De Gasthuispoort aan de
Kleine Houtstraat
57
Een vorige maal1) hebben wij gezien dat het vroegere St. Elisa
beth's of Groote Gasthuis ingebouwd was achter de huizen van
het Groot Heiligland, de Gasthuisvest, de Kleine Houtstraat en de
Minnebroedersteeg. Nadat in 1576 het gasthuis aan het Verwulft
was afgebrand, had de vroedschap het geplunderde en verlaten
Minnebroedersklooster ter beschikking van gasthuismeesteren ge
steld om hier een nieuw ziekenhuis in onder te brengen. Dit kloos
ter had dezelfde, zo juist genoemde, begrenzing als het latere
Gasthuis. Maar er moest eerst heel wat gebouwd, verbouwd en
waarschijnlijk ook gesloopt worden om het gasthuis op het terrein
en in de gebouwen van het klooster onder te brengen. Ja, de
gasthuismeesteren verklaarden in 1580 dat zij met minder midde
len het verbrande gasthuis aan het Verwulft hadden kunnen her
stellen dan zij nu voor de inrichting van het klooster tot zieken
huis hadden besteed2). Men neemt aan dat het Gasthuis de gebou
wen in 1581 betrokken heeft.
Het klooster was in 1456 gesticht. Waarschijnlijk had het zijn
ingang aan het Groot Heiligland en ook nog een achteringang aan
de Kleine Houtstraat. Op Kleine Houtstraat 100 treffen we ten
minste een stenen poort aan, die vroeger via een smal straatje, de
Gasthuis poort, naar het gasthuisterrein voerde. Het straatbordje
Gasthuispoort ter aanduiding van dit straatje is nog aan de zijge
vel van Kleine Houtstraat 102 bevestigd. Deze gang is in fig. 3
goed te zien3).
Wat weten wij van deze stenen poort? Is het een toegang tot het
klooster geweest of is deze poort pas bij de vestiging van het
Gasthuis in 1581 gebouwd? De poort heeft een zgn. accolade-
boog, in dit geval ook wel aangeduid als tudorboog. Deze bouw
stijl beschouwt men als laat-gotisch. De Renaissance deed in het
eerste kwart van de 16e eeuw zijn intrede in de noordelijke Ne
derlanden. Het ligt dus voor de hand deze poort als een bouwwerk
van vóór 1525, in ieder geval van vóór 1550 te beschouwen. Hij
zou dus nog tot het Minnebroedersklooster behoord hebben. Het
