154
Nut voor het Algemeen niet kunnen uithouden en niet meer dan
negen jaargangen beleefd 5.
Ook was Logeman een zeer actief medewerker aan het Zondags
blad, een uitstekend periodiek, dat echter geen lezerskring kon
verwerven. Het heeft slechts van 1860-1861 bestaan 46.
Tenslotte was Logeman met mr. J. T. Buys redacteur van Weten
schappelijke Bladen (1855 t.m. 1858). Dit was een bloemlezing
uit artikelen, die in het buitenland verschenen waren en onder
toezicht van de redactie voor Nederland bewerkt werden.
Overzien wij al deze activiteiten, dan moeten wij respect voor
Logeman hebben, die naast zijn werk als leraar, en tot 1860 ook
als fabrikant, ook nog zijn bijdragen voor de eerste drie perio
dieken leverde 47. Daarnaast blijkt wel, dat er bij het ontwikkelde
publiek behoefte was aan lectuur, die meer kennis, en ook toen
verbond men helaas aan meer kennis de gedachte van meer
macht, op fysisch en biologisch terrein verschaften.
W. M. Logeman als bestuurslid van Weten en Werken
(1856-1894)
In 1856 vatte de fabrikant John Waterloo Wilson te Haarlem,
wiens naam nog voortleeft in het Wilsonsplein aldaar, het plan
op een vereniging te stichten, die ten doel zou hebben de kennis
en de ontwikkeling van de arbeidende stand te bevorderen. Hij
werd daarin gesteund door drie andere Haarlemse fabrikanten,
J. Swens, J. van Geuns en dr. J. T. Münnich. Deze vier vormden
het voorlopige bestuur van de vereniging; het gaf er de naam
Weten en Werken aan. Op 8 december 1856 werd de oprichtings
vergadering gehouden. Daar waren o.a. ook prof. J. G. S. van
Breda, W. M. Logeman en D. Lubach aanwezig. Logeman werd
direct in het bestuur gekozen. Van 1858 tot 1862 was hij secre
taris.
De leden van Weten en Werken verplichtten zich voordrachten te
houden over onderwerpen, die tot de ontwikkeling van de arbei
dende stand konden bijdragen. De werklieden kregen toegangs
bewijzen tot de voordrachten van de leden of van de donateurs.
Maar deze gevers zelve mochten slechts zelden een voordracht
bijwonen. De voordrachten waren voor de arbeiders. Met de ver-