357
van dit aardige pleintje. De geschiedenis van het huis is niet ge
heel duidelijk. Vast staat, dat het vroeger een van de woningen
van het Begijnhof was. In aanleg is het dus middeleeuws, maar
de tudorbogen wijzen op een bouw in het eerste kwart van de
17e eeuw. Aaff Jans was het laatste begijntje dat hier woonde.
Zij stierf in 1586, waarna de straatmaker Olivier Coeckelen in
het huis trok. Na zijn overlijden in 1612 werd het in tweeën be
woond. Dit gescheiden gebruik bleef sindsdiens gehandhaafd. In
gaande 1614 wordt de ene helft bestemd „tot accommoditeyt van
de vinders van 't Goutsmitsgilde, omme de keuren van haar zil
ver te proeven ende fineren". Na de opheffing van de gilden in
1798 houdt men deze bestemming nog enige jaren gaande. Ver
volgens vindt weer een verhuring plaats als 2 aparte woningen.
In 1832 gaat het huis in eigendom over aan de gemeente. Deze
stelde blijkbaar geen prijs op dit bezit, want in 1850 werd het
verkocht aan een particulier voor 750,-. Daarna wisselt het
gildehuis nog zevenmaal van eigenaar, om tenslotte in 1971 te
recht te komen in de veilige handen van „Diogenes".
De veranderingen, die in de loop van de tijd zijn uitgevoerd,
hebben tot een danige verarming geleid. De ergste waren wel de
T-vormige ramen en het brede gat in de zijgevel. Ook de om
lijsting van de top en de bepleistering van het ondergedeelte
hebben niet tot de schoonheid bijgedragen. Architect Smidt heeft
er weer een harmonisch geheel van gemaakt, al ontbraken de
gegevens voor een zuivere reconstructie. Het keldertje en de op
kamer zijn wel de meest opmerkelijke onderdelen. Het zal mis
schien daar zijn geweest, dat de gildemeesters hun keurwerk
verricht hebben.
De tekenaar J. Pannebakker maakte omstreeks 1800 een schets
van de Wildemansbrug en de naaste omgeving hiervan. Wij zien
enige gevels aan het Spaarne en hebben een vage inkijk naar de
Bakenessergracht. De prent heeft als uitgangspunt gediend voor
het restauratieplan van Donkere Spaarne 56. Toen in 1973 een
verbouwing van Spaarne 2 aan de orde kwam, werd de tekening
opnieuw bestudeerd. De voor- en zijkant van dit hoekhuis zijn
vrij duidelijk afgebeeld. De gevel aan het Spaarne had een klok-
