34
familieomstandigheden naar Londen. Daar ontwaakte
in haar datgene, wat ik zou willen noemen: sociaal
gevoel. Het leven in de Engelsche Hoofdstad, waar
zich de grootste rijkdom naast de diepste armoede
vertoonde, maakte een diepen indruk op haar; en toen
eenmaal, door het zien van al deze ellende (want zij
bewoog zich onbekommerd in de vuilste volksbuurten)
haar medgevoel ontwaakt was, poogde zij door studie
en relaties de oorzaken te doorgronden van die groote
contrasten tusschen de menschen. „Ik las", schrijft
zij» ,,wat in de laatste honderd jaar de beste Britten
op dit gebied gezegd en tot stand gebracht hadden.
De goede geest van ruim-ontwikkelden Unitariërs,
in wier midden ik het geluk had mij te bewegen,
bezorgde mij een kostelijken leiddraad in het doolhof
van Londensche toestanden." Wij slaan hier een blik
in het harmonische wezen van Geertruida Carelsen.
Dikwijls liet zij haar hart spreken, maar nooit zonder
met haar verstand te rade te gaan. Wat kon zij
beter doen dan de oorzaken van de ziekte in dat
groote land op te sporen en er het publiek door haar
journalistiek werk opmerkzaam op te maken aldus
haar klein aandeel bijdragend tot de ontwaking van
het publiek-geweten 1
Na drie jaar in Engeland vertoefd te hebben ging
zij in 1890 naar Berlijn. Terwijl in Engeland den
stevigen grondslag voor haar journalistieken werkkring
gelegd was, kreeg deze in Duitschland eerst de groote
beteekenis voor haar. Er waren toen nog niet veel
vrouwelijke journalisten en in Berlijn was zij omringd
door uitsluitend mannelijke collega's, maar Geertruida
Carelsen sloeg er zich dapper doorheen. Geen enkel
onderwerp was haar te zwaar, geen gang te moeilijk,
geen arbeid te lang. Twee dingen had zij geleerd:
