139
Willem Martinus Logeman
1821-1894
De levensloop van W. M. Logeman 1 is die van een Haarlemse
instrumentmaker, die de moed had op de wereldtentoonstelling
te Londen (1851) en te Parijs (1855) zijn instrumenten in te
zenden en daar zijn sterke magneten met de hoogste onderschei
dingen bekroond zag. Reeds in 1860 trok hij zich echter uit de
instrumentmakerij terug. Hij werd een vooraanstaande figuur bij
het gymnasiale en middelbare onderwijs te Haarlem. Daarnaast
was hij redacteur van het maandblad „Album der Natuur", dat
van 1852-1909 een bron van kennis voor de ontwikkelde Neder
lander is geweest. Tenslotte heeft hij als voorzitter van de ver
eniging „Weten en Werken", een voorloper van de volksuniversi
teit, deze tot grote bloei gebracht. Door zijn geschiedenis leren
wij verscheidene kanten van het leven in Haarlem in de tweede
helft van de 19de eeuw kennen.
W. M. Logeman, natuurkundig instrumentmaker te Haarlem,
1843-1860
De grote tentoonstelling te Londen in 1851 (Exhibition of the
works of industry cf all nations) was een wereldgebeurtenis. Vrij
wel alle naties hebben er aan deelgenomen en het beste, dat zij
te bieden hadden, ingezonden. In Hyde Park werd voor deze
tentoonstelling het Crystal Palace gebouwd. Uit Nederland kwa
men 114 inzendingen, een gering aantal vergeleken met bijv.
België met 496 en Zwitserland met 270 inzendingen. Daaruit
bleek, dat onze industrie op een lager peil stond dan die van
onze nabuurlanden. Tijdgenoten als Bleekrode2 en Mensing3
klagen over de slechte opstelling van onze stand, die tussen de
schitterende Oostenrijkse en Belgische in een doodse indruk
maakte. „Geen der Nederlandse nijverheidsvoorwerpen valt in
het oog," klaagt Bleekrode. De zwakke indruk, die de Neder
landse industrie maakte, kwam minder tot uiting in het oordeel
der jury. Er waren drie vormen van bekroning: De grote raads-
medaille voor voorwerpen, die een belangrijke nieuwheid toonden
van vinding en toepassing, de kleinere prijsmedaille voor een uit-
