'DE VAL VAN DAMIATE'
DE RESTAURATIE VAN HET WANDTAPIJT
UIT DE OUDE RAADZAAL
VAN HET STADHUIS
Er zijn maar weinig plaatsen in ons land, waar het histo
rische verhaal nog zo werkelijk leeft als in Haarlem. De histo
ricus moge al tot de conclusie komen, dat de verovering van
Damiate enige maanden vroeger of later heeft plaats gehad,
hij moge aan de hand van de gegevens komen tot een ge
wijzigde voorstelling van zaken en besluiten, dat het zaag-
schip, waarmede de ketting tussen de torens werd doorgevaren,
eigenlijk een soort drijvend fort was, terwijl de Haarlemmers
de eer van het wapenfeit zullen moeten delen met andere
West-Friezen, het feit blijft. In 1219 is bij een op zichzelf
staande expeditie naar Egypte, volgende op de vijfde of Hon
gaarse kruistocht, na veel moeite de stad Damiate aan de
mond van de Nijl in handen gevallen van de kruisvaarders en
de Noord-Hollanders hebben daarbij een rol van betekenis
vervuld.1
Het is vooral in de 16e en 17e eeuw, dat deze geschiedenis
een grote plaats gaat innemen in de verbeelding. De gehele
stadspropaganda is er van doordrenkt. Er werd toen, al was
het op andere wijze, zeker niet minder reclame gemaakt dan
nu. Om de leuze 'Drinkt Haarlems bier' ingang te doen vinden,
liet de stadsregering haar vergezeld gaan met grote geschenken
aan de naburige steden. Zevenendertig schenkingen in de
vorm van gebrandschilderde ramen in een eeuw zijn er archi
valisch bekend. Als het jaar er maar even aanleiding toe gaf,
stelden ze de val van Damiate voor of het verhaal van de be
loning, die er onmiddellijk op volgde, de vermeerdering van
het wapen door den patriarch van Jeruzalem en den keizer met
kruis en zwaard! Hiervan zijn als grote exemplaren nog de
ramen te Gouda en te Edam intact. Het prachtige raam uit de
St Bavo met deze voorstelling is in de 18e eeuw ten offer ge
vallen aan de plaatsing van het orgel. In 1619 zou men op
grootse wijze het vierhonderd jarig herdenken van de val van
Damiate hebben moeten vieren, maar het hoofd van de Hol
landse magistraten stond toen niet naar feesten. De spanning
