als een voor geld te kopen verhouding, gelijk bij de meeste
verenigingen in onze tijd deze lijst dwingt eerbied af.
Was het dan misschien een nieuwe tijd, die opkwam, waar
door de typisch negentiende eeuwse (d.i. in feite laat-acht-
tiende eeuwse) Winkler zijn tijd overleefd had? Zeker is, dat
de wetenschappelijke richting, gelijk die meer dan een halve
eeuw in het Album der Natuur tot uiting kwam, aan het
wegebben was.
De popularisatie van wetenschap en ook van filosofie en the
ologie nam andere vormen aan. Ook veranderde volkomen de
maatschappelijke structuur en een stad als Haarlem, waar
weinig omging, waar de huiselijkheid groot was en het gezins
leven bloeide, kreeg een volkomen ander aanzien.
Mogelijk is in dergelijke factoren de psychologische verkla
ring voor het vergeten zijn te vinden.
Het nageslacht zal het misschien beleven, dat een dergelijke
ommezwaai in de waardering historisch wordt belicht en psy
chologisch wordt verklaard.
Laten wij echter tot de werkelijkheid van heden terugkeren.
T. C. Winkler heeft een werkzaam leven geleid zowel in func
tie als in zijn particuliere bestaan. Zijn zuiver wetenschappelijk
werk zal tot in lengte van dagen die erkenning vinden, gelijk
dit bij de beoefening der wetenschap en van hare historie be
staat. Dat hij hier voor een belangrijk gedeelte van zijn weten
schappelijke arbeid geen opvolger vond, is niet bevreemdend:
fossielen als Winkler beschreef, zijn en blijven steeds schaars.
De toekomstige conservatoren van de over de gehele wereld
bekende verzamelingen van Teyler's Stichting te Haarlem zul
len echter tot in verre tijden weten, dat zij voortbouwen op het
werk van een voorganger, die wetenschappelijke kennis en in
zicht paarde aan museaal geduld en accuratesse.
De arbeid gedaan voor de voorlichting van brede kringen
verloor met het voorbijgaan der jaren zijn effect. Thans zijn
er mogelijk nog mensen die uit de nalatenschap van ouders of
grootouders over Winkler's boeken of vertalingen of over de
banden van het Album der Natuur beschikken. Doch eens
komt de tijd, dat ook deze mensen verdwijnen en dat de wer
ken van Winkler nog slechts in bibliotheken worden gevonden.
Dan is hij als popularisator der natuurlijke historie of der
biologie incl. der paleontologie historie geworden.
Indien er dan historici komen, die hem en zijn tijd bestu-
