DE GESCHIEDENIS VAN ONS
VEREENIGINGSGEBOUW
„DE HOOFDWACHT"
Zonder twijfel is ons vereenigingsgebouw, de Hoofdwacht,
onzen leden goed bekend. Misschien hebben nog niet allen
gebruik gemaakt van de tot dusver geboden gelegenheden,
om dit gebouw van binnen te bezichtigen, maar geen Haar
lemmer kan wel haast de Groote Markt overgegaan zijn
zonder getrokken te worden door het aardige oude gebouwtje
op den hoek van de Smedestraat met zijn zooveel zeggend
4-regelig opschrift:
Wanneer de Graaf hier op het Sand
Sijn Princenwoning had geplant,
So was dit loflijk oud gesticht
Tot Haerlems Raedhuys opgericht,
en van de leden der Vereeniging Haerlem, die door hun lid
maatschap al bewezen hebben, dat zij vol belangstelling zijn
voor de oudheden van onze stad, mag wel verondersteld
worden, dat dit rijmpje hen vaak aan het peinzen heeft ge
bracht over de vroegere bestemming van dit bouwwerk.
Daarom leek het ons geschikt, dat in het jaarboek de geschie
denis ervan uiteengezet zou worden.
Volgens bovengenoemd opschrift op het balkonnetje van
de Hoofdwacht is dit gebouw dus Haarlems raadhuis geweest
in den tijd, dat de Graaf op het Zand, d.i. de Groote Markt,
nog zijn Prinsenwoning had, d.w.z. toen het tegenwoordige
Stadhuis nog de grafelijke zaal was. Nu zal wel niemand,
die eenig begrip van bouwstijlen heeft, meenen, dat de Hoofd
wacht in haar tegenwoordige gedaante als raadhuis dienst
heeft gedaan, want de bouwtrant van den voorgevel is er kenne
lijk een uit de 17e eeuw. Men moet dus veronderstellen, dat,
öf de Hoofdwacht staat op de plaats, waar vroeger het Raad
huis der stad Haarlem zich bevond, óf dat het oude raadhuis
in latere eeuwen zoozeer verbouwd is, dat men den bouwstijl
der Middeleeuwen er niet meer uit terug kent. Dat aan dit
huis veel verbouwd is, is duidelijk waar te nemen aan den
