DE HAARLEMSE
SCHUTTERSSTUKKEN
III. Officieren van de Cluveniersdoelen, het doelengebouw
verlatende Hendrick Gemtsz. Pot, circa 1630A)
Het enige schutterstuk, dat door Hendrick Pot is geschilderd,
stelt volgens oude toeschrijvingen voor de officieren van de
Cluveniersdoelen, die in 1630 zijn 'afgegaan en dus zitting heb
ben gehad van 1 mei 1627 tot 1 mei 1630.
De schilder heeft deze groep vastgelegd, terwijl zij het doelen-
gebouw langs de buitentrap naar de grote oefenplaats verlaat.
Door het venster heen ziet men nog juist een gedeelte van één
der schuttersstukken waarmede de wanden der grote zaal waten
opgeluisterd.
De situatie ter plaatse is heden ten dage nog vrijwel onver
anderd en men herkent dan ook duidelijk het gebouw van de
Cluveniersdoelen, thans bekend als de stadsdoelen, in de Gast
huisstraat.
De kolonel, kenbaar aan de oranje sjerp en de lange staf,
waarop zijn linkerhand rust, is Pieter Jacobsz. Olycan, wiens
gelaatstrekken ons vertrouwd zijn van de twee portretten die
Frans Hals omstreeks 1639 van hem schilderde.
Bij raadpleging van het 'Naamregister van de Heeren van de
Regeering der Stad Haarlem' (1/33) blijkt, dat 1 ietet Olycan
uitsluitend van 1627 tot 1630 kolonel van de Cluveniersdoelen
is geweest. Hiermede staat dus vast dat de oude toeschrijving
juist is.
Op het schilderij zijn elf personen geheel of gedeeltelijk zicht
baar. De vier figuren met hoeden op, die de kolonel omringen,
zijn officieren blijkens hun plaats in de groep en de door hen
gedragen pieken, spon tons genaamd. Ook de zesde figuut van
links, die blootshoofds is, draagt een sponton en is dus een
officier. Daarna volgt de als gebruikelijk zeer modieus geklede
vaandrig en op de trap ontwaart men twee figuren met helle
baarden, n.l. de man die achter de vaandrig de trap afdaalt en