Haarlem en Damiate
Ruim een halve eeuw geleden schreef Mr. A.S. Miedema een
uitputtende studie over het wapen van Haarlem'Ofschoon het
stuk nog steeds als de uitvoerigste bron van informatie over het
onderwerp mag worden beschouwd verdient het in een bepaald
opzicht te worden genuanceerd.
De officiële beschrijving?) van het wapen voor zover hier van
belang r luidt: ,,In keel een zwaard van zilver met gevest van
goud, vergezeld boven van een verkort breedarmig kruis en aan
beide zijden van twee zespuntige sterren boven elkaar, alles van
zilver".
Uitvoerig heeft Miedema aandacht gewijd aan de beroemde
wapenlegende. De bekendste variant uit de pen van Johannes
van Leiden, in de vijftiende eeuw prior van het Karmelieten
klooster te Haarlem komt in het kort hierop neer: De verove
ring van Damiate, in 1219, was mogelijk gemaakt door het
optreden van de graaf van Holland en de Haarlemmers. In 1220
maakte de graaf in Frankfort zijn opwachting bij keizer Frederik
II. De keizer beloonde hem met de ridderslag, de Haarlemmers
door hun wapen, tot dan in rood vier zilveren sterren, te vermeer
deren met het keizerlijke zwaard. De patriarch van Jeruzalem
voegde daar nog het kruis aan toe.
Miedema heeft er op gewezen dat men het verhaal over het
aandeel van de Haarlemmers in de verovering van Damiate in
twijfel kan trekken omdat meester Olivier van Keulen, die de
tocht meemaakte en beschreef, er niet van heeft gewaagd.
Desniettemin leek hij aan het vervolg van het betwijfelbare
verhaal wèl geloof te hechten, want waar hij dieper op de bete
kenis van de wapenfiguren ingaat zegt hij zonder enig voorbe
houd „De legende omtrent het Haarlemsche wapen verklaart de
betekenis van zwaard en kruis, als keizerlijk en patriarchaal
eerbewijs".
Ik meen, dat er een paar vragen duidelijk moeten worden beant
woord.
95
