ling van het plan achterwege bleef. Van de beoogde ontwikkeling
is toen niets gekomen. Het gebouw bleef zoals het was. Een ander
verscheen ten tonele om dit monument met enige winst aan de
man te brengen. De poging had succes; vier woningzoekende
jongelui besloten elk een gedeelte te kopen en te verbouwen tot
woning. Zij beschikten slechts over een mager spaarvarken en
waren daardoor genoodzaakt zelf te timmeren en te metselen.
Hun hoop was gevestigd op subsidie, maar de heren wisten niet
dat de overheid in dat opzicht tamelijk traag functioneert. Eén
van hen had tenslotte in de gaten dat het tot vervelens toe telefo
neren meestal wel wat helpt.
Vroeger strekte dit voormalige Lutherse Wees- en Armenhuis
zich uit tot tegen het hoekperceel Gedempte Oude Gracht 46. Het
jaar van oprichting van deze instelling is 1738. Dr. G.H. Kurtz
schreef in 1938 een gedenkboek. Daarin staan bijzonderheden
over de geschiedenis vermeld. Eerst kocht men het huis aan de
Zuiderstraat dat nu het achtergedeelte is van genoemd hoekpand.
Door geleidelijke aankoop van belendingen kreeg het gesticht aan
de Zuiderstraat een lengte van bijna 50 meter, tot aan de hoek van
de Gasthuisstraat. Aan die zijde werd de lengte 30 meter. De
bebouwing was al vrij oud, hetgeen valt op te maken uit de kaart
van Thomas Thomaszoon uit 1578 en die van Pieter Wils uit
1647. Vooral op de laatste stemt de hoofdvorm vrijwel overeen
met de toestand zoals deze was tot 1909, al zijn er in de loop van
de tijd verbouwingen en vernieuwingen uitgevoerd. In het
gedenkboek is een tekening gereproduceerd van de oude gevel aan
de Zuiderstraat. Opmerkelijk is vooral het middengedeelte. Dit
had een breedte van twintig meter en een zeven meter hoog zadel
dak. Misschien was het een laatmiddeleeuws woonhuis van enige
betekenis. Waarschijnlijk is er het met twee herten versierde
deurkalf van afkomstig, dat wordt bewaard in het Frans Halsmu
seum. Op deze plaats staan nu vier in 1909 gebouwde wonin
gen.
Vooral aan de Gasthuisstraat was het weeshuis erg gesloten. Het
licht moest voornamelijk komen van de tamelijk krappe binnen
plaats. De achtergevel van de vleugel aan de Gasthuisstraat bevat
een gedenksteen die herinnert aan een vernieuwing in 1823.
373
