179
Een nicht Van Eeghen (grootmoeder Borski), door haar hu
welijk de laatste Crommelin op Berkenrode (Heemstede), be
weert, dat zij onder haar neven, toekomstige bankiers, precies
die jongens kan aanwijzen, in wie Borski-eigenschappen zijn
gevaren. Een ander nazaat, overigens een lakomeke figuur,
treedt een keer scherp op tegen het personeel van Boekesteyn
('s-Graveland). Reactie in de familie: „het Borski-bloed komt
boven".
Een sterke familietrek kenmerkt ook het gelaat van sommige
descendenten, echter meer bij de Van Loons dan bij de Van
der Vliets. Daaruit afleiden, dat de van oorsprong poolse
Borski's joods bloed zouden hebben, is een conclusie, die wel
eens ook op grond van familieportretten wordt getrok
ken, m.i. echter zonder overtuigend bewijs.
Toch is er wel iets in de hoofdpersoon van dit verhaal, dat
aan de beste joodse eigenschappen doet denken.
We zien Anna van der Vliet als een Golda Meïr, onbezwe
ken onder tegenslagen. De dood van vier nog jeugdige zoons,
waaronder veelbelovende; de instorting van een vijfde, moeten
haar zwaar hebben getroffen. Vermoedelijk heeft alleen de
naaste omgeving iets gemerkt van haar verdriet. De buiten
wacht moge vooral haar fierheid, haar zelfbeheersing hebben
gezien, deze kwamen zeker niet voort uit ongevoeligheid.
Van haar echtgenoot kon ze behalve bij het organiseren
van feesten en reizen weinig steun, weinig morele steun
verwachten. Het paste trouwens bij haar autoritaire aard om
veel zelf te doen. Geleidelijk zou ook de behartiging van ma
teriële, van zakelijke belangen haar deel worden. Ze komt
daarvoor op als een man, verwacht geen tegenspraak van haar
omgeving, maar heeft wel een scherp oog voor wat ei in die
omgeving leeft aan eigenschappen, die ze kan benutten.
Bij momenten is ze genereus. Daarbij hangt veel af van de
wijze, waarop men haar benadert. Haarlems burgemeestei in
de jaren negentig verstaat de kunst haar te overtuigen. Ook de
bouwer van het hotel Wiist in Zandvoort, waar ze minder
goed mee uitkomt. Bij het zoeken naar medische hulp gaan
haar sympathieën en antipathieën zeer ver.
