een klein lepeltje, toegeschreven aan Ebbekin (cat. 35) en een
wierookvat van Jan Verdoes uit 1739 (cat. 96). Voorts een acht
kantig theepotje van Albert Giljaart uit 1746 en als laatste
aankoop van zilver een kluwenhouder met ivoren houder in de
Louis-XV stijl van Adrianus Koekebakker 1779 (afb. 2), beide
uit de kunsthandel. Tenslotte werd een Fries knottekistje uit het
Frans Halsmuseum geruild tegen een Haarlemse brandewijnkom
uit het Fries Museum te Feeuwarden.
Ook op het gebied van de schilderkunst is er een interessante
aanwinst in 1975. Uit de Collectie Hoog te Haarlem werd het
bekende aan Jan Brueghel II toegeschreven paneeltje Allegorie op
de Tulpomanie (30 X 47 cm, niet ged., niet gem., afb. 3) aange
kocht, dat ook op de tentoonstelling Tulpomania in 1972 in het
museum gehouden, aanwezig was (cat. 22). Er schijnen niet meer
dan drie geschilderde voorstellingen van de tulpenwindhandel be
kend te zijn: behalve het al in het museum aanwezige paneeltje
van Pot, Flora's Mallewagen, dat op de prent van Crispyn de
Passé teruggaat en het bovengenoemde werk nog een anoniem
18de-eeuws schilderijtje in het museum van Rennes, waarop
een heer aan een ronde tafel gezeten bollen weegt, terwijl een nar
een geldbuidel op de tafel omkeert. De nar houdt een bloeiende
tulp in de hand en er staat er ook nog een te bloeien in een pot:
een wat ongerijmde voorstelling.
Jan Brueghel II, die van 1601 - 1678 leefde, leidde sinds 1625
een uitgebreid atelier met kunsthandel in Antwerpen, overgeno
men van zijn vader, Jan Brueghel ook de Fluwelen Brueghel ge
noemd. Van de drie genoemde werken is het hem toegeschrevene
zowel artistiek als wat de voorstelling betreft veruit het beste.
De toeschrijving zelf is nergens in de literatuur betwijfeld: het is
ook zeer aannemelijk dat berichten over de tulpenwindhandel in
Holland in Antwerpen verbazing wekten. Het vervaardigen voor
de verkoop in het zeer commercieel ingestelde atelier van Jan
Brueghel van een satire op een actueel, druk besproken onder-
werp ligt genoegzaam voor de hand. Dit zou dan tevens het ont
staan in het jaar van de grootste actualiteit plaatsen: 1637 en wel
na het ineenstorten van de markt. Daarop wordt gezinspeeld bv.
door de aap rechts onder, die zijn behoefte doet op de nu waarde-
303
