GROENLUST
De derde afbeelding in het bekende plaatwerk: 'Aange-
naame Gezichten in de vermakelijke Landsdouwen van
Haarlem' uit 1761, van Spilman en Van Noorde, toont de
Zijlweg onder Overveen, ziende naar Haarlem, met rechts
op de voorgrond een eenvoudige houten koepel.
De volgende korte aantekening, betreffende een stuk tuin
grond aan de Zijlweg, tegenwoordig in gebruik bij de kweker
Van Dijk (kad. gemeente Haarlem II, Sectie T, nrs. 1613 en
1614) bedoelt een antwoord te geven op de vraag bij welk
buiten dat 'speelhuys' zou hebben kunnen behoren.
In ongeveer het midden der 17de eeuw is eigenaar van deze
grond, met een hofstede en zelfs een kleine vinkenbaan er
op, Cornelis Borst, een Haarlems Brouwer, en roomsge
zind; dit laatste bezorgde hem op 4 Juli 1644 een huiszoeking
door de baljuw van Brederode, Wiedershuysen. Zijn wo
ning en hofstede onder Overveen werden gevisiteerd en door
zocht: 'of daer kerk of plaets omme te doen exercitie van de
roomse Religie'. 'Nyet gevonden', wordt er gerapporteerd:
'nyet anders geprepareert als burgerhuys ghewoon is te doen'.
De hofstede en grond worden na Borsts dood op 20 April
1682 verkocht aan Sander Tiele van Sittert en Pieter
Jans Schol, wtlke laatste in 1694 alléén eigenaar wordt. Zijn
kinderen verkopen in 1720 het plaatsje, dat nu: De Schol5
wordt genoemd aan David Mattheus de Neufville (1684—
1731), die het ruim een jaar later weer van de hand doet.
Eigenaar wordt dan de bekende Overveense Schout Abraham
Mens, 'met dese reserve dat de boogaerd so verre die nu be
plant is, niet verder magh beplant werden aghteruyt streck-
kende naar de brouwersvaert, soo Langh als de verkooper
(de Neufville) sijn hoffstede Leggende over de voorsz. Vaert
aan hem of syn kinderen in eygendom blijft'. De Neufville
bezat het buiten: 'Schoonoord', waarvan het huis nog bestaat,
aan het einde van de tot Houtmanpad verdoopte Novili-
laan, en trachtte door Mens deze bepaling te doen slikken
het uitzicht van Schoonoord over de landen langs de Zijlweg
onbelemmerd te handhaven.
Abraham Mens was het, die op zijn nieuwe acquisitie een
'speelhuys' heeft doen zetten, dat zeer waarschijnlijk door