HAARLEMS OUDSTE
STADSZEGEL
Of het zegel, dat men „het oudste" noemt, inderdaad het
eerste is geweest waarvan de stad Haarlem zich heeft bediend,
weten 'wij niet. Strikt genomen had het opschrift van dit be
toog derhalve behoren te luiden: Het oudste van de ons be
kende Haarlemse stadszegels.
In het vervolg zal kortheidshalve worden gesproken van het
Zegel.
Tot nog toe zijn geen oudere oorkonden, het Zegel dragen
de, gevonden dan twee uit 1299, beide berustende in het Al
gemeen Rijksarchief. Met enige waarschijnlijkheid kan het
Zegel derhalve worden gedateerd in het laatste kwart van de
dertiende eeuw, wellicht nog iets vroeger.
Deze inleidende opmerkingen moesten wat vaag blijven.
Concreter beschouwingen lijken mogelijk ten aanzien van de
voorstelling op het Zegel. Het vertoont ruwweg gezegd
een getorend gebouw, omgeven door een getinneerde muur
en geflankeerd door bomen. Het randschrift luidt: SIGIL-
LUM LIBERI OPPIDI DE HARLEM, (afb. 1)
Met twee elementen van de zegelvoorstelling zijn wij gauw
klaar: De bomen kunnen moeilijk voor iets anders dan bomen
worden aangezien en kunnen symbool zijn voor de situering
van de stad in een bosrijke omgeving. De getinneerde muur,
duidelijk als een omwalling voorgesteld, verbeeldt het feit
dat de stad weerbaar was; het randschrift onderstreept dit.
Het gebouw echter plaatst ons voor een probleem waarmee
we niet zo gemakkelijk kunnen afrekenen. Maar voordat wij
hiertoe een poging wagen dienen wij ons af te vragen, of op
het Zegel wel een gebouw is afgebeeld dat werkelijk heeft be
staan.
In dit verband zijn de meningen van een paar geleerden