HAARLEM, HOOFDSTAD VAN
NOORD-HOLLAND
Er zijn soms zaken, die men als vanzelfsprekend
aanvaardt, doch die bij nadere beschouwing toch niet
zoo logisch zijn en, als men naar de oplossing daarvan
zoekt, blijkt deze ook niet zoo eenvoudig te vinden.
Tot dergelijke zaken behoort de vraag, waarom Haar
lem de hoofdstad van Noord-Holland is. Voor vreem
delingen, die Amsterdam als de grootste stad en hoofd
stad des rijks kennen zij is dat slechts in zooverre,
als, volgens bepaling van de grondwet, de Koning
te Amsterdam moet worden ingehuldigd - is het
vooral onbegrijpelijk, dat een kleinere stad de hoofdstad
der provincie, d.w.z. zetel van de provinciale regeering is.
Om deze kwestie op te lossen, dient eerst te worden
nagegaan, sedert wanneer Haarlem de hoofdstad van
Noord-Holland is en wanneer er voor het eerst van
een afzonderlijk Noord-Holland sprake is.
In den tijd van de Republiek der Vereenigde Neder
landen bestond, zooals bekend, een Noorderkwartier,
zijnde het gedeelte van Holland ten Noorden van het IJ,
waartoe dus de steden Amsterdam en Haarlem niet
behoorden. Het college van Gecommitteerde raden
van het Noorderkwartier vergaderde doorgaans te
Hoorn, dat van het Zuiderkwartier in Den Haag,
waar ook de Staten van Holland zetelden. De eerste
staatsregeling der Bataafsche Republiek echter streefde
er naar, oude toestanden onderste boven te keeren
en vooral ook oude grenzen te laten verdwijnen,