99
-
van bewoners naar buitenwijken. Afzonderlijke industrie
terreinen werden tenslotte nodig.
Voor een groeiende stadsgemeenschap kon reeds spoedig de
ommuring een te nauw keurslijf worden. Te Haarlem is deze
dan ook, de stadia der driemalige stadsuitbreiding tot onge
veer 1575 volgend, op verscheidene wijze aangevuld en ver
legd. In de tweede helft van de zeventiende eeuw volgt dan de
laatste grote uitleg van Haarlem vóór het slechten van poorten
en wallen, de Nieuwstad, benoorden de Janspoort en de Kruis-
poort. Daarvoor had de schilder-bouwmeester, Salomon de
Bray, omstreeks 1661 een uitbreidingsplan ontworpen. In de
trant van de vestingbouw dier dagen werd naar het systeem
van de Franse vestingbouwkundige Vauban de Nieuwstad
aan de noordzijde versterkt door aarden wallen, waaruit zes
bastions met hun punten vooruit sprongen. Deze bolwerken
werden in de negentiende eeuw door de bekende Jan Daniel
Zocher tot de thans nog bestaande bekoorlijke park- en
Schaalvergroting langs de Nieuwe Gracht zuidzijde.
