SLOPJES-GANGETJES-POORTJES
IN DE HAARLEMSE BINNENSTAD
In Haarlem waren vroeger tal van gangetjes of slopjes, die
doorgaans poortjes geheten werden, omdat zij gewoon i]
de ingang door een deur of poortje hadden. Zij bevatten
veelal woningen en komen daarom voor in de Verpondings
kohieren en andere belastingregisters en soms ook nog in de
Volkstellingsregisters van 1829 en 1839. Op de kaart van
Haarlem van de landmeter F. J. Nautz van 1822 zijn tal van
deze poortjes aangegeven en van de meeste worden daarbij
de vaak karakteristieke namen vermeld, die dikwijls siaan op
die van vroegere bewoners of hun beroepen of op de namen
van aangrenzende huizen. Vele van deze slopjes zijn sedert
dien verdwenen en opgeslokt in verbouwingen van naburige
percelen, maar toch kunnen wij in onze binnenstad, als wij
goed opletten, er nog vele terugvinden, zij het doorgaans
niet meer openbaar toegankelijk. Echter, al hebben zij
meestal wel een eigen nummering, van slechts zeer weinige
zijn de namen bewaard gebleven.
Dit is wel het geval met het poortje Grote Houtstraat nr. 9,
bekend als de Guldenbergspoort (Nautz nr. 199), dat zijn
naam draagt naar het klooster der Karmelieten van de
Gulden Berg Karmel, waartoe dit poortje eertijds een toe-
gano- vormde. In de muur, waartegen het thans aanloopt en
naar rechts ombuigt, vindt men nog zeer oude stenen, z.gm
kloostermoppen, zodat wel verondersteld mag worden, dat
deze muur uit oude stenen van het voormalige klooster is
opgetrokken. Zeker is echter, daar de oude plattegrond dit
ook aanwijst, dat die muur daar nog met was toen het kloos
ter nog bestond, want toen leidde dit poortje rechtuit naar
de binnenplaats, waaromheen de verschillende gebouwen ge
legen waren i. In 1714 werd naast dit poortje een banket
bakkerswinkel opgericht, welke daarnaar 'de Guldenberg-
werd geheten 2 en bekend was wegens de verkoop van de
vermaarde rode letters en turons. Het gangetje bevat thans
een fietsenstalling, waardoor er steeds veel verkeer in is,
maar de meeste bezoekers vervolgen het niet tot waar het