107
Meerdere goede en slechte winkelpuien zijn in de oude stad
te vinden. Men bezie ze met een critisch oog.
Een steeds groter rol speelt de reclame in het stadsbeeld,
zowel de niet verlichte, als de verlichte, meestal neonrecla
me. Wat de eerste betreft, wordt maar zelden een kunstzinnig
peil bereikt, dat ook maar enigszins dat der fraaie uithangbor
den van weleer kan benaderen.
In de techniek van de lichtreclame wordt men steeds vin
dingrijker. Door aan- en uitflitsen en contrasterende kleuren
wordt getracht het publiek te boeien. Soms wordt daarmede
's avonds wel een zekere feestelijkheid bereikt, zoals bijv. op
het Houtplein en ook wel op de Grote markt. Het is te be
treuren dat de reclame in de stad nog maar zelden het ar
beidsveld van werkelijke kunstenaars is en ook dat bij het aan
brengen van reclame op een nieuw of verbouwd pand veel te
weinig overleg met de betrokken architect wordt gepleegd.
Wat de schaalvergroting betreft waarover reeds een op
merking werd gemaakt, kan gezegd worden, dat deze zich
reeds in de loop van de zeventiende eeuw begint aan te kon
digen. In de achttiende eeuw gaat zij zich onder invloed van
de Franse Lodewijkstijlen duidelijker ontwikkelen. Men wens
te grote ramen, ruimere en voornamere toegangen. In menige
gevel werden de kruiskozijnen vervangen door schuiframen
met groter glasoppervlak, echter gelukkig nog met roede
verdeling. Ook worden de panden breder en hoger gebouwd.
De gevelbekroningen nemen een meer horizontale vorm aan.
In de klassicistische periode en gedurende de nabloei daarvan
zette zich dat proces voort. De ruiten der ramen worden weer
groter. Bijzonder mooie voorbeelden zijn o.a. te vinden langs
de Nieuwe Gracht. Helaas is echter ook hier verminking door
verbouwing niet uitgebleven.
Langs de Gedempte Oude Gracht, de Jans- en de Kruis
straten kan men de contrasten veroorzaakt door de geschetste
schaalvergroting duidelijk waarnemen. Aan de Nassaulaan
vormt het grote, lompe gebouw van de Spaarnestad een sterke
tegenstelling in de omgeving.
Ook een typisch voorbeeld van schaalvergroting geven de
