moeten stellen aan een beeldbepalend gebouw op een zo belang
rijke plaats.
In het algemeen kan men stellen, dat het water onmiskenbaar een
positieve bijdrage levert in de Haarlemse stadsinterieurs. Zo
hebben de singels goede kwaliteiten. De hoogteverschillen van de
oevers zijn aardig, de oude walbegroeiing met grote bomen, goed
deels nog aanwezig, is kostelijk. De Gasthuisvest en Raamvest
worden verrijkt met prachtige exemplaren.
Bovendien heeft men hier mooie doorkijken naar de kathedraal
aan de Leidsevaart. Deze kerk staat feitelijk in een oninteressante
buurt; de stedelijke ruimten rondom dit gebouw zijn matig
(behalve het goed verzorgde inwendige van het nieuwe Hofje van
Beresteyn), anderzijds krijgt zijn beweeglijke hoogopgaande plas
tiek temidden van de consequent aangehouden laagbouw van de
omgeving een treffende zelfstandigheid en monumentaliteit,
vergelijkbaar met de markante middeleeuwse contrast-effecten.
Ook over grotere afstand verrijkt het kerksilhouet met zijn
omhoogstuwende koepel de doorkijk van vele belangrijke straten
en grachten, denk maar aan de Rustenburgerlaan, Baan, Tempe
liersstraat, Gasthuisvest, Kinderhuisvest, Wilsonsplein en uiter
aard de Leidsevaart.
Eigenlijk zou het Wilsonsplein met zijn schouwburg en de
aanblik op de torens van de Nieuwe Kerk en de kathedraal en met
water in de buurt iets bijzonders kunnen zijn. Dat valt echter in
zoverre tegen, dat het plein niet meer dan een vriendelijk plant
soen is, uiteraard ook wel aardig, maar niet zo kernachtig.
Over de Wilhelminastraat is in de loop der tijden zeer uiteenlo
pend geoordeeld. Na de vaak geuite afkeuring van enige decen
niën geleden is er nu veel waardering voor. De reden zal zijn, dat
deze straat een karakteristieke exponent is van uitbundig versier
de 19de eeuwse woningbouw, uitbundig niet in de zin van chao
tisch, want de belijning van de straat is strak en de hoofdcompo
sitie van de gevels ook, maar de detaillering van de plastiek en de
versieringen zijn fors en opvallend. In de ogen van kenners van
historische edelarchitectuur is dat in vergelijking daarmee nogal
opzichtig, maar als we begrip hebben voor de 19de eeuw met zijn
voorkeur voor allure, volheid, monumentaliteit, sterk sprekende
29
