LEONARD VAN DER WILK
25 Juni 1871 - 12 Mei 1944
Slechts weinigen wisten nog van zijn heengaan en weinigen
volgden daarom zijn baar, toen wij op een echten lentemiddag
in Mei 1944 onzen ouden vriend en 'schoolmeester', den heer
L. van der Wilk, in Haarlem ten grave droegen. Velen even
wel, verspreid over alle windstreken, zullen bij het vernemen
van zijn doodstijding met warmte en weemoed aan hem den
ken of hebben gedacht. Werd hij niet driejaar tevoren, bij de
viering van zijn zeventigsten verjaardag, omringd door een
waarlijk verrassend groot aantal van zijn vroegere leerlingen,
in een ook toen reeds moeilijken, drukkenden tijd, die eerder
scheidde, dan verbond? Hoe spontaan en hartelijk was niet de
algemeene reactie op den oproep voor die huldiging, die toch
zoo talloos velen niet meer kon bereiken.
Hoewel hij zelf zijn liefde aan Indië had verpand en ge
storven is in heimwee naar het onvolprezen Bali, dat hij noode
had verlaten, brengt de herinnering aan ons oude schoolhoofd
ons toch allen terug naar de stad, waar hij zooveel jaren
werkte en in het hartje waarvan destijds zijn eerste school te
vinden was. Merkwaardig, de sfeer daarvan bleef onveranderd
toen zij, na mijn tijd, uit dat kleine gebouw in de Jacobijnen-
straat verhuisde naar de groote, wat pronkerige villa in het
Florapark, vlak bij den Wagenweg. Van der Wilk gaf er zijn
stempel aan. En welke fouten of gebreken hem eigen mogen
zijn geweest, hij verstond in hooge mate de kunst, met kinde
ren om te gaan en hen voor zich te winnen door een eenvoud,
die voor vele 'groote menschen' waarschijnlijk verborgen
bleef achter een soort gemaniëreerdheid. Zelf denk ik menig
maal dankbaar terug aan dat eene, zonnige jaar, dat ik op
zijn schoolbanken doorbracht en dat den grondslag heeft ge
legd voor een levenslang contact in Holland en in Indië.
Het is vooral één trek geweest, dien ik in mijn ouden vriend
altijd bijzonder heb bewonderd, te meer, doordat die als regel
vreemd schijnt aan den Nederlandschen volksaard: dat was
zijn zin voor feestelijkheid, het feestelijke in zijn karakter. Wat
heeft een kind daar behoefte aanMaar het is heusch zoo'n
eenvoudige kunst niet, den eigen verjaardag zoo te vieren, als
de heer van der Wilk dat steeds weer verstond. Op dien dag
