m
HAARLEMS MONUMENTENZORG IN 1972
Het winkelhuis Zijlstraat 97 is één van de monumenten die zijn
afgebeeld in het door J. A. G. van der Steur samengestelde boek
„Oude Gebouwen van Haarlem", dat in 1907 door de Vereeni-
ging Haerlem is uitgegeven. De leeftijdgenoten die er naast
stonden waren toen al niet meer aanwezig. Wie daar nog iets van
wil zien zou een naar Engeland verhuisd schilderij van Berck-
heyde moeten bekijken, dat van de Grote Markt af een inkijk
geeft in de Zijlstraat. Van die 17e eeuwse schoonheid in dat rijtje
is nummer 97 als een eenzame representant overgebleven. Voor
al de rechtér belending is op het eind van de vorige eeuw een
brutale uitschieter geworden. Op de foto van de toestand vóór
de restauratie komt dit duidelijk tot uitdrukking. Het lijkt wel
of ons monument onder de arrogante zelfverheffing van die
buurjongen gebukt ging, want de gevel kreeg steeds meer de
neiging zich naar de aarde te buigen. Men heeft getracht dit
tegen te gaan door het aanbrengen van drie extra ankers. Deze
kruisvormige ijzers zijn reeds zichtbaar op de 65 jaar oude af
beelding in het boek van Van der Steur. Enkele jaren geleden
werd de toestand gevaarlijk geacht. Een loodlijn uit de top van
de gevel gaf een uitwijking te zien van ongeveer 90 centimeter.
De dienst bouw- en woningtoezicht geloofde niet meer in het
vermogen van deze bejaarde vriend om zichzelf overeind te hou
den. De eigenaresse bleek bereid te zijn, opdracht te geven tot
restauratie en liet architect J. H. Smidt een plan en begroting
maken. Op 3 augustus 1971 werd de steiger geplaatst en in
januari 1972 was het werk voltooid.
De gevel had reeds sinds lange tijd niet meer geheel het oor
spronkelijke aanzien. Vermoedelijk zijn in de 18e eeuw de boven
ste treden vervangen door metselwerk met een halfronde be
ëindiging. Later werden de kruiskozijnen veranderd tot vensters
met een empire-indeling. De borstwering van de eerste verdie
ping is daarbij verlaagd, hetgeen gepaard ging met het groten
deels verwijderen van de cordonband waarop de twee raam
kozijnen waren geplaatst. Van deze band resteerden slechts het
103
