Met de restauratie van het voormalige Schoter Rechthuis aan de
Vergierderweg 52, werd recht gedaan aan de wens om een laatste
stukje historie van het oude Schoten te bewaren en weer een ge
meenschapsfunctie te geven. De verschijning van dit eenvoudige
gebouwtje is een verrassende onderbreking in de niet met veel
schoonheid begiftigde woningbouw van de omringende buurt.
Drie forse oude bomen houden beschermend de wacht en herin
neren aan de landelijke omgeving die hier vroeger was. Over de
geschiedenis van dit plekje grond is reeds geschreven in het jaar
boek 1968. Een archeologisch onderzoek bracht toen bewonmgs-
sporen aan het licht van vele eeuwen geleden, alsmede enige stuk
ken fundering van een in 1392 gebouwde kapel. Het rechter ge
deelte van de thans aanwezige voorgevel blijkt te zijn opgetrokken
op de fundering van de westmuur van dit kerkje. De aansluitende
zijgevel bestaat ten dele uit „kloostermoppen", die eertijds bij het
slopen van de middeleeuwse kapel beschikbaar kwamen. In zijn
huidige gedaante is het gebouwtje in hoofdzaak van 19e eeuwse
makelij. De vermoedelijk uit de 18e eeuw daterende klokkestoel
kan als het meest opmerkelijke onderdeel worden beschouwd.
Dit getimmerte is nu niet meer authentiek, want de slechte staat
maakte vernieuwing noodzakelijk. Een viertal aangetroffen pen-
gaten gaf het vermoeden dat de stijlen met dwarsregels verbonden
zijn geweest. Dit was aanleiding tot het aanbrengen van een met
enkele beschikbare balusters versierd hekje. Het m 1741 gegoten
klokje werd teruggevonden in de Jan Pieterszoon Coenschool en
is weer op zijn oude plaats boven het rechthuis aangebracht. Het
zal vroeger vele malen hebben dienst gedaan als luidklok bij be
grafenissen, want het terrein rond het rechthuis fungeerde als be
graafplaats van het dorpje. Aan dit gebruik kwam in 1917 een
einde. Enkele overgebleven grafstenen zijn neergelegd op de bin
nenplaats van de nieuwe aanbouwen. Tot de merkwaardigste be
hoort een als grafsteen gebruikte hardstenen stoeppaal, waarin
enige ingebeitelde initialen en het jaartal 1746. De soberheid van
deze stenen lijkt een afspiegeling te zijn van de geringe welvaart
waarin de mensen in deze buurt hebben verkeerd. De begraaf
plaats is geslecht alvorens met de nieuwbouw achter het rechthuis
begonnen werd. Deze nieuwbouw bevat een uitleenzaal voor de
223
