Aanwinsten Frans Halsmuseum 1975
299
Dit jaar stond het Frans Halsmuseum van midden augustus tot
oktober in het teken van de tentoonstelling Haarlems Zilver uit de
17de en 18de eeuw. De vorige zilvertentoonstelling werd in 1959
gehouden en sindsdien is onze kennis van het Haarlems zilver
door onderzoek en studie aanzienlijk toegenomen. Aangezien ook
het eigen bezit van het museum sterk gegroeid is en het tevens de
bedoeling is het beleid meer te richten op de uitbreiding van de
verzameling op het gebied van de kunstnijverheid, lag deze ten
toonstelling voor de hand. Vooral bij de enige jaren geleden be
gonnen inventarisatie van kunstvoorwerpen in rooms-katholieke
parochies zijn veel stukken Haarlems zilver te voorschijn geko
men: vandaar het vele kerkzilver op de tentoonstelling.
Zoals vaak leidde ook deze tentoonstelling tot aanwinsten uit de
tentoongestelde voorwerpen: ditmaal zelfs van topstukken uit de
bruiklenen nl. de zes grote kandelaars van Pieter Cornelisz. Ebbe-
kin uit 1653 (afb. 1). Zij zijn afkomstig uit het bezit van de
Spaarnekerk en behoorden oorspronkelijk tot het kerkzilver van
de schuilkerk van de parochie Onze Lieve Vrouwe Rozenkrans in
Haarlem. Bij bovengenoemde inventarisatie is gebleken, dat de
schuilkerken bijzonder rijk aan zilver waren. Een verklaring is,
dat rijke parochieleden het kerkgebouw zelf niet met schenkingen
konden verfraaien omdat het onopvallend moest blijven. Wel kon
den zij zilver geven en daartoe behoorden ook deze fraaie 77 cm.
hoge kandelaars. Op ieder van hen, op de driezijdige voet tussen
de krullen van de voluten staat op elke zijde een andere heilige,
verder zijn de zes kandelaars identiek. Zij zijn na de sluiting van
de Spaarnekerk midden 1975 met toestemming van het Bisdom
door het museum aangekocht. Een uniek stel Haarlems kerkzilver
is zo voor de stad behouden. Het museum bezat van Ebbekin, een
topfiguur onder de Haarlemse meesters, al een wierookscheepje
van 1639 en de befaamde plooischotel uit 1649. Met dit stel
kandelaars samen begint zich in het museum een overzicht te
vormen van het nog niet geheel bekende werk van deze meester.
Ook uit de Spaarnekerk afkomstig zijn de volgende aanwinsten: