14
Elisabeth's Gasthuis in gebruik zijn en verlaten zullen worden
na voltooiing van het nieuwe gebouw voor dat Gasthuis in
Schalkwijk, ruimte te reserveren voor de huisvesting van het
museum.
Inmiddels is ons bestuur doende om in overleg met betrok
ken autoriteiten te komen tot daadwerkelijke voorbereiding
der plannen. In verband daarmede staat het organiseren van
een historische tentoonstelling welke in de zomer van het jaar
1972 ware te houden ter gelegenheid van de herdenking van
het feit dat vierhonderd jaar geleden het beleg van Haarlem
plaats vond. Wij hopen dat het op die tentoonstelling geëxpo
seerde een begin van de op te bouwen collectie van het museum
zal kunnen worden.
Lezingen en excursies
21 januari: „De geestelijke achtergrond van enige Haarlem
se broederschappen van vóór de Reformatie" is de titel van de
lezing, waarin de heer Mr. N. Luitse zijn visie geeft op de ont
wikkeling van de broederschappen in de steden. In de oude
stadskernen worden nog veel monumenten aangetroffen, welke
van hun activiteit getuigen. Het is dan ook verwonderlijk dat
in de leerboeken van de Nederlandse geschiedenis niet over het
bestaan van geestelijke broederschappen wordt gesproken, ter
wijl daarvan in de gemeente-archieven nog vele gegevens te
vinden zijn. Spreker ontwikkelt een theorie om door te dringen
tot de achtergronden der broederschappen, welke na de Refor
matie in de zestiende eeuw afgedaan hebben. Men kan de gees
telijke broederschap zien als een bezinningscentrum. Het ge
zamenlijk denken wordt ook gericht op gezamenlijk doen. Ver
zorging van sociale belangen der leden versterkt de onderlinge
band. Naar mate het „werken naar buiten" echter de overhand
krijgt, treedt verval in. Er werd dan weer een nieuwe broeder
schap gevormd. Spreker licht zijn theorie aan voorbeelden toe.
O.a. de in 1307 te Haarlem gestichte „Lieve Vrouwe Broeder
schap" en nog andere broederschappen in Haarlem: het al
oude „St. Jacobsgilde", het H. Kerstmisgilde" en de sociëteit
„Trouw moet blijcken". Ver in de geschiedenis terug gaande,