangspunt bij de quotering is de tota le hoeveelheid vis die de lidstaten in de Europese wateren mogen vangen. Vervolgens moet een verdeelsleutel worden gevonden voor de partners onderling. Om de betrekkingen te ver eenvoudigen worden de verschillende soorten vis herleid tot kabeljauween- heden. De criteria die bij de verdeling een rol spelen zijn de „historische rechten” van een land,- opgebouwd in de perio de van 1973 tot 1976, compensatie voor het verlies van vangstmogelijkheden in wateren van landen buiten de EG en de voorkeurspositie voor gebieden waarin de bevolking bijzonder afhan kelijk is van de visserij. Nederland heeft een sterke historische positie voor wat betreft de kustvisserij op tong en schol. Onze kottervloot neemt ongeveer 80 percent van de vangst van tong uit de Noordzee voor haar rekening en ongeveer 40 percent van de aanvoer van schol. Anders ligt dat bij de trawlervloot, die enkele ja ren terug hoofdzakelijk op haring jaagde. Door het vangstverbod van haring is deze vloot sterk ingekrom pen. Van de oorspronkelijke vloot van 250 haringloggers en 50 trawlers zijn nu nog maar 23 varende trawlers over. Deze kleine, maar vrijwel volledig nieuwe vloot is van het vangen van haring overgeschakeld op de vangst van makreel en hors-makreel. Van de kennis op het gebied van de haringvangst is weinig meer over. Af gezien van de vraag of Nederland nog sterke historische rechten kan laten gelden als de vangst op haring weer wordt opengesteld, is het ook nog maar de vraag of de Nederlandse vis serij het verloren terrein weer snel genoeg kan veroveren. Minister Braks van Landbouw en Visse rij is bereid „neen” te zeggen tegen een pakket maatregelen als niet tenminste de principe-uitspraak wordt gedaan dat de vangst op haring volgend jaar weer wordt opengesteld. Over de hoe veelheden zou dan in een later stadi um afspraken kunnep worden ge maakt, nadat de ministerraad van de EG inzage heeft gekregen in een we tenschappelijk rapport over de ha- ringstand van een adviescommissie van biologen. Voor compensatie voor het verlies van vangstmogelijkheden in wateren bui ten de EG, met name Ijsland, Groen land en Canada, komt Nederland niet in aanmerking. Vooral de Engelsen en de Ieren hebben zich daar intensief mee bezig gehouden, maar werden rond 1976 geweerd door invoering van de 200-mijlszone. Ook van een voorkeurspositie omdat de bevolking bijzonder afhankelijk zou zijn van de visvangst is in het Neder landse geval nauwelijks sprake. De visserij maakt maar een relatief ge ring deel uit van onze economische bedrijvigheid. Op het ogenblik staat de Nederlandse visserij, na de sanering van de afgelo pen jaren, er niet zo slecht voor. De Stichting Nederlandse Visserij is van mening dat de toekomst er voor de visserij goed uitziet als ons land bij de komende bnderhandelingen niet te veel moet inleveren. „De Nederlandse vissersvloot is door sanering en ver nieuwing de modernste van de EEG. Door zijn sterke positie in de kustvis serij en door het tijdig overschakelen door de haringvloot op het vangen van makreel is de visserij voor Nederland een levensvatbare industrie geble ven”, aldus een woordvoerder. Om tot een eerlijke verdeling te komen van de vis in de Europese wateren, zal vrijwel iedere lidstaat wat water in de wijn moeten doen. Denemarken neemt .bijvoorbeeld een bijzonder gun stige positie in, Nederland zit ook niet slecht maar Frankrijk komt er naar verhouding vrij slecht af. Het zit er dan ook in dat ons land iets van zijn positie moet inleveren. In dat licht gezien meent de Stichting Nederland se Visserij dat onze kustvissersvloot waarschijnlijk aan zijn top zit. Het zit er niet in dat deze tak nog veel zal kunnen groeien, zo dat al mogelijk is. Obote wordt daardoor het eerste Afri kaanse staatshoofd dat na door een staatsgreep te zijn verdreven opnieuw president wordt. In 1971 werd Obote ver dreven door de dictator Idi Amin. Dada. Een woordvoerder van de kiescommissie verklaarde zaterdag in de hoofdstad Kampala, dat Obote’s UPC 69 zetels van het totaal van 126 in de wapht sleepte en daarmee de absolute meerderheid ver wierf in het parlement. De conservatieve Democratische Partij (DP) kreeg 55 zetels. De Patriottische Beweging van Oeganda (UPM) behaalde twee zetels. Obote wordt vandaag beëdigd. Aanvan kelijk zou dat zaterdag al zijn gebeurd, maar de plechtigheid is uitgesteld om een. Tanzaniaanse delegatie gelegenheid te ge ven naar Kampala te reizen. De Democratische Partij heeft gezegd dat de verkiezingen niet eerlijk zijn verlo pen. De organisatie was in handen van de militaire leiders, die algemeen als pro- Obote worden beschouwd. De verkie zingscampagne ging gepaard met verwar ring, intimidatie en obstructie tegen Obo te’s rivalen, aldus de DP. De Democrati sche Partij heeft haar machtsbasis in het vroegere koninkrijk Boeganda, terwijl Aantasting van de bevoorrechte positie die ihet leger zichzelf heeft verschaft zal echter een moeilijke opdracht worden voor een president, die nu zwaar op dit leger steunt. Obote heeft aangekondigd dat hij een politiek van verzoening en herstel wil voe ren. Oeganda, ooit „de parel van Afrika’’, was een van Afrika’s welvarendste landen toen het in 1962 onafhankelijk werd. Toen Obote in 1971 ten val werd gebracht stond het land er al slechter voor, maar de acht jaren van Idi Amins schrikbewind hebben Oeganda volledig geruïneerd. Obote meent nu dan ook dat het land zich voorlo pig geen plan-economie kan veroorloven. Er heerst wijdverbreide corruptie in de overheidsdiensten. Door een socialisti sche politiek zou het overheidsapparaat verder uitdijen, en daardoor zouden nog meer parasiterende elementen hun kans krijgen, aldus Obote. Inmiddels heeft de leider van een Geme- nebest-commissie van waarnemers. Eba- nazah Debrah verklaard, dat de verkiezin gen op bevredigende wijze zijn verlopen. Op vragen van journalisten ontkende Debrah bij aankomst op Heathrow uit Kampala „de beschuldigingen van be paalde journalisten” volgens welke zich tijdens de verkiezingen een groot aantal onregelmatigheden had voorgedaan. „Met uitzondering van enkele incidenten, zijn ,wij van mening dat de uitslag de wil van de bevolking weergeeft.” Hij voegde er aan toe dat „in bijna alle gqyallen de bevolking vrije toegang heeft gehad tot de stembureaus en dat iedereen die wilde stemmen heeft gestemd. Er was geen en kele intimidatie.” it om ■t de nage- heb zo te >en ik f' van tel te kwer- maar is. Ik oelen m de n be- ipunt Ono ie te hotel :elop- agge- grijze m het :el te m en Lijve laakt, Mijn Ik sta nkt u n het irarm 2hou- Ij in- >n in deze Mon- Roos John lie ik erge- entie. ig, en dop onre- r was rt als or en lletje opge- ook teuil-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3