DR JAN WILLEM BERKELBACH
VAN DER SPRENKEL
6 Januari 1897 - 9 December 1944
Jan Willem Berkelbach was de derde zoon van een Ned.
Herv. predikant te Gouda en dat hij domineeszoon was uit een
groot en goed gezin, drukte een stempel op zijn heele verdere
leven. Na in zijn geboortestad in 1916 eindexamen Gym
nasium gedaan te hebben <x en (3studeerde hij te Utrecht
eerst medicijnen (in welke faculteit hij het eerste examen nog
aflegde) en ging daarna over naar de Geschiedenis, waarbij
hij vooral leerling werd van den mediaevist Prof. Opper-
mann. In 1918 werd hij onder de wapens geroepen, maar des
ondanks gelukte het hem op tijd zijn candidaatsexamen af te
leggen (1920). Sinds 1921 was hij assistent van Prof. Opper-
mann op het Instituut voor Middeleeuwsche Geschiedenis van
het Bisdom Utrecht: in 1922 volgde het doctoraal examen
cum laude en reeds in het daaropvolgende jaar de promotie
op een dissertatie over 'Geschiedenis van het Bisdom Utrecht
van 1281-1305'- met hetzelfde judicium.
Geen wonder, dat de begaafde student en veelbelovende
jonge doctor na zijn promotie zijn wetenschappelijken arbeid
allerminst staakte. Van 1930-1943 was hij mederedacteur van
het 'Tijdschrift voor Geschiedenis', waarin hij verscneidene
doorwrochte studies en altijd verantwoorde kritieken publi
ceerde. In 1937 verscheen van zijn hand een belangrijke
bronnenpublicatie 'Regesten en oorkonden betreffende de bis
schoppen van Utrecht 1301-1340'. Berkelbach had toen zijn
belangstelling ook reeds tot andere perioden van de geschiede-
nis uitgestrekt. In 1936 was onder zijn redactie uitgekomen het
bekende verzamelwerk 'De Pelgrimstocht der Mensneut
waarin hij zelfde periode 'Restauratie, Liberalisme en Natio
nalisme (1815-1870)' behandelde. Uitvoeriger beschreef hij
ditzelfde tijdvak in de groote Wereldgeschiedenis in vijf deelen
onder redactie van hemzelf, Dr C. D. J. Brandt en den
Gentschenhoogleeraar Dr Ganshof (1939envlg.jaren). Voor
het laatste jaar is ook nog opmerkelijk een origmeele studie
over de Nederlandsche publicistiek van het einde der 18de
eeuw: 'De Fransche revolutie in de contemporaine Hollandse