- 34 -
wacht afgebeeld op het eind der 17e eeuw op een teekening
van den Noord-Oosthoek der Groote Markt, die toegeschreven
wordt aan A. Stork en waarnaar de gravure van H. Spilman
is gemaakt, die voorkomt in J. Chr. Seiz „Derde jubeljaar
der uitgevondene boekdrukkunst" van 1740, en een andere
anonyme teekening van het gebouw zelf uit ongeveer den
zelfden tijd, beide aanwezig in den historisch-topografischen
atlas van het Gemeente-archief.
Nog even wil ik er de aandacht op vestigen, dat op de teeke
ning van Saenredam van een gevelsteen of opschrift aan het
huis op den hoek van de Smedestraat niets te bespeuren valt.
Men zal hier nu tegen inbrengen, dat het huis ter zijde staat,
maar op latere afbeeldingen heeft de maker nooit nagelaten
den bekenden gevelsteen aan te duiden, zelfs al stond het huis
ter zijde, zooals op een aquarel van de Vischmarkt door
J. H. Prins, in het bezit van den heer J. M. C. Hoog. Wel is
waar ontbreekt de gevelsteen ook op de afbeelding in Seiz,
maar daar ging het om het huis van Laurens Jansz. Coster
en was de Hoofdwacht dus bijzaak. Ik meen dan ook wel te
mogen aannemen, dat in 1629 n°g geen opschrift of gevel
steen op het huis op den hoek van de Smedestraat was aan
gebracht, dat de herkomst ervan vermeldde.
Met opzet heb ik lang bij deze geschiedenis van het op
schrift stil gestaan, omdat vele schrijvers, in de veronder
stelling, dat het hier een zeer oud opschrift betrof, uit dit
rijmpje het gevolg trokken, dat de Hoofdwacht „dus" in de
13e eeuw - op het eind van de 13e of in het begin van de 14e
eeuw zou immers de Graaf zijn vorstelijke woning aan de
Haarlemsche magistraat als raadhuis hebben afgestaan - al
als raadhuis bekend was. We willen nu eens nagaan, wanneer
inderdaad de Hoofdwacht als raadhuis of voormalig raadhuis
vermeld wordt.
De eerste maal, dat wij dit huis in de archieven aantreffen,
is een transport van 1487 2). In Januari verkoopen dan Willem
Engbrechtsz., Jacob Engbrechtsz. en Lijsbet Engbrechts-
dochter voor de laatste treedt haar broer Willem voor
noemd op - aan Geryt Gerytsz. Zuirmont een huis en erf
aan het Zand op den hoek van de Smedestraat, tusschen deze
(1) Door een klapper, dien Jhr Mr Dr E. A. van Beresteyn op
een aantal oude transportregisters maakte, was het mij mogelijk deze
bijzonderheden op te diepen.
