- 104
die oude lokalen hinderde hem bijna zichtbaar. Hij was dan
ook de man van de open ramen, en, als het kon nog een open
lokaaldeur op de koop toe. Dat gaf natuurlijk wel eens tocht
en als een van de jongetjes daar last van had, zei hij, op de
korte, afgemeten manier hem eigen: „Tocht is frisse lucht,
frisse lucht is gezond dus tocht is gezond". Daarmee moest
je het dan maar doen.
Hij zat maar zelden aan het tafeltje op het „schavotje".
Meestal liep hij, al docerende, in de klas rond, met kleine
pasjes, zijn colbertje netjes gesloten. Het zag er uit of hij het
boeltje te vies vond om aan te raken en dat had uiteraard iets
ongezelligs. Een echte gezellige leraar was hij misschien ook
niet en hij gaf de indruk alsof hij na afloop maar weer blij was
als hij het jeugdige gezelschap weer kon verlaten, hoe ordelijk
de klas bij hem ook altijd was. Hij was een leraar van wie men
niet eens kon zeggen dat hij orde kon „houden", er was een
voudig orde, dat was de natuurlijkste zaak van de wereld. Er
vielen bij hem ook praktisch nooit z.g straffen of wegsturingen,
daarvoor boeide hij zijn jeugdig gehoor toch altijd te veel.
Een knaapje dat in een eerste ochtenduur de laatste hand
legde aan zijn toilet en dat eindelijk, na uitvoerige reiniging
van de verschillende holten en gaten in zijn schedel-anatomie,
aangeland was aan de behandeling van het rouwvertoon
van zijn nagels, voegde hij, langs hem lopend, zacht maar
duidelijk gearticuleerd toe: „Jongetje, jongetje, is de grote
schoonmaak haast voorbij?" Zo'n bitsigheid werkte als een
toverwoord.
Er was geen leraar die ik veelvuldiger dan Nolst Trenité
gezien heb als bezoeker van de gezellige speelavonden van
de leerlingenvereniging, de H.H.B.S.V. Hij was daar trouwens
niet alleen maar een bezoeker, maar ook als vrijwel de enige
leraar speelde hij met ons mee. In dergelijke verenigingen
wordt natuurlijk nogal veel voorgelezen, voorgedragen en
toneelgespeeld en bij dat soort van dingen vonden wij in hem
altijd een enthousiast, en blijkbaar van nature een ter zake
kundig medewerker. Zoals reeds gezegd, was hij in die jaren
nog niet de auteur van later. Hij heeft als het ware in dat
