283
haar zelfs naar Brits-Indië, waar zij gedurende enige jaren de
kost verdiende met het geven van harp- en zanglessen aan leer
lingen uit „betere kringen". Zij overleed pas jaren later, in 1847,
op hoge leeftijd. Behalve haar dagboek, waarvan wij de lezer
hier een idee hebben mogen bieden, liet zij nog een tweede
produkt van haar arbeidzaamheid na in de vorm van een in 1803
uitgegeven boek, dat zij zelf noemde „Ein Handbuch für Freunde
des Gesanges", dat zou kunnen dienen ter „Beförderung der
hauslichen Glückseligkeit und des geselligen Vergnügens" 8.
Als deze bijdrage voor dit jaarboek de lezer een paar ogenblikken
van zulk een gezellig genoegen heeft mogen verschaffen, dan is
mijn wens vervuld.
E. R. d'Engelbronner
Noten
(1) Deze Engelbronner studeerde in Marburg en kwam daarna in dienst bij
de Landgraaf van Hessen, o.a. als „Hofmeister der Edelknaben" en later als
„Hofmeister" van prins Carel, terwijl hij in 1781 de titel verwierf van
„Geheimen Herzoglichen Sachsen-Gothaischen LegationsratHij stierf
- na in 1800 in de adelstand te zijn verheven - in 1817 op zeer hoge leeftijd.
Zijn enige zoon overleed enkele jaren later, ongehuwd, zodat met hem
tevens het geslacht Engelbronner in Duitsland ophield te bestaan, al werd
de naam Engelbronner, in de vrouwelijke lijn, nog enige generaties lang
gevoerd.
(2) lacob Elias van Varelen werd op 9 augustus 1757 te Haarlem geboren
als kind van Jan van Varelen en diens echtgenote Wynandine Gertrud
Engelbronner. Coo van Varelen was een veelzijdig begaafd man. Na de
Latijnse school te hebben bezocht, waardoor hij gereed was om de hoge
school te gaan bezoeken, werd hij hoofd ener vrij bloeiende fabriek (moge
lijk de in het dagboek voorkomende zilverfabriek). Toen deze naderhand in
verval raakte werd hij griffier van de „Regtbank van enkele policie en van
1807 af commissaris van de „Kleine Bank van Justitie te Haarlem. Deze
functies boden hem zoveel vrije tijd, dat hij veel aandacht kon besteden aan
zijn diverse liefhebberijen, zoals het maken van verzen en andere letterkun
dige produkten. Daarvan verscheen o.a. Twist tusschen Achilles en Aga-
memnön. Schuitpraatje van eenen boer, of luimige vertaling van het eerste
boek der Ilias, voorgelezen in de Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde te Leiden op 1 november 1823. Niet minder beoefende Van Varelen
de teken- en etskunst, de eerste onder leiding van Pvan Liender. Een aantal
