64
Zo behoeft het geen verwondering te wekken, dat zij zich bij
twee van de elf namen vergist hebben.
Wanneer wij immers de opgegeven namen vergelijken met
de gedrukte lijsten van officieren der schutterij, dan blijkt dat
Frans Hals op het schuttersstuk van 1616 niet heeft afgebeeld
de officieren die zitting hadden van 1615 tot 1618, doch die,
welke van 1612 tot 1615 in functie waren. Slechts moet in
plaats vanGrolle op bovenstaande lijst gelezen
worden Hendrick van Berckenrode en Cornelis Ysbrantsz.
van Os behoort vervangen te worden door Vechter Jansz.
Zowel 'Grolle' (lees Laurens Hendricksz. van Grol) als
Cornelis Ysbrantsz. van Os, moutmaker, behoorden tot de
Cluveniersdoelen en voor hen is reeds om die reden in het
gezelschap van de St. Jorisdoelen geen plaats. De indeling in
de twee schutterijen was nl. in deze tijd afhankelijk van de
woonplaats in de stad.
Het wordt nu duidelijk dat men waarschijnlijk in de
19de eeuw niet wetende wie waren voorgesteld, doch wel
dat waren geschilderd de officieren van de St. Jorisdoelen en
dat het schilderij in 1616 was tot stand gekomen, ten onrechte
heeft aangenomen dat afgebeeld waren de officieren uit de
periode 16151618. Daarbij verloor men evenwel uit het oog,
dat de schutters zich plachten te laten schilderen nadat zij
waren 'afgegaan', zoals dat toenmaals genoemd werd.
Met deze gegevens voor ogen was er alle aanleiding om het
portret van Pieter Jacobsz. Schout uit 1641 te vergelijken
met dat van de kolonel op het schuttersstuk van 1616. Tot
dusverre was de gelijkenis van beiden immers als argument
gebruikt voor de juistheid van de oude toeschrijving. Een
overtuigende gelijkenis kon ik niet ontdekken en daarmede was
dus de enige hinderpaal voor de nieuwe toeschrijving, ge
baseerd op de oudste gegevens, vervallen.
Er bestaat evenwel nog een positief bewijs voor de juistheid
van de gegevens van de commissie uit 1692. Tot de officieren
van 1612'15 behoort immers Nicolaes Woutersz. (zich
later noemende: Van der Meer), die met zijn vrouw door
Frans Hals in 1631 is geschilderd. Zijn sprekende kop nu is