- 83 -
loop van den duinrug worden afgelezen, waarop Haarlem is
gelegen. Voor het gemak der lezers van dit jaarboek is op
verzoek van de commissie van redactie een verkleinde en ver
eenvoudigde reproductie van de geologische kaart opgenomen.
In het juist genoemde geschrift wordt de geheele ontwikke
ling van dit oudste gedeelte van onze duinkust geschetst en
wordt er op ingegaan, dat het oude duinlandschap en de
strandvlakte te zamen tot ontwikkeling zijn gekomen en naast
elkaar hebben bestaan. Beide vormingen ontstonden op het
oude zeezand I i z, een voormalige zeebodem. De aanvang
van dit landschap valt eenige duizende jaren vóór het begin
onzer jaartelling, terwijl de verdere ontwikkeling vele eeuwen
en mogelijk nog na Christus' geboorte doorging. Het jonge
duinlandschap I 12 z, dat het oude ten deele overstoof en overi
gens aan de westzijde begrenst, is een product van een proces,
dat eenige eeuwen na onze jaartelling aanving en nog niet
is afgesloten.
Van een geschiedenis van Hollands duinkust kan voor het
ontstaan van het oude duinlandschap geen sprake zijn ge
weest. De kustlijn verliep n.l. vele tientallen kilometers verder
oostwaarts. Eerst toen dit oude duin een zoodanigen graad
van rijpheid had verkegen, dat een typische flora met de
daarbij behoorende fauna zich kon ontwikkelen, was de be
woonbaarheid van deze streek een voldongen feit geworden.
Het duingebied werd tevens een uitstekend jachtterrein. In
de moerassige strandvlakte tusschen de duinruggen en vooral
in het uitgestrekte veen ten O vonden èn jagers èn visschers
een waar Dorado voor hun bestaan. Van deze vóórhistorische
tijden is voor Haarlem en zijn omgeving, voor zoover schrijver
dezes bekend, weinig positiefs gevonden. Men mag het echter
wel waarschijnlijk achten, dat ook de vóórhistorische mensch
zijn stempel zal hebben gedrukt op de zandruggen, waarop
hij ging wonen, waarin hij zijn tempels bouwde en waar hij
zijn verdedigingswerken aanlegde. Het op natuurlijke wijze
aanwezig zijn van grasrijke weiden zal hem er tevens toe ge
bracht hebben het duin, waar dit kon en dienstig was af te
graven en zoodoende in geestgrond te veranderen. Eveneens
zal hij zich als mensch, d.i. als drager eener cultuur gedragen
hebben ten opzichte van de veenstrooken tusschen zijn woon
plaatsen en op het veengebied ten O daarvan. Het staat
toch historisch vast, dat de turffabricage in ons land reeds
