277
derbalklaag gehandhaafd, zij het dan dat deze door een plafond
aan het oog is onttrokken. De meest opmerkelijke ruimte is nog
steeds de grote zaal achter de bordestrap aan het eind van de
binnenplaats. Ten tijde van de kazerne is de zaalvloer een paar
meter hoger gelegd en werden tevens de ramen hoger geplaatst.
Bij de verbouwing tot kantine voor het politiebureau is de vloer
op de veranderde hoogte gelaten maar werden de ramen op hun
oorspronkelijke plaats teruggebracht, overeenkomstig de in het
gemeente-archief aanwezige 18de-eeuwse tekening.
De bordestrap en de achterplaat van de klok werden vernieuwd.
Slechts bij deze binnenplaatsgevel zou men van „restauratie" kun
nen spreken. Voor het overige bestond het werk voornamelijk uit
constructieve voorzieningen en aanpassing aan de nieuwe bestem
ming. De gevel aan de Zakstraat is er door deze aanpassing be
paald niet mooier op geworden.
Wat de ramen in het algemeen betreft valt er nog iets merkwaar
digs op te' merken. Men wenste ze in te delen met zes ruiten in
plaats van de bestaande vijftien. De rijksdienst voor de monumen
tenzorg had daar geen bezwaar tegen, mits in de middenpartijen
de oorspronkelijke 18de-eeuwse indeling gespaard bleef. De
schoonheidscommissie dacht er anders over en adviseerde afwij
zend toen haar de tekening met de grote ruiten werd voorgelegd.
Zij was van mening dat de ramen moesten blijven zoals deze
waren, dus met de vijftien ruiten die in de vorige eeuw ter vervan
ging van de kleine 18de-eeuwse ruitjes zijn aangebracht. Wij zien
dat er toch ramen met een zesdeling zijn toegepast; een type dat
dit gebouw nooit heeft gekend. Het middengedeelte van de gevels
is de authentieke toestand. Men moet zelf maar oordelen of de
combinatie harmonisch is.
Bouwen was vroeger een minder langdurige zaak dan wij geneigd
zijn te denken. Het diaconiehuis kwam tot stand van 1768 tot
1771. Dat lijkt met de toen beperkte hulpmiddelen tamelijk kort.
Veel vlugger gaat het tegenwoordig niet. In onze tijd is het bouw
proces echter aanmerkelijk ingewikkelder dan twee eeuwen gele
den. Dit komt omdat de gebruikseisen onnoemelijk hoger zijn en
gecompliceerde installaties moeten worden aangelegd. Het diaco
niehuis bestond slechts uit een aantal kale vertrekken. Wie arm
