- 45 -
gaan was, te mogen vernieuwen^). Op een figuratieve kaart
van Thomas Thomaszoon van de omstreken van Haarlem uit
het jaar 1590 komt ongeveer op de plaats van het tegenwoor
dige Huis te Manpad een soort boerenwoning met schuur
voor, groter dan de meeste boerenhuizen op deze kaart, maar
geen kasteel gelijk Berckenrode. De kaart van Floris Baltha-
sar van Berckenrode, vervaardigd tussen 1610 en 1615, ver
toont wel twee kleine huizen op de hoek van de Herenweg en
Manpadslaan, maar geen Huis te Manpad. Toch bestaat er
een soort overlevering, dat het Huis te Manpad eerst een
kasteeltje zou zijn geweest. F. Allan 5) meldt, dat op een kaart
van Rijnland van Visscher van 1672 het Huis te Manpad als
kasteel staat afgebeeld; Lud. Smidsö) spreekt over 'Amelen-
stein, een klein doch cierlijk kasteeltjen of heerenhuys mid
den in het bosch van Vianen', dat hij op 27 Juni 1706 be
zichtigde. 'Het quam my voor als gelykende het Huys te Man
pad buyten Haarlem, met een wyde gracht omvangen', gaat
hij verder, maar vermoedelijk zegt hij dit alleen, doordat hij
het Huis te Manpad eerst kort te voren, 25 Mei 1706, bezocht
heeft. 'Met een beetje goede wil lijkt het inderdaad op het
Manpad', schrijft Quirijn Halbertsma op 10 Januari 1954
aan zijn oom Cees van Lennep, nadat hij de afbeeldingen van
beide huizen uit het begin der 18de eeuw vergeleken heeft, 'ik
vermoed echter dat, wanneer Lud. Smids het huis in plaats van
een maand later een jaar later gezien had, hem de enigszins
vergezochte overeenkomst niet was opgevallen'. Bovendien
noemt Smids elders in zijn boek (blz. 215) het Huis te Manpad
een 'vernieuwd Heerenlandhuys buiten Haarlem bij de
derde brugh van de Leidse Vaart' en geenszins overeen
komend met het plaatje van Heiblok (waarop "t Huys te
Mannenpad' inderdaad voorkomt als een kasteeltje).
Wat de kaart van Rijnland betreft, door Allan genoemd,
vermoedelijk bedoelt hij die uitgegeven door Nic. Visscher
en opgedragen aan Joh. Hudde, die tussen 1672 en 1703 her
haaldelijk burgemeester van Amsterdam was. Het is een ver
kleining van de grote wandkaart van Rijnland van 1647 van
Corn. Danckert, in 1687 vernieuwd door Romeyn de FIooghe,
met enkele aanvullingen, doch op beide kaarten komt het
Huis te Manpad weer voor als een aanzienlijk huis met oprij
laan en omgeven door enige rijen bomen, maar niets wijst
er op, dat het in die tijd een kasteel zou zijn geweest.
