te veronderstellen dat deze toestand zo zou blijven. Directies
van grote concerns hebben nu eenmaal visies waarin voor de
behoudende monumentenzorger weinig plaats is.
De in de Barteljorisstraat aangelegde sierbestrating was mede
aanleiding tot de wens, de ingang van het winkelhuis te ver
plaatsen naar de uitmonding van deze straat. De daar lopende
wandelaars konden dan in het vervolg gewoon rechtuit de Hema
binnengaan. Mensen gedragen zich blijkbaar graag als vissen
die argeloos een fuik binnenzwemmen.
Het door architect Ir. K.F.G. Spruit ontworpen verbouwingsplan
is inmiddels tot uitvoering gekomen. De vier panden worden
beneden tot één grote winkelruimte samengevoegd. Ook wat er
nog aan open erven over was, zal daarin worden opgenomen.
Een in de tuin staande oude moerbeiboom kon bij deze ontwik
keling geen zijde spinnen en legde het loodje. De ingreep moet
vooral worden betreurd voor wat betreft het pand Smedestraat
5. Dit bevatte namelijk een uit historisch oogpunt zeer belangrijk
achterhuis met bijbehorende kelder.
Bij dit alles wordt een gebaar gemaakt dat als een schraal
lichtpuntje kan gelden. Het lelijke brede gat, onderin de gevel
van het voormalige herenhuis, komt namelijk te vervallen. Het
vensterritme op de verdiepingen wordt naar beneden toe door
gezet. Hiermede herkrijgt de gevel grotendeels de oorspronke
lijke indeling. Een ander positief punt is het feit dat de vier
panden hun contouren behouden. Van buiten gezien blijven de
verdiepingen en de kappen intact, hoewel de winkelbedrijvig
heid zich geheel op de beganegrond afspeelt en men eigenlijk
niet meer nodig had dan een grote platte doos. Het lijkt wel of de
monumentenzorger zich moet leren voeden met enkele hem
toegeworpen schillen. Hij mag tegenwoordig al blij zijn, bereikt
te hebben dat hier en daar wat buitenkanten blijven voortbe
staan.
Kort voordat de verbouwing zou beginnen, werd het schuin aan
de overkant staande winkelhuis Kruisstraat 30-32 ontruimd. Dat
was een meevaller voor de directie van de Hema. Zij kreeg nu de
beschikking over een royaal tijdelijk onderkomen. Na een tijdje
zagen we de zaak er in bedrijf en kregen de indruk dat de Hema
zeer wel in dit gebouw paste. Als vanzelf komt dan de gedachte
boven dat dit best een blijvende huisvesting had kunnen zijn.
Onze vier monumenten hadden dan niet tot een holle bast
uitgelepeld behoeven te worden. Zo n denkbeeld getuigt na
tuurlijk van bekrompenheid. In het zakenleven moet met allerlei
gevoeligheden rekening worden gehouden. Een winkel in een
straatwand valt minder goed op dan een winkel waar je recht op
toeloopt. Er zijn winkelhuizen waar de doem op rust dat zij nooit
191
