Pleinen, straten en huizenrijen
in de vishal]
L
wat vertel je me nou?
haven-
bcrichten
Damiate Pers
Irritatie over
kolencontract
PEN in Amerika
SBL
L
Umuider Courant
OVER IJMUIDEN GESPROKEN
voor al uw
^bontwerken
Mi
■M
VOOR KOOPAANBOD SCHIPHOL WEINIG BELANGSTELLING
Kapsalon PRINCE
Muhins'
WAGENWEG 11 bij het HOUTPLEIN
WOENSDAG
2 4
DECEMBER
19 8 0
W'
IJMOND
6
De Bazuin
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL. Onder de bewo
ners die vlak bij de start- en lan
dingsbanen van Schiphol wonen,
bestaat nauwelijks belangstelling
voor de mogelijkheid hun huis
aan de luchthaven te verkopen.
Van de 138 gezinnen die door
Schiphol met die vraag zijn bena
derd zijn er niet meer dan negen,
die zoveel hinder hebben van het
vliegtuiglawaai dat zij om die re
den wel willen verhuizen.
WIJ WENSEN U PRETTIGE KERSTDAGEN
EN EEN VOORSPOEDIG 1981
Boetiek
Ans v.d. Stelt
IJ
heel
stut
Maa
maa
pers
woe
nog
aan
sen
gen
van
den
drij:
wal
Bijr
thu:
kor
Hf
door Jan
van Baarsel 4.
Becker Telecommunicatie 1
Industrie BV 1
m w
m
w
Bom
VJ
ct|
(Van een medewerker)
DE BESOMMINGEN WAREN:
k
PRIJZEN IN GULDENS
Per 40 kg.: tarbot 928-770; griet 612-302;
17,00
17,25
165,00
ijmuiclen
Dinsdag. Vertrokken: Isla Baltra, Ant
werpen; Stirling Brig, Cont Plat, Umui-
den; West Eagle, Cont Plat, Velsen; Ba
salt, Palermo, Umuiden.
De directie van de luchthaven zal met de
gegevens van het onderzoek in de hand
naar Den Haag gaan, om daar bij de
regering aan te dringen om de mensen die
kan hebben. Laten ouders beslist optre
den bij de opvoeding. Geloof me dat ’t
zal baten.” - Tot zover de citaten uit het
hoofdartikel in Vraag en Aanbod.
NIEUWS UIT HET Umuiden van eind
1906: „De stoomtrawler Clyvia van de
Mij. tot Beheer alhier, is hoog op het
strand geslagen. De bemanning is over
boord gesprongen en redde zich behalve
de kok, die verdronk. Nader bericht
meldt alhier dat de trawler als verloren
kan worden beschouwd.” (De Clyvia
was de IJM 125; de stranding had plaats
op de 13e december. - JvB). Een tweede
bericht: „Door het ruwe weder liggen
hier in de buitenhaven verscheidene
schepen als bijleggers. Op één daarvan -
een Duitse boot - viel heden een matroos
op het dek en werd zodanig verwond dat
dr. Romeling hem moest verbinden. Ook
de Griekse torpedoboot is van Amster
dam weer hier aangekomen en wacht op
gunstig weer om naar zee te gaan. Ter
wille van de neringdoenden mag het
schip nog wel wat blijven, want er wordt
heel wat ingeslagen.”
„ZATERDAGMIDDAG gebeurde al
hier in de ijsfabriek Umuiden een onge
luk”, lezen we in hetzelfde nummer van
Vraag en Aanbod. „De directeur de heer
Vuerhardt liep met een drietal knechts
over een plank, liggende over balken
boven de eerste verdieping. De plank
brak en allen stortten naar beneden. Eén
brak zijn been en een paar ribben, een
ander kneusde zijn knie, terwijl de derde
en de directeur ontwrichte schouders
kregen.’’Laconieke toevoeging aan dit
bericht van de redactie van Vraag en
Aanbod: „Was de plank echter een paar
meter verder afgebroken, dan waren de
gevolgen niet te berekenen geweest.
Ook tijdens
koopavond
geopend
Opberging mantels in
speciaal gekoelde ruimte
l id Stu htinn Hout» ttnrhoijt Z
Dit vignet is uw zekerheid voor
vakmanschapen kwaliteit
van het materiaal
Per 1 kg: grootmiddel tong 24,79; klein
middel tong 24.07; tong één 23,07; tong
twee 16,56; tarbot 24.13.
menigte luisterde met aandacht naar de
beschaafde spreker.”
VRAAG EN AANBOD meldde voorts
dat de kinderen van de handwerkschool
van mej. Tjaden alhier het Sint Nico-
laasfeest hadden gevierd. „Door de ziek
te van baronesse Van Tuyll kon dit vori
ge week niet geschieden. Nu, wat in ’t vat
zit verzuurt niet en hier was uitstel in
ieder geval geen afstel, ’t Was of de
leerlingen nu nog meer pret hadden. Er
kabeljauw één 136-108; kabeljauw twee
176-142; kabeljauw drie 112-82; kabeljauw
vier 98-76; kabeljauw vijf 63-38; schelvis
vier 47-37,60; schol één 73; schol twee 78-
75; schol drie 83-71; schol vier 61; wijting
drie 71-34; schar 65-34; tongschar 240; bot
24; steenbolk 24-13; kuit 71-45; krab 42.
UK 233 UK 234 9.400,-; VD 6 VD
20 14.800,-; VD 19 VD 73 5.800,-; WR
36 WR 136 7.600,-; IJM 14 IJM 27
770,-; IJM 18 6.500,-; IJM 39 1.330,0;
verder zes Texelaars met een totale be
somming van 30.000,-.
ADVERTENTIES:
telefoon 023-319053
van 18.30-19.00 uur
van 11.30-12.30 uur
49,10
193,70
IJMUIDEN. Aan de dinsdagmarkt
werd aangevoerd: 165 kg. tong; 16 kisten
tarbot en griet; 1391 kisten kabeljauw; 75
kisten schelvis; 228 kisten wijting; 102
kisten schol; 68 kisten schar; 49 kisten
diversen.
excl kleding
J. Oldenburglaan 10
Bergen (N.H.)
Tel 02208-4641
Ook voor
jeugdbontmode
HOOFDREDACTIE:
Jos L. Lodewljks
E. Koning
DIRECTIE: Mr. H. C. van der Mije
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend:
telefoon 023-319272
BUREAU:
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, Umuiden
postbus 18, 1970 AA Umuiden
tel. redactie: 02550-15389 en 10519
na kantoortijd: 02208-3577
tel. adm. 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
M
het
dooi
tievi
den
gepi
rolls
dras
nen
losu
driji
op
verl
en alle medewerkers s
wensen u
prettige kerstdagen
en een voorspoedig nieuwjaar
In
drijf
den
laag
gepr
vloe:
dat
won
wek
is vt
Gebr. van der Stelt
Wagenweg 11
2012 NA Haarlem
Tel (023)31 20 86
sS, (v.h. Kamperman)
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel. 023-319053
Herinnering aan school D in de Heidestraat. De foto werd ons ter beschikking
gesteld door mevr. M. Wals-Rosier te Umuiden die alle namen weet te noemen.
Achterste rij van links naar rechts: Aafje Schol, Piet Schagen, Gerrit Schaar. Nelly
Lam. Neel van Kampen, Annie v.d. Werf en Jan Otter. Tweede rij: Griet Vellema, Lies
Kistemaker, Ans Reitsma, Alle Garstenveld, Miep Kroon, Blanche Ebbeling en Corrie
Ras. Derde rij: Gerrit van Westen, Lies Brunning, Annie Zwaan, Lotje Kohier, Jan
Zeeuw, Van Riessen, Broekhuizen, Janus Witziers en Dig de Feber. Vierde rij: Kees
Koomen, Henk Pronk, Gerrit Overwater, Piet de Gelder, Jo Bakker, Lowie Ebbeling
en Arie Zwaaij. Vijfde rij: Wim Moojen, Stien Klein, Marie Rosier, Leen Butter. Marie
Mars en Rien de Kloe. De onderwijzeressen op de foto zijn mej. Romijn en mej.
Adriani.
Gistermiddag heeft de Schipholdirectie
de cijfers van het onderzoek bekendge
maakt. Directeur Wegstapel zei bij de pre
sentatie niet verbaasd te zijn over de re
sultaten. Al tijdens de buurtavonden met
omwonenden van de luchthaven was het
hem duidelijk geworden dat de meeste
mensen liever in aanmerking komen voor
subsidie om geluidwerende maatregelen
te kunnen uitvoeren dan te vertrekken.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. De Raad van Toezicht
op de provinciale bedrijven heeft
wat kribbig gereageerd op de deelna
me van het Provinciaal Electriciteitsbe-
drijf van Noord-Holland (PEN) in een
kolenwinningsproject in de Verenigde
Staten. Het PEN doet daarin mee via de
SEP (Samenwerkende Electriciteits Pro
ductiebedrijven). De leden van de raad
van toezicht waren ontevreden over de
door GS aangeboden informatie, die on
voldoende werd geacht. Alleen het CDA
stond wat welwillender tegenover de
verstrekte gegevens.
Maandag. Aangekomen: Truro, IJmui-
den, Porsgrunn: Humbergate, Felixtowe;
Walenburg, Leningrad; Eka Daya Samu-
dera, Tenerife; West Osprey, Velsen,
Cont. Plat; Overseas Hariette, Norfolk;
Vera Rambow, Vestervik; Baltic, R’dam.
Maandag. Vertrokken: Allice P. G. IJ-
muiden, Londen; Anna Oden, Gotenburg;
West Osprey, Velsen, Cont. Plat; Cammil-
la Weston, Poole; Hela, Beverwijk, Al
giers; Barcourt, Umuiden, Londen; Jubi
lation, Ipswich; Petra Gunda, Zaandam,
Duinkerken; Zakhariy Poliashrite, Ven
tspils; Truro, Umuiden, Rotterdam; Plu
to, Peterhead.
Acht andere gezinnen willen hun wo
ning aan Schiphol verkopen omdat ze om
een andere reden dan geluidshinder be
langstelling hebben voor een ander huis.
Op de brief van de luchthaven werd door
29 gezinnen in het geheel niet gereageerd.
Dinsdag. Aangekomen: Fin Forrest, Ha-
mina; Stella Antares, Port Jerome; Smit-
lloyd 24, Cont. Plat, Umuiden; Osterhei-
de, R’dam, Umuiden; Anco Entente,
Mombassa; Muhlenberg, Boulogne: Cym-
beline, Kingsnorth.
tegen doen, zeiden ze. Treurige bekente
nis, voorwaar! Het bewuste kind, een
tenger knaapje, dat er bleek en zwak
uitzag, kwam op zijn vijfde jaar ter
school, behoorlijk voorzien van een
klein stenen pijpje en een handjevol
tabak in zijn broekzak, natuurlijk moest
het ventje mij dit ter hand stellen en
zond ik het een en ander aan zijn ouders
met ’t verzoek te willen zorgen dat zo iets
niet weer gebeurde. Dat ventje had veel
praats, redeneerde als een jongen van
zestien jaren, was dommelig en stond bij
zijn kameraadjes ver achter in ’t leren en
begrijpen. Toen hij zes jaar oud was
kreeg hij een hevige ziekte - waarschijn
lijk door nicotinevergiftiging - die hem
aan de rand van het graf bracht en hem
maanden lang aan ’t bed kluisterde.”
IN HET ARTIKEL werd nog een aan
tal voorbeelden genoemd van tien-
twaalfjarige kinderen ”met een pijpje of
sigaar in de mond, de handen in de
broekzakken langs de weg slenterende,
oude kereltjes met korte pantalons van
jonge kinderen”. - „De vaders en moe
ders, die met zekere trots vertellen dat
hun acht- of twaalfjarige Jan of Piet een
hele sigaar, een echt zware kan oproken,
beschuldig ik dat ze zeer onopvoedkun
dig te werk gaan. „Och”, klaagde ene
moeder, toen ik haar er op wees dat haar
zoontje voortdurend blijken gaf van toe
nemende matheid en stompzinnigheid,
„och, Jacob rookt ook zoveel en of ik ’t al
verbied, 't baat me niet: hij wil ’t pijpjes-
roken niet laten. Zijn eetlust is gering,
maar om wat tabak of een sigaar mach
tig te worden, wil hij alles doen.” Die
machteloosheid der ouders is een treurig
euvel, een gebrek, dat voor de opvoeding
der kinderen de schadelijkste gevolgen
BINNEN DE OMARMING van het ka
naal en de spoorlijn leek Umuiden aan
vankelijk tot in een verre toekomst vo
lop ruimte te hebben voor zijn woning
bouw. Het dorp ontwikkelde zich echter
kort na de eeuwwisseling, door de on
stuimige groei van het visserijbedrijf en
de daaruit voortvloeiende werkgelegen
heid, zo vlug dat het ene stuk duinterrein
na het andere het domein werd van
timmerlieden, metselaars en stratenma
kers. Er kwam een Koningsplein, een
Koningstraat werd erop aangesloten, de
Braamstraat en de Helmstraat ontston
den, het wegdek voor de Kerkstraat
werd gelegd en tussen de lange Konin-
ging Wilhelminakade en de eveneens
heel lange Bloemstraat werd een korte
verbindingsweg gemaakt met de fraaie
naamsaanduiding Prinsenstraat.
UMUIDEN dacht alle reden te hebben
om zich niet langer als een dorp te be
schouwen. De pioniers van de plaats
lazen daarom met voldoening wat bij
voorbeeld een nationaal blad als De
Spiegel over het Umuiden van 1906
schreef: „Thans heeft zich hier een nog
steeds snel uitbreidende stad ontwik
keld met pleinen, straten en huizenrijen,
tellende ruim zevenduizend inwoners.”
HOE WAS HET dagelijks leven in die
tijd? Men krijgt er een idee van bij het
napluizen van het toen wekelijks in U-
muiden verschijnende blad Vraag en
Aanbod. Voor alle duidelijkheid: de
plaats was in die jaren nog geen dagblad
rijk; daarop zou ze moeten wachten tot
ze tegen de vijftig liep (Het Dagblad voor
Umuiden, 1926). Vraag en Aanbod was
een voorloper van de Umuider Courant,
welke in 1915 werd gesticht en aanvan
kelijk enige malen per week verscheen;
na een fusie met Het Nieuwe Avondblad
werd de Umuider Courant in het jaar
1932 eveneens een dagblad. Vandaag
aandacht voor een nummer van Vraag
en Aanbod dat op zaterdag 15 december
1906 van de pers kwam als „Gratis
Nieuws- en Advertentieblad voor Umui
den, Velseroord en Velsen” met als uit
gever Jac. Sinjewel, boekhandel en
drukkerij, gevestigd aan het Willem-
splein. Het exemplaar werd ons ter be
schikking gesteld door mej. C. van Pel te
Amsterdam.
HOE GERING DE plaatsruimte ook
was, Vraag en Aanbod had in dit der
tiende nummer van de tweede jaargang
een heel lang hoofdartikel (ruim twee
kolom). Het was voorzien van het op
schrift „Rookende kinderen”. De schrij
ver keerde zich allereerst tegen het prui
men van tabak „dat in vele gevallen,
mogelijk altijd hoogst nadelig is voor
volwassenen. Hoe schadelijk moet het
dan wel zijn voor jongens! Pruimen die
dan ook? Ik heb een leerling gehad”,
aldus de scribent in Vraag en Aanbod,
„die het óp z’n vijfde jaar zo erg deed dat
zijn ouders de tabak voor hem moesten
verbergen. Ontbijten wilde hij niet, ten
zij hij eerst een pruimpje of pijpje tabak
had gehad. Zijn ouders konden er niets
Het adres voor exclusieve mantels
Alle mantels in eigen atelier
verwerkt met volledige garantie
Gebr van der Steil
Hertenlaan 8 1861 EJ Bergen
Tel (02208)55 30
BEZORGKLACHTEN:
uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023-319053
maandag
t/m vrijdag
zaterdags
Met 37 gezinnen werden gesprekken ge
voerd. Daarbij werd duidelijk dat de
meeste bewoners van de lawaaigebieden
wel prijs stellen op een betere geluidsiso
latie van hun huis. Een aantal mensen
heeft, wat de verkoop betreft, nog een
voorbehoud gemaakt. Ze willen de taxatie
afwachten en als de prijs gunstig uitvalt,
hun woning alsnog van de hand doen.
in een gebied wonen binnen de zogenaam
de 65 KE grens niet uit te kopen (zoals de
wet geluidshinder wil) maar ze isolatie-
subsidie te geven.
V d St.ll I -
Vlak daaronder toch was de ijsmolen in
volle werking en wat daarin valt komt er
slechts aan kleine brokjes weer uit.” Nog
een nieuwtje uit het Umuiden van 1906:
„De sloep P. 42 raakte de vorige maand
bij Vlieland aan de grond. Hulp werd
verleend door de sleepboot van Gebr.
Zurmühlen alhier. Thans schijnt over
het geëiste hulploon quaestie te zijn ont
staan. De P. 42 is nu namelijk op last van
Gebr. Z. aan de ketting gelegd en in het
binnenkanaal vast gemaakt.”
WAT DE PLAATSELUKE vereni
gingen betreft lezen we dat de toen voor
aanstaande toneelclub Vriendenkring
een concours had georganiseerd. „Zon
dagavond trad alhier in hotel Cycloop
op als tweede vereniging de toneelvere
niging Eensgezindheid van Beverwijk.
Opgevoerd werden „Eerloos” van Nou-
huis en „De onderhandse verkoop” van
Gillisen. De zaal was weder flink bezet
en de muziekvereniging Kunstkring van
hier gaf in de pauze fraaie muziek te
horen. Voor de meeste toeschouwers
werd het echter weer wat al te laat, ’t
Was ruim één uur voor deze voorstelling
was afgelopen.”
AANGEKONDIGD WERD dat de op
24 september 1905 in Velseroord opge
richte gymnastiekclub Hercules een uit
voering zou geven in de zaal van Tivoli
aan de Rijksweg (IJmuiderstraatweg),
samen met de Velseroorder harmonieve-
reniging Duinklank, directeur Polder
man. Voor de ontwikkelingsclub OZOD
had ds. N. J. Schermerhorn uit Nieuwe
Niedorp een lezing verzorgd in het café
Suisse te Umuiden. Uit het verslag:
„Volgens spreker zou het socialisme de
ontwikkeling van de ware beschaving
ten goede komen. De talrijk opgekomen
De heer K. Tijssen te Umuiden: „Vóór
de Eerste Wereldoorlog had Umuiden
een christelijk harmoniegezelschap met
zo’n 25 leden. De naam was De Bazuin.
Dirigent was de heer Reitsma, onderwij
zer aan de Comitéschool; hij is later naar
Nederlands Oost-Indië vertrokken. De
repetities werden gehouden in de chris
telijke kleuterschool en vervolgens in
het Gebouw voor Christelijke Belangen.
Als penningmeester fungeerde Boog
aard, de melkboer van de Oranjestraat.
Toen ik lid werd mocht ik op de klarinet
spelen. Ik herinner me dat we praktisch
dagelijks optraden ter gelegenheid van
het internationale padvinderskamp te
Umuiden bij het Onafhankelijkheids-
feest in 1913. Een jaar later, wegens de
mobilisatie, moest bijna de helft van het
aantal leden in militaire dienst. Daar
door konden de repetities niet worden
voortgezet. Onze instrumenten werden
ter beschikking gesteld van in Umuiden
gelegerde militairen. Na de mobilisatie
ABONNEMENTEN:
bij vooruitbetaling (inclusief 4% BTW)
VIA BEZORGER:
per kwartaal
per jaar
per maand, uitsluitend bank
of giro-incasso
per kwitantie, incl.
incassokosten
VERZENDING PER POST:
per kwartaal
perjaar
LOSSE NUMMERS, afgehaald
BUITENLAND
per kwartaal
E
een
hav
wie
ges
te c
te i
ke
wat
plai
de
ver
aan
He1
ove
pla
sta:
sen
vor
f
op
bei
var
an<
rus
en
vei
die
vei
ko:
stil
ve<
we
rei
te
na
rin
we
Ov
gn
rui
to’
ov
ne
(ADVERTENTIES)
65,00
246,00
0,80
Bewoners lawaaigebieden
willen hun huis niet uit
was een tombola en ieder kreeg volop
chocola, koek, sinaasappels enz.” - Nog
één bericht uit Vraag en Aanbod van 15
december 1906: „Op a.s. zaterdag 6-9 nm
en zondag 2-4 nm in bovenzaal no. 1
worden belangstellenden uitgenodigd te
komen bezichtigen wat als kerstgaven
voor de armen gereed ligt. Het bestuur
der St. Elizabeth’s Vereniging, mevr.
Reijgersberg, presidente, mevr. Mulder,
secretaresse.”
Trawlerkade 64 - Umuiden a
Telefoon 16490 J
Wij wensen u prettige kerstdagen en 1
een voorspoedig 1981
Het gaat om wat gemor achteraf, want
de beslissing tot deelname door de SEP is
al genomen. In het project-Holland Car
bon Fuels BV (HFC) zitten ook Hoog
ovens Delfstoffen BV en DSM. Volgens
PEN-direkteur Van Eyndhoven doen deze
bedrijven mee, omdat zij grote deskundig
heid op het gebied van kolen in huis
hebben. Van Eyndhoven, die in het verle
den werkzaam was bij de mijnen in Lim
burg, gaf over een heropening van de
Beatrixmijn nog als zijn mening, dat deze
niet efficiënt zou zijn. De Beatrix zou
jaarlijks slechts een anderhalf miljoen
ton kolen kunnen produceren voor drie
maal de marktprijs. Een druppel op de
gloeiende plaat van de behoefte aan
kolen.
De aanvoer in het kader van HCF zou
plaatsvinden in Rotterdam. De Statenle
den vroegen in hun kritische kanttekenin
gen achteraf nog aandacht voor de werk-
i omstandigheden van de mijnwerkers en
de mogelijkheden van kolenwinning in
landen van de derde wereld. Een punt
waaraan men zwaar tilde was de moge
lijkheid voor Noord-Holland om het con- I
tract tussentijds te kunnen beëindigen.
Men wil niet dezelfde problemen als nu
met de kerncentrale in de Dode waard.
Volgens ambtelijke informatie zou het, i
zoals gemeld, onmogelijk zijn voor de
provincie, om tussentijds uit de Dode- j
waard-ondememing te stappen.
is nog geprobeerd De Bazuin weer actief
te maken, maar dit gelukte niet.
„Op de oude foto van Looft den Heer,
die onlangs werd geplaatst, stond ook
Jan E. Falk afgebeeld. Zijn vader had
een vishandel en was tevens organist in
de hervormde kerk. Jan ging bij zijn
vader in de zaak. In het pakhuis in de
Vischstraat studeerde hij op een groot
harmonium. Later volgde hij een orgel
studie te Amsterdam. Hij is daarna ook
les gaan geven. Zijn broer Jacob was
cellist en trad tevens als leraar op.”
Schoenmaker
„IJMUIDENAAR”: „In de rubriek
werd onlangs de naam genoemd van
Vodegel, de schoenmaker in de Prins
Hendrikstraat. Mij staat bij dat zijn zaak
ook heeft gestaan in de Bloemstraat,
tegenover de Carolinastraat, precies in
de „knik”. De familie is, meen ik, naar
Amerika geëmigreerd.”
(Reacties op deze rubriek: schriftelijk
aan dit blad met vermelding „Umuiden
wat vertel je me nou?”, telefonisch 023-
378601).
s
Is
•WM
•WW