besloten middeleeuwse straat. Hier op deze punten biedt Haar
lem prachtige stadsgezichten.
In het algemeen kan men stellen, dat bij overgangen bijzondere
belevenissen te verwachten zijn. We ervaren dan bijv. combina
ties van voor- en achtergrond, dichtbij en verweg, van nauw tot
wijd, van richtingverandering, verandering van sfeer. Voor over
gangsfasen op allerlei ervaringsgebied geldt dit. Spannend is
zoiets. Schilders en fotografen werken hier graag mee.
We beleven dit fenomeen bij de Haarlemse winkelstraten niet
alleen bij de uitloop op de Grote Markt, maar enigermate ook bij
andere traverse ruimten, zoals de Gedempte Oude Gracht bij de
Grote Houtstraat en de Krocht bij de Barteljorisstraat. De
aansluiting geschiedt op zodanige wijze, dat er een kleme
verschuiving in het straatbeloop plaats heeft. Men kijkt niet linea
recta in het volgende straatgedeelte. De fasering van de wandel
route werkt daardoor sterk. Met name bij de Grote Houtstraat,
het Verwulft en ook bij de Zijlstraat zijn er sprongen in de bebou
wing bij de aansluiting van andere straten, niet al te opvallend,
maar toch zo, dat het doorzicht door de straat een zekere beslo
tenheid krijgt.
Zo is de Grote Houtstraat een aaneenschakeling van vier atzon-
derlijk herkenbare gedeelten, die alle een aardige beeldafsluiting
hebben, op één na, dat is de aanblik uit het zuiden op de achter
gevel van Y D. Overigens zijn de straatgevels van het kolossale
gebouw van V D niet zo slecht, behalve dan dat het veel te
kolossaal is. Zijn teruggetrokken stand t.o.v. de rooilijn van de
Grote Houtstraat is goed. De ambachtelijke doorwerking m
ramen en metselwerk maken contact met de kleine schaal van de
oude omgeving. En de merkwaardige, welhaast humoristische
enclave van Van der Pigge bevordert op treffende wijze de
aansluiting aan de oude bebouwing.
Richtingveranderingen markeren de Gedempte Oude Gracht,
ook al zo'n gescandeerde ruimte tussen de dominante hoekpun
ten, gevormd door het grote postkantoor, V D, AMRO-bank
en de winkelpanden op de hoeken van Koningstraat, Grote Hout
straat en Kleine Houtstraat. Die markerende, grotere gebouwen
staan feitelijk goed gesitueerd. De Gedempte Oude Gracht
