197
die werden voorgedragen om een vacature te vervullen, moest
„heure goet bij raminge tenminsten waerdich zijn de hondert
ponden grooten Vlaams". Bovendien zouden de kosten, die het
lidmaatschap met zich meebracht, onmiddellijk het aantal Haar
lemmers dat zoiets kon opbrengen, beperken. Iedere schutter
van de Kruisboog zag zich verplicht tot het bezit van een „halve
haycke" van een bepaalde lengte en „gheen cleynder looden
schietende dan dertich in een pondt". De keur heeft het over
„zijn eigen busse, kruyt ende loot", etcetera, en er stond zelfs
expliciet in, dat „yegelijck schuttergehouden (zal) wesen tot
allen tijden bij hem te hebben een halve hayck met een halff
pondt cruyts". Ja, zelfs bij oefeningen werd de schutter geacht
voor zijn eigen munitie te zorgen, en als hij zulks naliet of van
de oefening wegbleef, kreeg hij een boete; er was dus geen
manier om onder de kosten uit te komen.
Voorts verwachtte men van de schutter, dat hij deelnam aan alle
feesten en.feestjes van zijn schutterij, „vergaderinghe van eeten
ende drincken op den Doelen, opte stedehuys of elders
Voedsel en drank bij deze gelegenheden waren voor eigen reke
ning. In de keur waren voor zulk soort bijeenkomsten uitgebreide
gedragsregels neergelegd: zo was het iedereen verboden de orde
te verstoren „tzij met kannen ofte cruycken te werpen off te
breecken off een messe te vechten off malckander met vuysten
te slaen off spijtich, onbehoorlijk ende oneerlijck toe te spreec-
ken
In geval van uitstedigheid-buiten-eigen-schuld ten tijde van een
schuttersmaaltijd, verbeurde de schutter de helft van het „eet-
geld". Was hij evenwel in Haarlem of omgeving, dan verloor hij
de gehele som. Alleen al de veronderstelling, dat sommige schut
ters onvermijdelijk buiten Haarlem zouden kunnen zijn op een
zakenreis wellicht? onderstreept hun sociale status. Dagloners
en anderen uit het gewone volk zullen immers zelden of nooit
reden hebben gehad uit Haarlem weg te zijn.
Wat ook een bepaalde levensstandaard suggereert, is het hele
systeem van boeten waaraan de schutters onderworpen waren
voor het geval ze hun verplichtingen niet nakwamen. De boeten
liepen van vier stuiver tot enkele ponden op en werden geheven
