Als Haarlemse schilders moeten Jacob van Campen en Cornelis Vroom elkaar ongetwijfeld gekend hebben. Beiden waren nauw bevriend met Pieter Saenredam. Bovendien wordt in een inventaris een landschap van Cornelis Vroom vermeld met figuren van de hand van Jacob van Cam- pen(8). In Stockholm, in het National-museum, is het schil derij De Bloemenverkoopster, waarvan Cornelis Vroom naar alle waarschijnlijkheid het landschap geschilderd heeft, terwijl de figuren zijn toe te schrijven aan Jacob van Campen. Ook met Constantijn Huygens heeft Cornelis Vroom voor zijn werk te Honselaersdijck contact gehad. Cornelis Vroom heeft het landschap geschilderd in een schilderij afkomstig uit het bovengenoemde huis van Huy gens te 's-Gravenhage. Dit schilderij stelt het Vinden van Moses voor. De figuren zijn waarschijnlijk geschilderd door Paulus Bor. Na afbraak van het huis van Huygens in 1895 is dit schilderij in het Rijksmuseum te Amsterdam gekomen. Uit brieven van Huygens is bekend dat zijn huis in 1637 vrijwel klaar en ingericht is. Het schilderij met het Vinden van Moses was toen waarschijnlijk al aangebracht. Verder zijn er in de 19de eeuw drie brieven van Cornelis Vroom aan Huygens uit de periode 1642-1648 op een veiling bij Sotheby's in Londen verschenen. Eén brief uit 1648 is onlangs teruggevon- den(9). Uit een andere brief blijkt dat Vroom twee schilde rijen zal leveren aan stadhouder Willem II. Samenvattend mag men vaststellen dat de landschappen van Cornelis Vroom in intellectuele, hoofse kringen ge waardeerd werden. Nu men kan aannemen dat het Hollands-arcadisch karakter van het werk van Vroom duidelijk is beïnvloed door uit Italië afkomstige literaire ideeën, dient men zich af te vragen hoe de uiterlijke vorm van Vrooms landschappen tot stand is gekomen. Bij het begin van zijn carrière als landschapsschilder om streeks 1620 hadden in Haarlem vele vernieuwingen in het landschap hun vorm gekregen. Deze vernieuwingen waren voornamelijk opgetreden in tekeningen en grafiek van Esaias van de Velde, Willem Buytewech en Jan van de Velde. Er was een nieuw compositieschema ontwikkeld waardoor men een grotere illusie van ruimte kon wekken. Een diagonaal de diepte inlopende boomcoulisse aan een water of aan een weg werd een veelgebruikt middel. Dit motief is afkomstig uit Italië, uit de landschappen van Adam Elsheimer, een zeer invloedrijke Duitse schilder die ca. 1600- 1610 in Rome werkzaam was. Zijn werk werd in Haarlem bekend door de gravures van Hendrick Goudt, een Hollan-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Jaarverslagen en Jaarboeken Vereniging Haerlem | 1979 | | pagina 110