133
1 februari 1896 is reeds ter sprake gebracht bij de geschiedenis
van de Kleine Haarlemmersluis. Krachtens dit contract werd
toen niet alleen besloten de Kleine sluis te Spaarndam op te
ruimen, maar ook, „dat de Groote Sluis te Spaarndam in
eigendom behoorende aan Rijnland en waarvan de bediening
en het onderhoud aan Rijnland toekomt, veranderd (zal)
worden in eene sluis van grootere afmetingen. In zekere zin
werd er toen, in het belang van Haarlems scheepvaart en
economische positie, tóch nog voldaan aan de intentie van
het privilege van 1479. Rijnland zou n.l. de Grote sluis,
weliswaar sedert 1804 niet meer dezelfde als in de jaren 1567
1570 gebouwd, veranderen in een sluis van de door Haarlem
gewenste afmetingen, op kosten van Haarlem. De uitvoering
van het werk zou van Rijnland's wege geschieden volgens een
bestek, gezamenlijk door Rijnland en Haarlem vast te stellen.
De gunning zou eveneens in gezamenlijk overleg plaats vinden.
Oorzaken buiten het kader van deze historie hebben Haar
lem verhinderd voor handel en scheepvaart het volle profijt
van deze sluis te trekken.
G. 't Hart
Bijlage I. (O.A. 7156)
Articulen bijden ingelanden van Rijnlant overgegeven up zekere forefeyten
bij die van Haerlem ande grote sluyse, kolck ende verlaet bij de rebelle gelder-
schen ende vriesen in den jaere 1517 verbrant geperpetreert ende oick up sekere
letselen den meesteren ende arbeytsluyden an de stoppinge van de wale up
Sparendam omtrent paescgen lestleden inne gebroken gedaen.
Eerst dat die van hairlem des zonnendages den vijften in julio anno XVII als
die voirss. sluyse ende kolck des donredages up onser liever vrouwen dach visi-
tatio (2 juli) te voeren verbrant waren des morgens vrouch up sparendam ge
weldiger ende gewapender hant gecomen sijn geweest ende hebben de facto die
palen ende scotdueren achter ende voir mit alle thoutwerck op ende vuyten gront
getogen den dijck van alle thoutwerck gebloot ende also voir desolaet omme
twater dat noch gescut was vuyt ende inne te laten rijden ende tlant van Rijn
lant overlopen.
Item den dijck ende sluyse voirss. van alle houtwerck gebloot ende bij dien
van hairlem beroeft sijnde hebben deselve van Hairlem een ofte twee dagen dair
nae vergadert allerehande verbrant hout ende inder nacht dair van up sparen
dam zeer groote vuyeren gemaict ende mannen gehouden uitroepende Gelder.
