schiedenis en archivalisch onderzoek. Wat eerst liefhebberij was
groeide in de kleine, rustige pastorie van Heerhugowaard uit tot
echte vakkennis. Hier schreef hij twee uitvoerige boeken over zijn
geboortestad: „Katholiek Purmerend" (1943) en „Geschiedenis
van Purmerend" (1947). Het heeft hem in zijn laatste levensjaar
verdriet gedaan, dat een journalist geheel buiten zijn medewe
ten de inhoud van dit laatste werk in een meer populaire
uitgave herschreven heeft.
In deze tijd ook bereidde hij zich door cursus en zelfstudie voor
op het examen „wetenschappelijk archiefambtenaar der tweede
klasse". De ordening van het archief der gemeente Wijde-Wormer
was zijn stage-opdracht. Op 24 oktober 1949 behaalde hij zijn
diploma.
In 1953 volgde zijn benoeming tot adjunct-archivaris en een jaar
later tot archivaris van het bisdom. Hij verhuisde naar Haarlem
en nam, na het overlijden van zijn voorganger mgr J.J. Henne-
man, zijn intrek in de ambtswoning van de archivaris, Jansstraat
77, waartoe ook enige kamers in het Bisschoppelijke Museum
behoorden.
Met grote voortvarendheid zette Verhoofstad zich aan de taak die
hem was opgedragen: het ordenen en beschrijven van het oud-ar
chief van het bisdom en het inrichten van het nieuw-archief en dit
alles volgens de moderne opvattingen en eisen omtrent het ar
chiefwezen. Zo kon hij reeds in 1956 zijn „Inventaris der archie
ven, gevormd door de Besturen van het bisdom Haarlem,
1559-1853" publiceren, die in 1959 gevolgd werd door zijn „In
ventaris der archieven van kerken, kloosters en staties, berustend
in het archiefdepöt van het bisdom Haarlem". De reacties op deze
„ontsluiting der bronnen" waren terecht zeer lovend en
menig onderzoeker of geschiedschrijver heeft ervan geprofiteerd.
En al dit werk vond een waardige bekroning, toen het hele archief
vanuit de kelder van het Bisschoppelijk Museum kon worden
overgebracht naar een modern ingerichte ruimte in het onder mgr
J. van Dodewaard gerestaureerde bisschopshuis aan de Nieuwe
Gracht.
De zorg van Verhoofstad beperkte zich niet tot het archief van het
bisdom: hij ordende ook de archieven van de kathedraal, de Jo-
34