GROENLUST De derde afbeelding in het bekende plaatwerk: 'Aange- naame Gezichten in de vermakelijke Landsdouwen van Haarlem' uit 1761, van Spilman en Van Noorde, toont de Zijlweg onder Overveen, ziende naar Haarlem, met rechts op de voorgrond een eenvoudige houten koepel. De volgende korte aantekening, betreffende een stuk tuin grond aan de Zijlweg, tegenwoordig in gebruik bij de kweker Van Dijk (kad. gemeente Haarlem II, Sectie T, nrs. 1613 en 1614) bedoelt een antwoord te geven op de vraag bij welk buiten dat 'speelhuys' zou hebben kunnen behoren. In ongeveer het midden der 17de eeuw is eigenaar van deze grond, met een hofstede en zelfs een kleine vinkenbaan er op, Cornelis Borst, een Haarlems Brouwer, en roomsge zind; dit laatste bezorgde hem op 4 Juli 1644 een huiszoeking door de baljuw van Brederode, Wiedershuysen. Zijn wo ning en hofstede onder Overveen werden gevisiteerd en door zocht: 'of daer kerk of plaets omme te doen exercitie van de roomse Religie'. 'Nyet gevonden', wordt er gerapporteerd: 'nyet anders geprepareert als burgerhuys ghewoon is te doen'. De hofstede en grond worden na Borsts dood op 20 April 1682 verkocht aan Sander Tiele van Sittert en Pieter Jans Schol, wtlke laatste in 1694 alléén eigenaar wordt. Zijn kinderen verkopen in 1720 het plaatsje, dat nu: De Schol5 wordt genoemd aan David Mattheus de Neufville (1684— 1731), die het ruim een jaar later weer van de hand doet. Eigenaar wordt dan de bekende Overveense Schout Abraham Mens, 'met dese reserve dat de boogaerd so verre die nu be plant is, niet verder magh beplant werden aghteruyt streck- kende naar de brouwersvaert, soo Langh als de verkooper (de Neufville) sijn hoffstede Leggende over de voorsz. Vaert aan hem of syn kinderen in eygendom blijft'. De Neufville bezat het buiten: 'Schoonoord', waarvan het huis nog bestaat, aan het einde van de tot Houtmanpad verdoopte Novili- laan, en trachtte door Mens deze bepaling te doen slikken het uitzicht van Schoonoord over de landen langs de Zijlweg onbelemmerd te handhaven. Abraham Mens was het, die op zijn nieuwe acquisitie een 'speelhuys' heeft doen zetten, dat zeer waarschijnlijk door

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1950 | | pagina 91