Russische ambassade
in Teheran bestormd
Proces weduwe Mao
in laatste stadium
Reagan fel tegen
betaling „losgeld”
voor gegijzelden
Guerrillamacht
Bemiddelaars bij Carter
omsingeld in
El Salvador
voor Poolse
kunstenaars
Bij herdenking inval in Afghanistan
Olieveld ontdekt
in Amazone-gebied
Vijf Franse
Opnieuw tumult in rechtszaal
agenten gedood
door lawine
Weekblad Time:
Negen vermisten
Carter breekt
sleutelbeen
na vergaan van
Portugees schip
Josef Mengele
wellicht snel
Boeren in India
weer vrijgelaten
voor rechtbank
Reagan man
van het jaar
„Meer armslag”
Soberder levensstijl
voor politieke top
in Joego-Slavië
J
1980
MAANDAG 29 DECEMBER
Simon Wiesenthal:
erbi
Ja'
iber 1971
eerder, a
de Pools
urbi-et-u
is (slok oi
prak zj
het Itaü
ns, Porto
Albanea
Bulgaar,
irs, Roe
•aïens, Ja
t slot) hu
i talei
ie tradiö
ik er na
1 talen l
kerst bo«
mber 19?
.oenmah
■erder 3
>aans, Po;
i, Chinee
n, waait:
t de ba
Scandia
Hongare
national
)isch
te, toen
ndigde:
B
tator in
naar de
elf ook 1
roetbak
namen
maar
Meer.
jine1
talen
BINNEN- EN BUITENLAND
F
(Van onze redactie buitenland)
Staten voor de vrijlating van de 52 gevangenen geen „losgeld
dienen te betalen.
PEKING. Het proces tegen Jiang Qing, de weduwe van Mao, is
vanochtend opnieuw voortgezet. Naar verwachting nadert het proces
nu het laatste stadium en zal de uitspraak nog deze week vallen.
(Van onze redactie buitenland)
LOS ANGELES. De aanstaande Amerikaanse president
Ronald Reagan heeft gisteren in Los Angeles de Iraanse mili
tanten die 52 Amerikaanse diplomaten in Teheran in gijzeling
houden „barbaren” genoemd en verklaard dat de Verenigde
et om
(Van onze redactie buitenland)
Een Afghaanse demonstrant verbrandt een Russische vlag voor de ambassade van de Sovjet-Unie in Washington.
(Van onze redactie buitenland)
De aanklager in het proces tegen de 67-
jarige Jiang Qing, heeft er vandaag bij het
opperste gerechtshof evenals vorige week
op aangedrongen de vrouw ter dood te
veroordelen. De zitting duurde veel korter
dan de bedoeling was geweest en werd na
een uur en 45 minuten afgebroken. Even
als op 12 december werd Jiang Qing, die
als de voornaamste figuur wordt ge
noemd van de Bende van Vier, met ge
weld de zaal uitgewerkt. Ook nu was zij
weer fel uitgevallen tegen de rechters en
had zij herhaalde malen de zitting onder
broken met uitroepen als „rebelleren is
goed”, „een opstand veroorzaken is geen
misdaad” en „rebelleren is een recht”.
Aanklager Jiang Wen zei dat de ver
dachte de doodstraf toekwam op grond
van artikel 103 van het wetoek van straf
recht dat bepaalt dat op ernstige contrare
volutionaire misdrijven die straf staat. De
verdachte, zei hij, „heeft de staat en het
volk bijzonder veel kwaad gedaan”.
De weduwe van Mao wordt beschuldigd
van verraad, samenzwering en aantijgin
gen die tot de dood van mensen hebben
geleid tijdens de chaotische Culturele Re
volutie die heeft gewoed in de periode
1966 - 1976, toen in de volksrepubliek de
radicale Rode Garde het voor het zeggen
had.
De aanklager die vandaag onder meer
zei dat het nutteloos was als de verdachte
trachtte de schuld af te schuiven op haar
man, richtte evenwel een van de scherpste
aanvallen tot nu toe op wijlen Mao. Deze
was, zei hij, schuldig geweest aan het
lijden door de minderheden ondergaan
tijdens de Culturele Revolutie, „en ervoor
verantwoordelijk geweest de contrarevo
lutionaire activiteiten van de klieken van
Lin Biao en Jiang Qing niet te hebben
doorzién”.
De boekproduktie zal komend jaar
groeien en werk en waarvan de publi
catie tot dusver werd tegengehouden
zullen mogen verschijnen, zo kondig
de de bewindsman aan.
Na een twee uur durend onderhoud
gisteren tussen president Carter en de
tussen de VS en Iran bemiddelende Alge
rijnse diplomaten is geen officieel com
muniqué verstrekt. Een anonieme Ameri
kaanse functionaris liet vandaag echter
doorschemeren dat van, Amerikaanse zij
de speciaal was aangedrongen op een
verlaging van de borgsom die Iran ver
langt, alvorens het de 52 Amerikaanse
gegijzelden wil los laten.
Joods Documentatiecentrum, heeft giste
ren voor de Israëlische televisie verklaard
dat er een goede kans is dat de beruchte
nazi-misdadiger dr. Josef Mengele zich
binnenkort zal overgeven om terecht te
staan Mengele verblijft op het moment in
Uruguay, maar trekt van land tot land
sinds hij de nationaliteit van buurland
Paraguay heeft verloren.
Volgens Wiesenthal is de zieke Mengele,
ex-kamparts van Auschwitz, aan het ein
de van zijn krachten. Wiesenthal sluit de
mogelijkheid niet uit dat Mengele zelf
moord zal plegen.
WASHINGTON (AP). President Car
ter van de VS heeft zaterdag ten gevolge
van een val bij het cross-country skiën
nabij het presidentiële buitenverblijf te
Camp David zijn linker sleutelbeen gebro
ken, zo heeft een woordvoerder van het
Witte Huis bekendgemaakt.
Woordvoerder Rex Granum verklaarde
dat Carter met een helikopter naar het
Bethesda marine-ziekenhuis buiten Wash
ington was overgebracht. Röntgenfoto’s
toonden aan dat hij het sleutelbeen op de
plaats waar het met het borstbeen is ver
bonden, had gebroken.
ui
Zij ware:
eest voa
zover hel
varen af
;n ware:
le beurt
iren kon
i bleef ii
rom we
Of Es
subtiel
en
sisch et
rvisch of
NEW DELHI (Reuter). Alle boeren
die donderdag en vrijdag in de Indiase
deelstaat Maharashtra zijn gearresteerd
na een demonstratie om hogere prijzen
voor hun produkten te krijgen, zijn zater
dag weer vrijgelaten. Dit heeft de politie
meegedeeld. Tot de arrestanten behoorde
ook de voormalige minister van Industrie,
Goerge Fernandes.
(Van'onze redactie binnenland)
JERUZALEM. Simon Wiesenthal, de
directeur van het in Wenen gevestigde
reekt,
ik, en
eense
altijd
Sorb
meer
akke-
10.000
n de
rheid
egen.
dan
aan-
:ryst-
n hij
grootscheeps offensief tegen de burger-
lijk-militaire junta van El Salvador op
handen was.
De Middenamerikaanse staat verkeert
in staat van burgeroorlog sinds het om
verwerpen, in oktober 1979, van het be
wind van de militaire president generaal
Carlos Humberto Romero. Dit jaar zijn
naar schatting van kerkelijke functiona
rissen meer dan 9.000 mensen om het
leven gekomen door politiek geweld in El
Salvador.
Op de vraag of hij bereid zou zijn in te
gaan op de jongste Iraanse eis dat 24
miljard dollar wordt gestort op een Alge
rijnse bank voor de invrijheidsstelling
van de Amerikanen in Teheran, ant
woordde Reagan: „Nee, ik vind niet dat je
losgeld moet betalen voor mensen die zijn
ontvoerd door barbaren”.
WASHINGTON (UPI). Voor
magazine, dat de republikeinse leider het
tot die uitverkiezing gebracht heeft „om
dat hij op een fijne en elegante manier de
machtigste baan ter wereld heeft bereikt”.
Weliswaar heeft Reagan vage en vereen
voudigde ideeën van vrijheid, aldus Time,
maar daarmee treft hij juist een gevoelige
snaar in de denkwereld van de Amerika
nen. Dat is zeker het geval op het moment
dat men bang wordt voor de toekomst,
zoals gold ten tijde van de regering-Car-
ter, aldus Time.
Het blad kwalificeert de overwinning
van Reagan op 4 november als een filoso
fische en persoonlijke triomf.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Zaken
deelde mee, dat de Algerijnen vandaag
opnieuw confereren met de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken en diens
staatssecretaris, Muskie en Christopher.
Iran heeft gisteren Amerikaanse rege
ringsdocumenten gepubliceerd die aanto
nen dat president Carter heeft beloofd de
Iraanse tegoeden te deblokkeren, gerech
telijke aanspraken tegen Iran ongedaan te
maken en alle bezittingen van wijlen de
sjah en diens naaste familie die zich in de
VS blijken te bevinden te blokkeren wan
neer de 52 Amerikaanse gegijzelden wor
den vrijgelaten.
Uit de documenten blijkt dat Carter aan
elke Iraanse eis is tegemoetgekomen voor
zover dat in zijn macht lag.
Iran staat er echter op dat Washington
24 miljard dollar baar geld in Algerije
deponeert voordat het de gegijzelden vrij
laat.
De publikatie van de documenten en
een toespraak die premier Rajai zaterdag
hield tot buitenlandse diplomaten moeten
waarschijnlijk het Iraanse standpunt
steunen dat de Amerikaanse regering van
haar aanvankelijke pogingen tot bevrij-
ding van de gegijzelden zou zijn terugge
komen.
Rajai beschuldigde Washington ervan
in feite geen oplossing van de gijzelings-
kwestie te willen. Buitenlandse diploma
ten kregen de indruk dat Rajai spoed
achter de zaak wilde zetten. De Iraanse
leiders schijnen onderling nogal verdeeld
te zijn en de gijzelaarskwestie kan een
steeds belangrijker factor worden in de
Iraanse binnenlandse politiek, aldus wes
telijke diplomaten.
Uit Washington werd gisteren verno
men dat Iran de Iraanse tegoeden in de
VS op tien miljard dollar schat, terwijl de
VS deze op acht miljard heeft gesteld.
Iran wil nog eens vier miljard voor het
geval de Iraanse tegoeden nog hoger zou
den blijken. Daarboven eist Iran nog eens
tien miljard als garantie dat de VS het
vermogen van de ex-sjah in beslag nemen.
Gisteren eiste een groep Iraniërs in Te
heran dat de regering een ultimatum aan
de VS stelt voor het voldoen aan de Iraan
se eisen.
In een toespraak zei de Iraanse leider
Khomeini, dat president Carter kan wor
den vergeleken met de Russische dictator
Stalin.
GRENOBLE (AP). In Grenoble, in de
Franse Alpen, zijn gisteren vijf leden van
de Franse rijkspolitie om het leven geko
men, doordat zij bij het bewaken van een
televisieploeg door een lawine zijn getrof
fen, zo is door Franse autoriteiten bekend
gemaakt.
De vijf slachtoffers behoorden tot een
groep van vijftien veiligheidsfunctionaris
sen die een speciale opleiding voor veilig
heid in de bergen hadden genoten. Zij
hadden opdracht om te zorgen voor de
veiligheid van een televisieploeg die in de
bergen bezig was met opnamen voor een
avonturenfilm.
LISSABON (AP).Voor de kust van
Casablanca (Marokko) is gisteren het
6.000 ton metende, Portugese vrachtschip
Cabinda vergaan. Van de 31 bemannings
leden worden negen vermist, zo is bekend
gemaakt door het officiële Potugese pers
bureau ANOPS.
Het bureau meldde dat het vrachtschip
voor de haven van Casablanca op toe
stemming om aan te leggen lag te wach
ten, toen het op drift geraakte en op de
rotsen sloeg. De overige 22 bemanningsle
den konden worden gered.
gesprek tussen de Pakistaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Agha Shaki, en
de Chinese leider Deng Xiaoping en pre
mier Zhao Ziyang.
Het Pakistaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft zaterdag ontkend
dat de Afghaanse vice-premier Abdul-
rashid Aryah naar Pakistan zou zijn
gevlucht. Dit had de Pakistaanse krant
The Muslem zaterdag bericht. Een hoge
functionaris van het ministerie zei: „We
weten niet eens of de vice-premier Ka
boel heeft verlaten”. Eerder had het Pa
kistaanse ministerie van Voorlichting la
ten weten een vlucht niet onwaarschijn
lijk te achten.
Egypte zal zijn militaire steun aan het
Afghaanse verzet verdubbelen. Dit
maakte president Sadat zaterdag bij
monde van zijn minister van Buiten
landse Zaken, Kamal Hassan Ali, be
kend. Sadat riep de Afghaanse verzets
strijders op hun gelederen te sluiten en
een regering in ballingschap te vormen.
het
Amerikaanse weekblad Time is Ronald
Reagan, de toekomstige president van de
Verenigde Staten, de man van het jaar
1980. In de editie van gisteren berichtte de
Washington Star, die eigendom is van het
In het Joego-Slavië-na-Tito veran
dert de levensstijl. Als zijn opvol
gers in de collectieve leiding hun
inzichten in praktijk brengen, zal
de welgemanierdheid binnenkort
in overeenstemming zijn met de
soberheid waartoe de burgers
worden opgeroepen om de econo
mische crisis te overwinnen.
?uners l
paus
taaltje
>r nog
plaats i
ie en
>ggen, I
klei-
Het Amerikaanse opinieblad News
week meldt in de jongste editie, dat
paus Johannes Paulus de Tweede de
Sovjet-Unie zou hebben gedreigd, dat
hij naar Polen komt indien Russische
troepen in dat land tussenbeide zou
den komen. Het blad zegt een Franse
diplomaat te citeren.
Het orgaan van het Russische mi-
xnisterie van Defensie Krasnaya Zvez-
da heeft gisteren als eerste krant in
de Sovjet-Unie melding gemaakt van
de tegenmaatregelen die de NAVO-
landen willen nemen ingeval van een
Russische militaire interventie in
Polen.
LIMA (UP). Op Peruaans grondge
bied is in het noordelijk deel van het
Amazone-gebied een olieveld ontdekt. De
staatspetroleummaatschappij Petroperu
heeft de hoeveelheid gisteren geschat op
50 miljoen vaten ruwe olie van 159 liter.
Functionarissen op oliegebied spraken
van de grootste vondst in de geschiedenis
van het Zuidamerikaanse land. Naar
schatting van Petroperu kan men uit het
veld 20 miljoen vaten winnen.
Als de ontginning op volle toeren draait,
is er zeker een dagproduktie mogelijk van
10.000 vaten, aldus Petroperu.
De huidige produktie van olie in Peru
ligt iets boven 200.000 vaten ruwe olie per
dag. Daarvan is 30 procent bestemd voor
de export.
Het zeer protocollaire aspect dat het 35-
jarige bewind van maarschalk Tito
kenmerkte, zal dan van veel minder
belang zijn. Er wordt aan nieuwe voor
schriften gedokterd waarin heel wat
minder onkosten begroot worden voor
officiële bezoeken. Grote recepties
worden geschrapt, evenals de banket
ten in rok en de lange slierten van
motorescortes.
Maarschalk Tito, die zich tot één der
grote staatslieden van de 20ste eeuw
opwerkte (hij overleed in mei van dit
jaar), was zozeer aan het protocol en
aan een zekere praal rond het gezag
gehecht, dat de Egyptische krant „Al
Achram” hem naar aanleiding van het
bezoek aan wijlen president Nasser
aan Belgrado de „eerste communisti
sche vorst” noemde.
Ingewijden in de Joegoslavische hoofd
stad herinneren zich nog steeds met
genoegen de massale aanschaf van
avondkostuums, toen Tito in 1953 een
recepte gaf ter ere van keizer Haile
Selassie van Ethiopië. Diplomaten en
ambtenaren waren er namelijk pas op
het laatste moment van op de hoogte
gesteld, dat ze in officiële kledij moes
ten verschijnen.
Hoewel de protocollaire voorschriften
op dit gebied naderhand versoepeld
werden, bleef het Joegoslavische pro
tocol toch veeleisender dan in de
meeste overige communistische lan
den. Een westerse diplomaat vond
overigens na Tito’s dood, dat de „hof-
houdingsstijl” van de overleden
staatsman slecht paste bij het huidige
collectieve leiderschap, dat naar een
bescheidener optreden streeft.
Volgens de nieuwe voorschriften die
nog niet zijn goedgekeurd wordt de
duur van officiële bezoeken aan Joe
goslavië tot drie dagen beperkt. De
regering zal verder de uitgaven van
nog maar twintig gasten voor haar
rekening nemen. Zelfs het aantal vlag
gen, dat ter gelegenheid van staatsbe
zoeken wordt uitgehangen, gaat dras
tisch omlaag. Voortaan worden er ook
geen „massaverwelkomingen” meer
georganiseerd, waarbij telkens hon
derdduizenden burgers belangrijke
gasten kwamen begroeten.
Het officiële persbureau Tanjoeg ver
klaarde dat het gewijzigde protocol de
plechtigheden zal vereenvoudigen, ze
rationeler zal maken en aan zal passen
bij de inspanningen die de Joegoslavi
sche samenleving zich getroost om in
alle sectoren besparingen tot stand te
brengen.
Het land heeft onder andere af te reke
nen met een toenemende werkloos
heid, een inflatie boven 30 procent, een
daling van de levensstandaard, voed
seltekorten en een schuld in harde
valuta’s ten bedrage van ongeveer 34
miljard gulden.
Tegen deze sombere achtergrond
schrijft het nieuwe protocol voor, dat
de geschenken die aan het gevolg van
staatshoofden en regeringsleiders
worden gegeven, niet meer mogen
kosten dan de helft van het maand
loon van de gemiddelde Joegoslaaf
(ongeveer 250 gulden).
Tito zelf werd bij zijn terugkeer in het
land steevast grootscheeps gehuldigd.
In september vorig jaar kwamen
600.000 personen in Belgrado hun
staatshoofd „welkom thuis” heten. Hij
verliet overigens nooit zijn land of
keerde er terug zonder een erewacht
te inspecteren.
De voorschriften zullen niet alleen in
Joego-Slavië zelf gelden.Als de presi
dent naar het buitenland vertrekt, zal
hem door niet meer dan 15 personen
uitgeleide gedaan mogen worden. Tito
omringde zich als regel met meer dan
honderd „uitzwaaiers”. Er zal ook
geen gebruik meer gemaakt worden
van speciale vliegtuigen: voortaan
moet zoveel mogelijk gereisd worden
met J AL-vliegtuigen, toestellen van de
nationale luchtvaartmaatschappij van
Joegoslavië.
SAN SALVADOR (Reuter). In de
buurt van de grens met Honduras heeft
het leger van de Salvadoriaanse junta een
eenheid van 1.500 man ingesloten die be
stond uit guerrillastrijders, zo hebben mi
litaire zegslieden in San Salvador van
daag bekendgemaakt.
Naar een lid van het garnizoen in het
departement Chalatenango meedeelde
kwam de omsingeling, op 160 km ten
noorden van de hoofdstad, tot stand na
hevige gevechten.
Eerder verklaarde de minister van De
fensie, kolonel José Guillermo Garcia, dat
de junta de opmars van de opstandelingen
tot staan heeft gebracht. Onder hen zou
den zich Cubanen, Panamezen, Nicaragu-
anen en Salvadorianen bevinden.
Kort geleden kondigde de leider van het
zogenoemde Democratisch-Revolutionai-
re Front, German Cienfuegos, aan dat een
TEHERAN/KABOEL. Onge
veer 3000 Afghaanse demonstran
ten hebben zaterdag, ter gelegen
heid van de eerste verjaardag van
de Russische militaire interventie in
hun land, een betoging gehouden bij
de Russische ambassade in de
Iraanse hoofdstad Teheran.
Voor het eerst sinds Algerije ruim twee
maanden geleden als bemiddelaar op het
toneel verscheen in de gijzelingszaak, be
moeide de Amerikaanse president zich
persoonlijk met de afhandeling van de
kwestie die dateert van 4 november 1979.
De Algerijnse diplomaten, die naar ver
luidt spoedig naar Teheran gaan, zijn de
ambassadeur in Iran, Abedelkrim Ghe-
raieb, de ambassadeur in de VS, Redha
Malek en de gouverneur van de centrale
bank van Algerije, Mohamed Seghir.
ar ik
>i niet t»
a trant
et Latijn
Ie werelt
geduid t
e St. RS
vigen get
de televi:
sn. Nu b
maart»
k over»
h even;
>ellen ws
geerde, tt
isie aai:
nooit, a
werd voor de Russische ambassade ge
demonstreerd.
De Afghaanse president Babrak Kar-
mal heeft zaterdag, op een herdenkings
bijeenkomst, Iran en Pakistan opnieuw
opgeroepen onderhandelingen te begin
nen met zijn bewind. Dit heeft het Russi
sche persbureau TASS medegedeeld.
Volgens Karmal zal een verder uitstel de
toestand in het gebied alleen maar ver
slechteren. Ter gelegenheid van de eer
ste verjaardag van Karmals bewind
werd in Kaboel het afgelopen weekeinde
tevens de vrijlating van 206 politieke
gevangenen bekendgemaakt.
Bangladesj en de Verenigde Arabi
sche Emiraten (VAE) hebben gisteren
het onmiddellijke vertrek van de Russi
sche troepen uit Afghanistan geëist. Dit
gebeurde aan het eind van een driedaags
bezoek dat de minister van Buitenlandse
Zaken van de VAE aan Bangladesj heeft
gebracht. De kwestie-Afghanistan
kwam verder in Peking ter sprake in een
Majano vond dat een „volksopstand” is
gewettigd en het huidige offensief van de
guerrillastrijders laat zien dat „de
overwinning van het volk vaststaat”.
De Afghanen klommen over de omhei
ning rond de ambassade en haalden de
Russische vlag neer, voor zij door leden
van de Revolutionaire Garde werden
verwijderd. Bij de demonstratie zou ten
minste één gewonde zijn gevallen door
schoten. Wie deze schoten heeft afge
vuurd is niet bekend. Het Russische
persbureau TASS veroordeelde de beto
ging in Teheran als een afschrikwekken
de provocatie van „straatschenders”. De
Russische regering heeft een officieel
protest ingediend bij Iran.
Ook in andere landen vormde het feit
dat de Sovjet-Unie een jaar geleden Af
ghanistan binnenviel, zaterdag een re
den voor demonstraties. In de Westduit-
se hoofdstad Bonn hielden 600 betogers
een mars naar de Russische ambassade.
Voor de ambassade van de Sovjet-Unie
in de Indiase hoofdstad New Delhi de
monstreerden 250 Afghanen. Zij voeg
den zich bij 88 landgenoten die een 24-
uurs hongerstaking hielden. Ook in de
Amerikaanse hoofdstad Washington
en I
gen we
rborus-
e talen i
volgde,
aliaan- i
s was,
e taal
e paus
'ezegd,
ld, een
10 Sor-
Baut-
ionen.
schijn-
cerstdaï
eer twee
:>aus aar
ve tale:
jleekhj
talen, te
Duits
Grieks
Tsje-
loveens I
Witrus- I
zs, Lets
omanes
rabisch
lees, Ja
nesisch
WARSCHAU/MOSKOU (DPA,
AP). De Poolse minister van Cul
tuur Jozef Tejchma heeft gisteren op
een schrijverscongres in Warschau
beloofd, dat de kunstenaars in zijn
land komend jaar „meer armslag”
zullen krijgen.
Alleen voor „negatieve en nihilisti
sche tendenzen” zal geen plaats zijn,
aldus Tejchma voor zijn gehoor van
ruim 130 Poolse auteurs die de ont
wikkelingen in hun land bespraken.
Kolonel Adolfo Majano, voormalig lid
van de junta van burgers en militairen die
El Salvador regeert, heeft de minister van
Defensie, Jose Guillermo Garcia, beschul
digd van medeplichtigheid met de ex-
treem-rechtse paramilitaire milities. Hij
uitte de beschuldiging tijdens een pers
conferentie, gehouden in zijn „wijk
plaats” ergens in San Salvador.
Volgens Majano zweert Garcia samen
met de veiligheidsdienst en de paramili
taire groepen die veel mensen in het land
vermoorden. De kolonel uitte eveneens
kritiek op de president van de junta, Na
poleon Duarte, een christen-democraat
die volgens hem noch christen, noch de
mocraat is.
