116 met zijn collega leraar Nederlands J. G. Tuytel van dezelfde school, geschreven had, niet naar de eis kon uitspreken. Hij is de eerste die wij hier in het tableau de la troupe ont moeten, die voor de schooljeugd voldeed aan de voorwaarden voor het krijgen van een bijnaam. Het zou een studie op zich zelf waard zijn naar het ont staan van de leraars-bijnamen te speuren. Men kan de jeugd er niet van beschuldigen dat zij daarbij niet een soort collec tieve vindingrijkheid en soms zelfs zinrijkheid ten toon spreidt. Een bijnaam wordt niet zó maar gegeven, maar wortelt soms via allerlei gedachtensprongetjes in een of ander typisch ken merk van een leraar. Zolang echter zo'n typisch kenmerk ligt in volkomen normale, voor de hand liggende beroeps kwaliteiten ontstaat er vrijwel nooit een bijnaam. Rustig beoefende rechtvaardigheid, gestrengheid en voldoende boeiende onderwijstechniek zonder felle woede-uitbarstingen, geven bij een leraar die er normaal uitziet en zich ook aldus gedraagt, zelden of nooit stof daartoe. Maar vreemde, vooral op de lachlust werkende, lichame lijke, manierlijke of karakterologische afwijkingen zijn bijna altijd aanleiding voor zo iets, een enkele maal zelfs in combi natie met elkaar. Het wil vrijwel nooit meer zijn dan een soort vertrouwelijke plagerij zonder kwaadaardige bedoeling. De beide eerzame, ouderwetse neerlandici Zuidema en Tuytel die zich in gemeenschap hadden bezondigd aan een taalboekje, konden allebei bogen op een bijnaam. Bij de eerste meende de scherpziende schooljeugd ontdekkingen gedaan te hebben op het gebied van de welgevormdheid van 's mans onderdanen, die blijkbaar door bepaalde afwijkingen van de rechte lijn, gelijkenis vertoonden met die eens dashonds, hetgeen de naam Taks deed ontstaan. Persoonlijk heb ik met moeite wel eens afwijkingen in die richting kunnen consta teren, maar in geringe mate en zeker ook weinig dashond achtig, maar deze leraar moest en zou nu eenmaal een bij naam hebben omdat hij ook verder opvallende eigenaardig heden had op het gebied van stereotype manieren van zich uit te drukken. Spraken er een paar leerlingen door elkaar,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1964 | | pagina 118