39
kijkers, fototoestellen en wat dies meer zij, maar hij kon alles
nog maken ook. Veertig jaar voordat ooit iemand eraan had
gedacht, had Dirk al een, wat men tegenwoordig „zoom-
kijker" zou noemen, geconstrueerd. Een kijker waarvan je
naar believen de vergroting kon veranderen van 6 X tot 40 X
Dirk had patent op metalen tochtstrip, zodra het patent
verlopen was heeft iemand daar heel veel geld mee verdiend,
maar niet Dirk. Dirk maakte voor zijn vrouwelijke kennissen
prachtige toestellen om wol mee op te winden of af te winden
als je aan breien deed. Dirk maakte de prachtigste instru
mentjes om papier te snijden voor de vakman.
Dirk was de meest genereuze gever van alle verzamelaars
die ik ooit gekend heb. Want verzamelen is een enigszins
gesublimeerde vorm van schraapzucht en gierigheid, en gie
righeid is de voedingsbodem van bijna alle slechte menselijke
eigenschappen. Maar zelfs het verzamelen van Dirk had een
goede oorsprong.
Wat Dirk deed bij het verzamelen van prenten was niet
het optasten van waardevolle stukken of het verkrijgen van
uitzonderlijk bezit, het was een vorm van bewondering voor
het werk van anderen, bij een volkomen afwezigheid van
jalousie de métier. De trouwhartigheid waarmee Dirk tegen
mij kon zeggen als hij weer een stuk voor zijn verzameling
had veroverd van een nog levend collega: „Ik zei tegen hem,
ik wou dat ik het gemaakt had, meer kan ik niet zeggen".
Voor de mensen die hem wilden volgen in het doolhof van
zijn verworven kennis op graphisch gebied, was Harting al
even vrijgevig voor collegae, of belangstellende leken of voor
de kunsthistorici die hem allemaal om raad vroegen. Geen
handigheidje of truc de cuisine van de graphicus of Dirk wist
hoe die was toegepast, door wie en waar. Tallozen in het vak
en menigeen daarbuiten heeft hij gelukkig gemaakt met het
geven van goede raad, met het maken van superlatieve af
drukken van hun werk of met voorzichtig gegeven artistieke
adviezen.
Niet dat hij daar altijd de dank voor kreeg die hem toe
kwam, integendeel, een bepaald soort collega vindt dat men-
