290 het leukst en dan na afloop samen delen! Een jongen wiens vriendje niet mee kon bleef thuis. Grote kinderen treden ook in Haarlem-Zuid op als begeleiders van de kleintjes en kunnen op deze manier ongegeneerd meedoen. Ook een fakkel in plaats van een lichtje past de hogere klasser! Lichtjes Zijn fakkels de schrikattributen van oudere kinderen (met papier en teer doe je wonderen), de onschuldige „lichtjes" der kleintjes behoren eigenlijk meer bij dit lichtfestijn, dat heidendom (licht in donker) en christendom (erbarming) op zinvolle wijze verenigt. „De meesten liepen met een (zelfgemaakte) lampion, slechts zes met een uitgeholde koolraap en zes met een suikerbiet. Veertien leerlingen liepen met een fakkel! Merendeels werd kaarsverlich- ting gebruikt. Een had een oliepitje branden. Dertien maakten gebruik van een elektrisch lampje. Slechts twee leerlingen liepen zonder iets mee.' Aldus resumeert de Van Eldenschool, in over eenstemming met wat elders in de stad naar voren komt. Dure Sint Maartenlopers pronken wel met een stormlamp of zelfs met een antieke olielamp (in Zuid). Ook meloenen, winterwortels, kokosnoten, groenteblikken, jampotjes, kartonnen bouwsels, ja, een schedel (met een kapje erop) worden vermeld. „Eigen werk levert meer op," stelt een practicus vast. „Een biet verregent niet zo gauw als een papieren lampion," brengt meer dan één naar voren. Uit Spaarndam wordt gemeld: „Een week van tevoren gaan de meeste kinderen naar de polder om bieten te halen bij verschil lende boerderijen. Op het land ligt dan een hele stapel. Er zijn enkele rode bij, die zijn het eerst weg. Een of twee dagen voor Sint Maarten hol je je biet uit. Het wordt vaak door vaders ge daan, want je gaat er gauw doorheen. Met een mesje maak je er mooie figuren in en een piek voor de kaars." „Vroeger mocht je de dag na Sint Maarten je biet op school laten zien en dan deed meester er pepernoten in," schrijft een andere Spaarndam- mer. Kleuterleidsters en onderwijzers helpen soms een handje bij de vervaardiging van zo mooi mogelijke lichtjes, met kleurig door-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1974 | | pagina 292