115
dagen - verwoed fietsrijder hetgeen viel af te leiden uit de
steevaste gewoonte uitzondering onder de leraren
iedere ochtend en middag zich op de fiets tussen de school en
zijn woning aan de Leidsevaart (de tekenleraar Herman J.
de Vries was daar zijn buurman) te bewegen. Als fietsrijder
stamde hij voor ons jongens, kennelijk uit de begintijd van
dat vehikel (omstreeks 1890), hij stapte namelijk nog op en af
via de z.g. „step" aan de achteras en als de tocht huiswaarts ging
beginnen, hipte de geleerde doctor zo de halve Jacobijnestraat
door tot hij in het zadel durfde te gaan zitten. Zo iets vonden
wij in onze tijd al ouderwets en we lachten er maar wat om.
Misschien was Calkoen wel wat te schoolmeesterachtig
voor een leraar, men kan nu nog oud-leerlingen ontmoeten
die van dat vak en als er één vak op school is waarvan „iets
te maken" is, dan is het toch wel dat zich alleen nog maar
de nachtmerrie herinneren van rijtjes als: gelobd, gezaagd,
getand enz. Het leraar-corps telde verder vrijwel geen school
meesters, van die leraarfiguren bij wie de aantrekkelijkheid
van de leerstof verstikt lijkt te worden onder niet helemaal
vermijdbare systematiserende dreun-rijtjes en die het niet
weten klaar te spelen uit die starre rijtjespoel het boeiende
van de leerstof zó te laten opbloeien dat de discipelen naar
meer verlangen en zonder inspanning een vak leren waarvoor
op dat school-niveau eigenlijk ook niet zo erg „geleerd"
moest behoeven te worden.
Als Calkoen in die tijd een collega/schoolmeester heeft ge
had, dan is dat wellicht de in rang boven hem staande onder
directeur leraar Nederlands R. Zuidema geweest.
R. 'uidema
Zuidema had, o fatale speling van de natuur bij een taal
leraar, een spraakgebrek, waardoor hij de letter r verkeerd
en in combinatie met bepaalde medeklinkers helemaal niet
uitsprak. Hij had het dus over de Drentse schaaphedders en
de Nederlandse gammatica. Vooral dat laatste was niet zo
geslaagd omdat hij in feite de titel van het taalboekje: Vele
oefeningen en weinig grammatica, dat hij in samenwerking